Υπάρχουν λέξεις που τρομάζουν όχι επειδή είναι υπερβολικές, αλλά επειδή είναι ακριβείς. Η λέξη γενοκτονία αποτελεί νομική κατηγορία, ιστορικό αποτύπωμα και ηθική καταδίκη. Στην περίπτωση της Παλαιστίνης, ωστόσο, δεν είναι πλέον μόνο λέξη – είναι η ίδια η πραγματικότητα. Αυτό που βιώνεται καθημερινά από τους Παλαιστινίους, ιδίως στη Λωρίδα της Γάζας, συνιστά μια βαθμιαία, συστηματική και στοχευμένη επιχείρηση εξαφάνισης - εξόντωσης ενός λαού.
Ο όρος «γενοκτονία» καθορίστηκε το 1948 από τη Σύμβαση για την Πρόληψη και την Τιμωρία του Εγκλήματος της Γενοκτονίας των Ηνωμένων Εθνών (Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide, 1948).
Σύμφωνα με το Αρθρο 2 της Σύμβασης, γενοκτονία είναι κάθε πράξη με την πρόθεση να καταστρέψει, εν όλω ή εν μέρει, μια εθνική, εθνοτική, φυλετική ή θρησκευτική ομάδα. Στις πράξεις αυτές περιλαμβάνονται:
● Η θανάτωση μελών της ομάδας
● Η πρόκληση σοβαρών σωματικών ή ψυχικών βλαβών
● Η σκόπιμη επιβολή συνθηκών ζωής που αποσκοπούν στην πλήρη ή μερική καταστροφή της ομάδας
● Η επιβολή μέτρων που αποτρέπουν τις γεννήσεις εντός της ομάδας
● Η βίαιη μεταφορά παιδιών
Με βάση αυτούς τους ορισμούς, τα όσα διαπράττει το κράτος του Ισραήλ στην Παλαιστίνη –και ειδικά στη Γάζα– εμπίπτουν στα κριτήρια της γενοκτονίας (UN, 1948).
Η γεωγραφία του τρόμου
Το Ισραήλ δεν διεξάγει έναν απλό στρατιωτικό πόλεμο ενάντια στη Χαμάς ή οποιαδήποτε οργάνωση. Αντίθετα, στοχοποιεί συστηματικά τον άμαχο πληθυσμό, καταστρέφοντας υποδομές ζωής: σχολεία, πανεπιστήμια, νοσοκομεία, δίκτυα ύδρευσης, αγορές και σημεία διανομής τροφίμων. Από τον Οκτώβριο του 2023 και έπειτα, χιλιάδες παιδιά έχουν σκοτωθεί ή ακρωτηριαστεί, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπίστηκαν με τη βία από τις εστίες τους, πολλές φορές περισσότερες από μία φορά (OCHA, 2024).
Τι λένε λοιπόν τα επίσημα στατιστικά στοιχεία που αφορούν τις δολοφονίες παιδιών και αμάχων στην Παλαιστίνη και στην περιοχή της Γάζας;
● Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας στη Γάζα και τον ΟΗΕ, οι νεκροί Παλαιστίνιοι ανέρχονται πλέον σε πάνω από 60.000 άτομα, κυρίως άμαχοι στη Λωρίδα της Γάζας (Reuters, 2025).
● Περισσότεροι από 18.500 είναι παιδιά κάτω των 18 ετών, σύμφωνα με εκτενή ανάλυση της Washington Post και επαλήθευση από τη UNICEF (Washington Post, 2025).
● Το ποσοστό των γυναικών και παιδιών μεταξύ των θυμάτων ξεπερνά το 60%, όπως έχουν δηλώσει οι εκπρόσωποι του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA) (The Guardian, 2025).
● Πάνω από 1.000 άμαχοι έχουν σκοτωθεί σε επιθέσεις εναντίον ανθρώπων που αναζητούσαν ανθρωπιστική βοήθεια από τον Μάιο 2025 και μετά, όπως ανακοίνωσε το Γραφείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (Associated Press, 2025).
