Ο φοιτητής που έπεσε εχθές από το παράθυρο της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, καθώς παρακολουθούσε μάθημα, σώθηκε με κατάγματα. Ένας νέος άνθρωπος πήγε να κάνει μάθημα και η ζωή του άλλαξε. Ελπίζουμε προσωρινά, μέχρι να αποκατασταθεί πλήρως η υγεία του. Ο φοιτητής έπεσε καθώς κάθισε στο περβάζι παραθύρου μιας κατάμεστης αίθουσας. Το επιχείρημα «να μην καθόταν εκεί» δηλώνει ότι δεν υπάρχει αιτιακή σχέση ανάμεσα στην πτώση και το γεγονός ότι δεν υπήρχε κενή θέση στο αμφιθέατρο. Σωστά. Πρέπει όμως να δούμε και τη μεγάλη εικόνα, τη συνθήκη μέσα στην οποία κάνουμε μάθημα και αν μπορούσε κάτι να είναι άμεσα ή μεσοπρόθεσμα καλύτερο.
Τα πανεπιστήμια έχουν χρόνιο πρόβλημα χωρητικότητας των αιθουσών, ειδικά τα κεντρικά πανεπιστήμια Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Υπάρχουν ευθύνες για όλες τις κυβερνήσεις, και για αυτήν που υπηρέτησα. Όμως οι πολιτικές που εφαρμόζονται εδώ και μια τριετία χειροτερεύουν πρωτόγνωρα την κατάσταση. Παρά το ότι η χώρα δεν βρίσκεται σε μνημονιακές συνθήκες, η χρηματοδότηση της παιδείας πάσχει αφόρητα. «Λεφτά βέβαια υπάρχουν» για την πανεπιστημιακή αστυνομία και μάλιστα ποσό αμύθητο, 30 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η τακτική χρηματοδότηση όλων των ΑΕΙ βρίσκεται στα 90 εκατομμύρια ευρώ.
Τα μισά από «τα λεφτά της ΟΠΠΙ» να δίνονταν ως έκτακτη χρηματοδότηση στα πανεπιστήμια θα είχαμε από φέτος περισσότερους συμβασιούχους διδάσκοντες, θα δρομολογούνταν περισσότεροι μόνιμοι διορισμοί. Άρα, θα είχαμε επαρκές προσωπικό για την ορθολογική κατανομή των φοιτητών σε τμήματα. Στο ΑΠΘ θα μπορούσαμε να νοικιάσουμε άμεσα χώρους της παρακείμενης ΔΕΘ για να εξασφαλίσουμε επάρκεια αιθουσών. Με αφορμή την πανδημία, το είχαμε διεκδικήσει ως Ενιαίος Σύλλογος ΔΕΠ του ΑΠΘ. Το είχαμε γράψει, δημοσιεύσει, ξαναδημοσιεύσει.
Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ μιας πρυτανείας όπου ο κ. Πρύτανης ανερυθρίαστα κρύβεται από την ακαδημαϊκή κοινότητα και προωθεί την πολιτική του καριέρα και την πολιτική μιας κυβέρνησης που έχει ως προτεραιότητα την απαξίωση και συρρίκνωση των πανεπιστημίων. Η κυβέρνηση «λύνει» το πρόβλημα της χωρητικότητας των πανεπιστημιακών αιθουσών μέσω της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) που στέλνει τα παιδιά στα ιδιωτικά κολλέγια.
Εχθές το απόγευμα είδα από το γραφείο μου μια πορεία φοιτητών που διαμαρτύρονταν για τις συνθήκες διδασκαλίας στο ΑΠΘ να πηγαίνει προς το κτίριο διοίκησης του ΑΠΘ. Κάποιοι είχαν σπάσει τα μαρμάρινα σκαλοπάτια ανάμεσα στην παλιά και τη νέα Φιλοσοφική και ξεκίνησε ο πετροπόλεμος με τα ΜΑΤ. Καθώς τα ΜΑΤ άρχισαν να ρίχνουν χειροβομβίδες κρότου-λάμψης μπροστά στο κτίριο διοίκησης (ήδη προβάλλονται οι σκηνές στο διαδίκτυο), φοιτητές/τριες πανικόβλητοι έτρεχαν από τη Νομική προς την Φιλοσοφική Σχολή, αρκετοί/ές σκόνταφταν και έπεφταν. Μπροστά σε δεκάδες φοιτητές φώναζα στους αυτόκλητους ότι «με τις πέτρες δεν λύνεται τίποτα» και ότι «με αυτούς τους τρόπους χάνεται η φωνή μας και δυναμώνουν οι βάρβαροι των ΜΑΤ». Αυτό είναι ατελέσφορο γιατί υπάρχουν βαθύτατα αίτια για τον θυμό και τις καταστροφικές απολίτικες εκδοχές του.
