Στη σειρά, οι συμμετέχοντες γνωρίζουν τη διάγνωσή τους και έχουν επίγνωση των δυσκολιών και των δυνατοτήτων τους. Τι συμβαίνει, όμως, όταν τα σημάδια είναι πιο σιωπηλά και δεν έχουν αναγνωριστεί ποτέ; Πώς επηρεάζει αυτό τις σχέσεις και τη συναισθηματική σύνδεση;
Αυτισμός στους ενήλικες: γιατί συχνά δεν αναγνωρίζεται
Η διαταραχή αυτιστικού φάσματος επηρεάζει την κοινωνική αλληλεπίδραση, την επικοινωνία και τον τρόπο έκφρασης των συναισθημάτων. Παράλληλα, μπορεί να συνοδεύεται από επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ή συγκεκριμένα ενδιαφέροντα. Αν και τα πρώτα σημάδια εμφανίζονται συνήθως στην παιδική ηλικία, σε αρκετές περιπτώσεις περνούν απαρατήρητα. Έτσι, πολλοί ενήλικες ζουν χωρίς να γνωρίζουν ότι ανήκουν στο φάσμα, γεγονός που μπορεί να δημιουργεί ένταση και παρεξηγήσεις στις ερωτικές τους σχέσεις.
Υπερβολικά άμεσες ή ωμές απαντήσεις
Σύμφωνα με την ψυχολόγο Δρ Mikki Lee Elembaby, ένα από τα πιο συνηθισμένα σημάδια είναι η δυσκολία σε ερωτήσεις ανοιχτού τύπου, όπως το απλό "πώς είσαι;". Οι απαντήσεις μπορεί να φαίνονται κοφτές, απόλυτα κυριολεκτικές ή ακόμα και αγενείς. Αυτό δεν πηγάζει από πρόθεση, αλλά από δυσκολία στην κατανόηση των άγραφων κοινωνικών κανόνων και των υπονοούμενων, κάτι που συχνά οδηγεί σε παρεξηγήσεις.
Κοινωνική εξάντληση και μάσκα προσαρμογής
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό είναι η έντονη κόπωση μετά από κοινωνικές συναναστροφές, όπως συγκεντρώσεις ή έξοδοι με φίλους. Πολλά άτομα στο φάσμα καταφεύγουν στο λεγόμενο masking, δηλαδή μιμούνται συμπεριφορές που θεωρούνται κοινωνικά αποδεκτές, ώστε να ταιριάξουν. Αυτή η συνεχής προσπάθεια, όμως, είναι εξαντλητική.
Το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα συχνό στις γυναίκες, κάτι που εξηγεί γιατί πολλές διαγνώσεις καθυστερούν. Η διατήρηση οπτικής επαφής παρά την έντονη δυσφορία ή η νοητική προετοιμασία για κοινωνικά σενάρια είναι συνηθισμένες πρακτικές. Ωστόσο, ακόμη κι έτσι, τα μη λεκτικά κοινωνικά σήματα συχνά παραμένουν δυσνόητα.
Δυσκολία στη δημιουργία και διατήρηση σχέσεων
Η κλινική ψυχολόγος Δρ Megan Anna Neff επισημαίνει ότι πολλοί ενήλικες που αγνοούν ότι βρίσκονται στο φάσμα έχουν μια περίπλοκη ιστορία σχέσεων. Οι δεσμοί μπορεί να διακόπτονται ξαφνικά, χωρίς το άτομο να κατανοεί τι πήγε λάθος. Εκτός δομημένων περιβαλλόντων, όπως το σχολείο ή η εργασία, η ανάπτυξη και διατήρηση κοινωνικών και ρομαντικών σχέσεων συχνά γίνεται πιο δύσκολη.
Τρεις ερωτήσεις για προβληματισμό
Η Δρ Elembaby τονίζει ότι πολλά άτομα στο φάσμα έχουν βαθιές, ουσιαστικές σχέσεις. Παρ’ όλα αυτά, αν κάποιος αναρωτιέται αν ίσως ανήκει στο φάσμα, μπορεί να σκεφτεί τα εξής:
Νιώθετε ότι "παίζετε κάποιον ρόλο" στις κοινωνικές καταστάσεις;
Σας εξαντλεί η προσπάθεια διατήρησης σχέσεων;
Σας έχουν χαρακτηρίσει ποτέ υπερβολικά άμεσο ή αναίσθητο;
Οι απαντήσεις αυτές δεν αποτελούν διάγνωση, μπορούν όμως να λειτουργήσουν ως αφορμή για αυτοπαρατήρηση και, αν χρειαστεί, για αναζήτηση επαγγελματικής αξιολόγησης. Σε κάθε περίπτωση, η κατανόηση και η ενημέρωση παραμένουν τα πιο ουσιαστικά βήματα για πιο υγιείς και ειλικρινείς σχέσεις.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ρεβεγιόν με χιόνια στην Αττική - Προβλέψεις από Καλλιάνο και Κολυδά
Παν.Αιγαίου: Νέα Μοριοδοτούμενα σεμινάρια για Εκπαιδευτικούς με Υποτροφίες έως 31/12