Παράλληλα η Διεθνής Αμνηστία (Amnesty International, 2023) έχει καταγράψει επανειλημμένα παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου από το Ισραήλ, περιλαμβανομένων εγκλημάτων πολέμου και συλλογικής τιμωρίας. Αντίστοιχα, η οργάνωση Human Rights Watch (2023) έχει χαρακτηρίσει την κατάσταση ως «καθεστώς απαρτχάιντ» και «συστηματική επίθεση ενάντια στον παλαιστινιακό πληθυσμό».
Η εθνοκάθαρση ως πολιτική πρακτική
Η εθνοκάθαρση δεν είναι κάτι καινούργιο στην Παλαιστίνη. Το 1948, περίπου 750.000 Παλαιστίνιοι εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους ή σφαγιάστηκαν στο πλαίσιο της Νάκμπα (al-Nakba), της «Καταστροφής» – ενός ιστορικού γεγονότος που συνιστά την απαρχή μιας μακρόχρονης στρατηγικής πληθυσμιακής εξόντωσης και αντικατάστασης (Pappé, 2006). Εκτοτε, ο παλαιστινιακός λαός ζει υπό κατοχή, αποκλεισμό, διαρκή επιτήρηση και επανειλημμένους βομβαρδισμούς.
Ο Ισραηλινός ιστορικός Ilan Pappé έχει καταδείξει με λεπτομέρεια ότι η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ συνδέθηκε με συστηματική αποβολή των γηγενών Αράβων από τη γη τους. Η σημερινή καταστροφή της Γάζας συνιστά, όπως ο ίδιος υποστηρίζει, συνέχεια αυτής της πολιτικής: η εθνοκάθαρση δεν σταμάτησε ποτέ, απλώς εναλλάσσει μορφές – από την απαλλοτρίωση γης μέχρι τη βόμβα που δολοφονεί αμάχους και γκρεμίζει νοσοκομεία και νηπιαγωγεία.
Σύμφωνα με την ισραηλινή οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων B’Tselem (2021), η ισραηλινή πολιτική αποτελεί μια οργανωμένη δομή κυριαρχίας εβραϊκής υπεροχής σε όλη την περιοχή της ιστορικής Παλαιστίνης. Από τη Λωρίδα της Γάζας μέχρι τη Δυτική Οχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, οι Παλαιστίνιοι βιώνουν καθημερινές πρακτικές καταστολής, περιορισμού και αφαίρεσης - στέρησης βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Ωστόσο και παρά τις προειδοποιήσεις δεκάδων διεθνών οργανισμών, κυβερνήσεις της Δύσης συνεχίζουν να εξοπλίζουν το Ισραήλ, να καλύπτουν διπλωματικά τα εγκλήματά του και να εμποδίζουν ψηφίσματα του ΟΗΕ (όπως οι ΗΠΑ με συνεχόμενα βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας). Αυτό που συμβαίνει δεν είναι απλώς αδιαφορία: είναι συνενοχή σε ένα έγκλημα!
Οι φωνές των ειδικών
Η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στα Παλαιστινιακά Εδάφη, Francesca Albanese, έχει αναφέρει ρητά ότι το Ισραήλ διαπράττει ενέργειες που ισοδυναμούν με γενοκτονία, βάσει της πρόθεσης εξόντωσης ενός λαού μέσω των μέσων που χρησιμοποιεί (Albanese, 2024). Παράλληλα, πάνω από 800 ειδικοί στο διεθνές δίκαιο, μεταξύ των οποίων και ο ίδιος ο εισηγητής της Σύμβασης του 1948, έχουν συνυπογράψει δηλώσεις που καταγγέλλουν την ισραηλινή στρατηγική ως γενοκτονική (Genocide Scholars Statement, 2024).
Επιπλέον, στις αρχές του 2024, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ICJ) έκρινε ότι οι καταγγελίες της Νότιας Αφρικής κατά του Ισραήλ για γενοκτονία είναι παραδεκτές προς εξέταση και ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις πιθανής γενοκτονικής πρόθεσης.