Μετά από κάθε περιστατικό ο θυμός στο ΑΠΘ ξεχειλίζει. Καταδικάζουμε τις βίαιες πράξεις θυμού, τελεία και παύλα. Η αντιμετώπισή τους δεν μπορεί να είναι η συλλογική τιμωρία – καθημερινή τρομοκρατία όλων μας στο ΑΠΘ από τα ΜΑΤ και η αφαίρεση δημοκρατικών ελευθεριών. Αυτό μεγαλώνει τον θυμό. Μετά από τόσους μήνες παρουσίας των ΜΑΤ στο ΑΠΘ είναι πρόδηλο ότι βρίσκονται εκεί όχι για να δώσουν λύση αλλά για να εντείνουν το αδιέξοδο και να προκληθεί η ανάγκη περαιτέρω πειθάρχησης.
Κάποιοι θεωρούν ότι όσοι επισημαίνουν τα παραπάνω ενισχύουν τον θυμό. Είναι τόσο παράλογο όσο το να κατηγορείς για την καταιγίδα τον μετεωρολόγο που την προέβλεψε. Κάποιοι κατηγορούν όσους πανεπιστημιακούς συμμετέχουν στις πορείες ότι ενισχύουν τον καταστροφικό θυμό. Είναι τόσο παράλογο όσο το να κατηγορείς τους χτίστες μιας γέφυρας για τις διαφορές των χωριών που βρίσκονται στις απέναντι όχθες του ποταμού. Η πρόταση που καταθέτουν οι ακρο-κεντρώοι, οι ακροδεξιοί και η κυβέρνηση είναι πολιτικά αυτιστική: πειθάρχηση μέσω της καταστολής. Καθώς αυτό δεν δουλεύει, εντείνουν την πειθάρχηση (τα ΜΑΤ προστατεύουν την ΟΠΠΙ, η ΔΙΑΣ προστατεύει τα ΜΑΤ, η ΟΠΚΕ προστατεύει «κάποιον πρύτανη στη Θεσσαλονίκη»).
Μέσω του νέου νόμου για τα ΑΕΙ η κυβέρνηση παράγει νέες μορφές περιστολής της ακαδημαϊκής ειρήνης και της δημοκρατικής λειτουργίας και βυθιζόμαστε πιο βαθιά στο αδιέξοδο. Τι γίνεται μετά από όλα αυτά; Στην παραμικρή αφορμή -όπως εχθές- ο θυμός ξεχειλίζει. Ναι, με τρόπους καταστροφικούς, αντιδημοκρατικούς και απόλυτα κατακριτέους.
Οι υποστηρικτές της πειθάρχησης έχουν αποτύχει. Το γνωρίζουν και οι ίδιοι αλλά δεν βλέπουν διέξοδο. Χρειάζεται να μειωθούν οι συνθήκες που παράγουν τον θυμό μέσα στα πανεπιστήμια. Χρειάζεται γενναία αύξηση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων, χρειάζονται κονδύλια για μόνιμες θέσεις διδασκόντων, χρειάζεται ανατροπή των νόμων της πειθάρχησης. Χρειάζεται αλλαγή παραδείγματος, στροφή στο διάλογο και στην κοινωνική συναίνεση. Θέλει χρόνο και κόπο και να υπερβούμε τις συνέπειες της πειθάρχησης που με αυτάρεσκη βεβαιότητα έχει επιβληθεί από τους ακρο-κεντρώους και ακροδεξιούς. Οι συνέπειες αυτών των επιλογών είναι κάθε μέρα μαζί μας. Οι θεσμικές εκδοχές τους, πχ: η ΕΒΕ, «εκπαραθυρώνουν» τους νέους από τα πανεπιστήμια.
Εχθές είδαμε και φοιτητή να εκπαραθυρώνεται κυριολεκτικά λόγω των συνεπειών της υποχρηματοδότησης. Παράλληλα χρειάζεται να δείξουμε στους νέους ανθρώπους ότι το μέλλον τους δεν θα είναι χειρότερο από το παρόν μας. Η ανεργία, τα προβλήματα στέγασης, ο σεβασμός στις ζωές που απειλούνται από την κυβερνητική αυθαιρεσία δεν είναι φυσικά φαινόμενα, είναι πολιτικές επιλογές. Υπάρχει λύση, χρειάζεται να μειωθούν οι συνθήκες που παράγουν τον θυμό.
Ο Γιώργος Αγγελόπουλος είναι αναπλ. καθηγητής στο ΑΠΘ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
