Παλιά σχολικά βιβλία μαθηματικών: Μια ιστορική-κοινωνική ματιά. (Μέρος 1)
Του Θανάση Κοπάδη

Με την συγκεκριμένη πρώτη ανάρτηση θα προσπαθήσω να συνδέσω τα μαθηματικά των σχολικών εγχειριδίων άλλων εποχών με την συγκεκριμένη χρονική περίοδο που κυκλοφόρησαν από πλευράς ιστορικών και κοινωνικών δεδομένων.  

Το πρώτο σχολικό βιβλίο που επέλεξα έρχεται από το μακρινό 1928 και ονομάζεται "Στοιχειώδης αριθμητική προς χρήσιν των ελληνικών σχολείων" με συγγραφείς τους Ιωάννη Ν. Χατζηδάκη και Χρίστο Α. Μπαρμπαστάθη.

Το βιβλίο εστιάζει σε αριθμητικές πράξεις με ακεραίους και κλάσματα, προβλήματα, μονάδες μέτρησης κ.λ.π., δηλαδή απευθύνεται σε μαθητές της Γ ή Δ Δημοτικού με σημερινά δεδομένα, ενώ στο τέλος έχει ένα παράρτημα-έκπληξη για μένα.

Πώς ήταν όμως τα πράγματα στην εκπαίδευση, αλλά και στην κοινωνία γενικότερα εκείνη την εποχή;

Ο Ε. Βενιζέλος με την εκπαιδευτική του μεταρρύθμιση (1928-1932) ασκεί αυστηρή κριτική στην κλασική εκπαίδευση και θεωρεί αναγκαία την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Συνδέει άμεσα την εκπαίδευση με την αγορά εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη τα τεράστια οικονομικά και παραγωγικά προβλήματα που αντιμετώπιζε η χώρα μετά την μικρασιατική καταστροφή.

Η στροφή αυτή από τα κλασικά στα πρακτικά είναι εμφανής στα σχολικά εγχειρίδια και σίγουρα δε θα μπορούσαν να έλειπαν τα βιβλία των μαθηματικών από αυτή. Στο τέλος του βιβλίου το παράρτημα αφορά στοιχεία λογιστικής και καταστιχογραφίας, προκειμένου να δοθεί έμφαση στην πρακτική κατάρτιση των μαθητών.

 Τα μαθηματικά προβλήματα που υπήρχαν ήταν όλα πρακτικά. 

"Εργάτης εξετέλεσε τα 3/8 έργου τινός και του οφείλονται 261 δραχμάς. Πόσας δραχμάς θα λάβει αν εκτελέση όλον το έργον;"

Εργάτες, έμποροι και παντοπώλες έχουν την τιμητική τους, ενώ δε λείπουν προβλήματα με υπηρέτες, σωφέρ, σιτέμπορους και οινοπώλες.
Στις μονάδες μέτρησης βρίσκουμε τις αγγλικές λίρες, τις οκάδες, τον βασιλικό πήχυ, την παλάμη και την οργυιά.

"Ατμόπλοιον διήνυσε 90 μίλια εις 11 ώρας , 55' και 40''. Εις πόσον χρόνο διανύει το εν μίλιον;"

"Εις υφαντής χρειάζεται μια ώρα και 12' δια να υφάνη ένα πήχυν υφάσματος . Πόσας ώρας χρειάζεται να υφάνη 22 πηχ. και 5 ρουπ. εκ του αυτού υφάσματος;"

"8 οκάδες λίπους αξίζουν 25 δραχμάς. Πόσο αξίζουν 75 οκάδες του ίδιου πράγματος΄"

Φυσικά γίνεται εκτεταμένη χρήση της μεθόδου των τριών. Μέθοδος που έχει καταργηθεί σήμερα και έχει εγκατασταθεί με την αναγωγή στη μονάδα.

Η στοιχειώδης εκπαίδευση περιλαμβάνει τα νηπιαγωγεία, τα δημοτικά και τις κατώτερες επαγγελματικές σχολές, παρέχει γενική μόρφωση και  έχει στόχο την προπαρασκευή των μαθητών για τη ζωή τους.

Για την ιστορία το Υπουργείο Παιδείας της εποχής, παραγκωνίζοντας προκαταλήψεις για την κοινωνική θέση των γυναικών και τη μόρφωσή τους,  υιοθετεί και εφαρμόζει για πρώτη φορά την υποχρεωτική ένταξη των κοριτσιών στο εκπαιδευτικό σύστημα.

Προβλήματα μαθηματικών με γυναίκες επαγγελματίες στο συγκεκριμένο βιβλίο δεν υπάρχουν. 

Συνεχίζεται.......

Πηγή

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ για Εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ μόρια 2ης ξένης γλώσσας

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 19/10

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ 

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

διαδηλωση πεσεκ
ΠΕΣΕΚ Αχαΐας: Εκδήλωση «Στρατηγικοί κίνδυνοι του συνταξιοδοτικού ζητήματος»
Εκδήλωση «Στρατηγικοί κίνδυνοι του συνταξιοδοτικού ζητήματος», την Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2025, στις 6:30 το απόγευμα
ΠΕΣΕΚ Αχαΐας: Εκδήλωση «Στρατηγικοί κίνδυνοι του συνταξιοδοτικού ζητήματος»
voucher
Πρώιμη Παιδική Παρέμβαση: Δείτε πώς θα πάρετε με voucher τα πιο εύκολα 800 ευρώ
Πώς θα παίρνετε με voucher το πιο εύκολο «800άρι» κάθε μήνα - Νέο επίδομα για χιλιάδες παιδιά, ξεκινούν άμεσα οι αιτήσεις!
Πρώιμη Παιδική Παρέμβαση: Δείτε πώς θα πάρετε με voucher τα πιο εύκολα 800 ευρώ
Πέτρος Πετράτος
Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη: Μαζική παραίτηση του Εφορευτικού Συμβουλίου με «σπόντες» στο Υπουργείο Παιδείας
Έντονη διαμαρτυρία για την «απαξιωτική στάση» του Υπουργείου Παιδείας και τις «αυθαίρετες» αποσπάσεις
Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη: Μαζική παραίτηση του Εφορευτικού Συμβουλίου με «σπόντες» στο Υπουργείο Παιδείας