Παρά τον τρόμο, την ισοπέδωση, την απώλεια και την εξάντληση, ο παλαιστινιακός λαός συνεχίζει να αντιστέκεται: με ένοπλη αντίσταση και αγώνα, με πορείες και διαμαρτυρίες, με πολιτισμό, με τέχνη, με ποίηση... Στη λογοτεχνία, στη μουσική, στην ιστορική συνείδηση, η Παλαιστίνη επιμένει να υπάρχει και θα υπάρχει…
Η γενοκτονία δεν συνιστά μόνο βιολογική εξόντωση, αλλά και διαγραφή ταυτότητας και μνήμης. Γι’ αυτό, κάθε προσπάθεια τεκμηρίωσης, αφηγήματος, ντοκουμέντου, κάθε δημόσια φωνή που λέει την αλήθεια είναι πράξη αντίστασης. Κι αυτό είναι κάτι που ο κάθε πολίτης του κόσμου μπορεί να πράξει.
Πες το με το όνομά του
Η ώρα της ουδετερότητας έχει περάσει. Οποιος σιωπά σήμερα, γίνεται συνένοχος. Οποιος εξισώνει θύτη και θύμα, διαπράττει βία. Το καθεστώς κατοχής και εξόντωσης που ασκεί το κράτος του Ισραήλ στην Παλαιστίνη πρέπει να ονομαστεί με το όνομά του: γενοκτονία.
Κι αν η Ιστορία κάποτε δικαιώσει τους καταπιεσμένους, θα θυμηθεί και όσους ύψωσαν φωνή, ανάστημα, ήθος και αγώνα. Γιατί σε καιρούς βαρβαρότητας, η αλήθεια είναι κι αυτή πράξη αντίστασης.
Από τη Σύρο μέχρι τη Ρόδο και μέχρι τον Αγιο Νικόλαο τα λιμάνια έχουν ζωή, ψυχή και φωνή... Και φωνάζουν: ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ!
*Φιλόλογος, πρόεδρος Α´ ΕΛΜΕ Κυκλάδων
Βιβλιογραφία
• Albanese, F. (2024). Special Rapporteur Report on the situation of human rights in the Palestinian territories occupied since 1967. United Nations Human Rights Council.
• Amnesty International. (2023). The Occupation of Gaza: Apartheid, blockade and collective punishment. https://www.amnesty.org
• Associated Press. (2025, July 28). UN body says Israeli forces have killed over 1,000 aid-seekers in Gaza since May, as hunger worsens. https://apnews.com/article/8eb90d73c1b7499d3dbc8b8d95da65cc
• B’ Tselem. (2021). A regime of Jewish supremacy from the Jordan River to the Mediterranean Sea: This is apartheid. https://www.btselem.org
• Genocide Convention (1948). United Nations. https://www.un.org/en/genocideprevention
• Genocide Scholars Statement on Israel's Actions in Gaza. (2024). https://www.genocidestudies.org
• Human Rights Watch. (2023). Israel’s Apartheid against Palestinians: Cruel System of Domination and Crime Against Humanity. https://www.hrw.org
• Ilan Pappé. (2006). The Ethnic Cleansing of Palestine. Oneworld Publications.
• OCHA (2024). Occupied Palestinian Territory – Flash Update. United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs. https://www.ochaopt.org
• Reuters (2025, March 24). How many Palestinians has Israel’s Gaza offensive killed?. https://www.reuters.com/world/middle-east/how-many-palestinians-has-israels-gaza-offensive-killed-2025-03-24
• The Guardian (2025, July 28). Aid deliveries a ‘drop in the ocean’ amid Gaza’s desperate hunger, UN says. https://www.theguardian.com/world/live/2025/jul/28/israel-gaza-aid-ceasefire-famine-middle-east-crisis-latest-news-updates
• The Washington Post (2025, July). 60,000 Gazans have been killed. 18,500 were children. These are their names. https://www.washingtonpost.com/world/interactive/2025/israel-gaza-war-children-death-toll
• UNICEF (2025). Gaza crisis: Statement on children’s casualties. https://www.unicef.org
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Πότε θα βγουν οι πίνακες κατάταξης αναπληρωτών για προσλήψεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 17/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
