Σε μια εποχή όπου η ταχύτητα του χρόνου μοιάζει ανελέητη και η φθορά θεωρείται εχθρός, μια αρχαία ελληνική λέξη έρχεται από τα βάθη της γλώσσας για να ψιθυρίσει μια διαφορετική αλήθεια: ἀγήρω — εκείνος ή εκείνο που δεν γερνά. Μια λέξη σπάνια, ποιητική, σχεδόν μυσταγωγική, που σώζει μέσα της όχι μόνο τη μορφή μιας γλωσσικής εποχής, αλλά και ένα βαθύτερο υπαρξιακό νόημα.
Από τις ρίζες της λέξης στο νόημα της αθανασίας
Το «ἀγήρω» προκύπτει από την ένωση του στερητικού «α-» και του ρήματος «γηράσκω» (γηράσκω = γερνώ). Δηλαδή: αυτός που δεν υπόκειται στο γήρας. Δεν φθείρεται, δεν αλλάζει, δεν αλλοιώνεται. Η λέξη ανήκει στο λεξιλόγιο της Ομηρικής και Κλασικής γραμματείας, συχνά με έντονη παρουσία σε ποιητικά ή θεολογικά συμφραζόμενα.
Κοντινές μορφές, όπως τα «ἀγήρατος» και «ἀγήραος», εμφανίζονται επίσης, πάντα με την ίδια βασική ιδέα: την αποδοχή ή την αναζήτηση μιας διαχρονικής, άφθαρτης ύπαρξης.
Οι θεοί δεν γερνούν – και η γλώσσα το ήξερε
Στην ελληνική μυθολογία, το «ἀγήρω κάλλος» (αγέραστη ομορφιά) ή η «ἀγήρως μορφή» των θεών συμβόλιζαν το ιδεατό, το απόλυτο, το αιώνιο. Οι θεοί δεν χάνουν ποτέ τη λάμψη τους — είναι σταθεροί, αναλλοίωτοι, εκτός χρόνου. Αυτή η αγέραστη ιδιότητα τούς ξεχωρίζει από τους θνητούς και τους καθιστά άξονες του μυθικού κόσμου.
Αλλά το «ἀγήρω» δεν περιορίζεται μόνο στη σωματική αθανασία. Περιγράφει και κάτι άυλο: τη μνήμη, την ιδέα, την τέχνη. Ένα πρόσωπο μπορεί να παραμένει «ἀγήρω» όχι γιατί υπάρχει, αλλά γιατί συνεχίζει να σημαίνει. Το άγγιγμά του στον κόσμο διατηρείται — ανεξίτηλο, ουσιαστικό.
Η μοντέρνα εμμονή με το «αγέραστο»
Στον 21ο αιώνα, η λέξη «ἀγήρω» δεν ακούγεται — αλλά βιώνεται. Σε κάθε διαφήμιση για αντιγηραντικά προϊόντα. Σε κάθε τεχνολογική υπόσχεση για βιολογική υπέρβαση. Στη Silicon Valley, όπου δισεκατομμύρια επενδύονται για τη «νίκη κατά του θανάτου», η ιδέα του «ἀγήρω» μεταφράζεται σε λογισμικό και γενετική μηχανική.
Κι όμως, το ερώτημα παραμένει αρχαίο:
Τι σημαίνει πραγματικά να μη γερνάς;
Είναι η ακινησία του σώματος ή η ζωντάνια του πνεύματος; Είναι η αναστολή της βιολογικής φθοράς ή το αποτύπωμα που αφήνουμε στους άλλους; Στον πολιτισμό μας, ίσως το μόνο αληθινά «ἀγήρω» να είναι η ανάγκη για νόημα. Για σύνδεση. Για διάρκεια πέρα από το χρόνο.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 3/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