Νίκος Τσούλιας Όταν επιδίδεσαι στην ψυχαγωγία του τουρισμού, τα ταξίδια δεν είναι μόνο ταξίδια γεωγραφίας και τόπων αλλά και ταξίδια ιστορίας και χρονικών περιόδων. Και όταν ιστορία κουβαλάει πολύ φορτίο, όταν το παρελθόν αποτυπώνεται έντονα στο παρόν είτε αισθητικά είτε συναισθηματικά, τότε οι παλιοί καιροί συνδεσμώνονται και συνταιριάζουν με τους τωρινούς σε μια κοινή πορεία.
Τέλος, όταν ο χρόνος «σταματήσει» σε ένα κομμάτι του λόγω μιας βαθιάς πληγής της ιστορίας, τότε εικόνες και παραστάσεις, προσδοκίες και ερμηνείες χορεύουν σε αλλοτινούς ρυθμούς, με παράξενες φιγούρες…
Θέλεις να βρίσκεις την ομορφιά στα ταξίδια σου, αλλά δεν μπορείς να προσπεράσεις τόπους μαρτυρικούς. Οφείλεις να προβληματιστείς, να στοχαστείς, να αναρωτηθείς για “το τι” και για “το πώς” των δραματικών γεγονότων, για τη βαριά σκιά της βαρβαρότητας, για το πρώτο των πρώτων αγαθό, την Ειρήνη.
Η Υπρ στο Βέλγιο είναι σύμβολο της φρίκης του πολέμου. Πρώτη φορά εισάγεται ένα θανατηφόρο όπλο, που ανατρέπει τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά των μαχών. Οι στρατιώτες βρίσκονται μπροστά στο ανεπάντεχο και στο ανεξήγητο. Διαπιστώνουν ότι είναι απόλυτα ευάλωτοι, χωρίς να αντιλαμβάνονται καν την παρουσία του εχθρού. Τα πάντα ανατρέπονται. Δεν μετράει πλέον καμιά υπόθεση ηρωισμού. Έχει υπονομευθεί εξ αρχής. Η μόνη τους μοίρα είναι ο βασανιστικός θάνατος.
Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1917 ο υπερίτης, το “αέριο της μουστάρδας”, που κατέστρεφε τα πνευμόνια, με αποτέλεσμα να πνίγονται οι στρατιώτες. Το ανακάλυψαν οι Γερμανοί και το χρησιμοποίησαν παρά την απαγόρευση χημικών ουσιών σε σχετική διεθνή συμφωνία, που την είχε υπογράψει και η Γερμανία. Παρόλα αυτά η Υπρ είναι η μόνη πόλη του Βελγίου που δεν έπεσε στους Γερμανούς στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Προς τιμή και στη μνήμη των 54.395 νεκρών των Συμμάχων αυτής της μάχης από το 1929 – με εξαίρεση τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο – κάθε βράδυ στις 8μμ παίζεται ο στρατιωτικός σκοπός «Η τελευταία φρουρά» (The Last Post) στην αψίδα Μένεν (Menenpoort), στη διάρκεια του οποίου σταματά η κυκλοφορία γύρω από αυτήν. Στο μνημείο-αψίδα του Μένεν υπάρχουν χαραγμένα 54.395 ονόματα νεκρών, των οποίων τα σώματα ουδέποτε βρέθηκαν για να ταφούν.
Η εμπειρία των στρατιωτών μπορεί κάπως να προσεγγιστεί με ένα απόσπασμα μαρτυρίας του δεκανέα Πίτερ Τρογκ: «Υποθέτω πώς θα έμοιαζα με κάποιο είδος ψαριού έτσι που είχα ανοιχτό το στόμα μου και πάσχιζα να ανασάνω λες και οι πνεύμονες μου έκλειναν σιγά-σιγά και η καρδιά μου χτυπούσε σαν τύμπανο. Κοιτάζοντας τον διπλανό μου, μου ήρθε να κάνω εμετό γιατί από το στόμα του έβγαινε ένα πράσινο υγρό. Ήταν πραγματική δοκιμασία το να μπορέσω να αναπνεύσω λίγο οξυγόνο και όσο λιγότερο ανέπνεα τόσο λιγότερο πονούσα.
Αποκοιμόμουν για λίγο, αλλά ξυπνούσα σχεδόν αμέσως πανικόβλητος. Για να απαλύνω τον πόνο στο στήθος μου μπορεί υποσυνείδητα να έπαυα να αναπνέω, μέχρι που με ξυπνούσε ο χτύπος της καρδιάς μου. Ξαφνιαζόμουν κάθε που αντιλαμβανόμουν ότι ξυπνούσα, γιατί ήμουν σίγουρος ότι θα πέθαινα στον ύπνο μου. Ήταν τόσο λίγα αυτά που ξέραμε σχετικά με τη θεραπευτική αγωγή για διάφορα αέρια ώστε δε με υπέβαλαν σε καμία θεραπεία για το φωσγένιο, το αέριο που υποτίθεται ότι είχα εισπνεύσει, και είμαι σίγουρος ότι το αέριο που είχαν εισπνεύσει κάποιοι άλλοι ήταν χειρότερο από αυτό. Κάθε τόσο οι τραυματιοφορείς έβγαζαν έξω και κάποιο φορείο…».
Ο νομπελίστας συγγραφέας Έριχ Μαρία Ρεμάρκ έχει αναφερθεί πολύ εύστοχα στο μυθιστόρημά του “Ουδέν Νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο” αλλά και στο “Τρεις Σύντροφοι” στη χρήση δηλητηριωδών αερίων στον Μεγάλο Πόλεμο. Σύμβολο της θυσίας έγιναν οι παπαρούνες, που φύτρωναν στην περιοχή και συμβόλιζαν το αίμα των στρατιωτών.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
