Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι μια εφαρμογή μπορεί να τους παρακολουθήσει μόνο αν της δώσουν πρόσβαση στην κάμερα, το μικρόφωνο ή την τοποθεσία. Στην πραγματικότητα, υπάρχει μια πολύ πιο ισχυρή ρύθμιση στο κινητό, που συχνά ενεργοποιείται χωρίς δεύτερη σκέψη και επιτρέπει εκτεταμένη παρακολούθηση της χρήσης σας.
Όταν αυτή η άδεια είναι ενεργή, οι εφαρμογές μπορούν να γνωρίζουν τι κάνετε στο κινητό, πότε το χρησιμοποιείτε και πώς αλληλεπιδράτε με την οθόνη, ακόμη κι αν δεν τις έχετε ανοιχτές.
Το «κουμπί» που ανοίγει την πόρτα στην παρακολούθηση
Η ρύθμιση ονομάζεται Δικαίωμα Προσβασιμότητας (Accessibility permission).
Υπάρχει κυρίως σε συσκευές Android, αλλά αντίστοιχες λειτουργίες συναντώνται και στο iOS.
Αρχικά δημιουργήθηκε για:
άτομα με προβλήματα όρασης
φωνητικό έλεγχο
ανάγνωση περιεχομένου οθόνης
Σήμερα, όμως, πολλές εφαρμογές το χρησιμοποιούν για πολύ περισσότερα από αυτά που δηλώνουν.
Τι μπορεί να κάνει μια εφαρμογή με άδεια Προσβασιμότητας
Αν μια εφαρμογή έχει αυτή την πρόσβαση, μπορεί να:
«βλέπει» τι εμφανίζεται στην οθόνη
καταγράφει ποιες εφαρμογές ανοίγετε και πότε
παρακολουθεί αγγίγματα και κινήσεις
ανιχνεύει πότε πληκτρολογείτε κωδικούς
αναγνωρίζει τραπεζικές εφαρμογές
παραμένει ενεργή στο παρασκήνιο
Σε συνδυασμό με άλλες άδειες, πρόκειται για σοβαρό κίνδυνο παραβίασης ιδιωτικότητας.
Γιατί οι χρήστες το ενεργοποιούν χωρίς να το καταλάβουν
Η άδεια δίνεται συνήθως όταν:
εγκαθιστάτε εφαρμογές «βελτιστοποίησης»
χρησιμοποιείτε launchers
κατεβάζετε apps για καταγραφή οθόνης ή εξοικονόμηση μπαταρίας
εγκαθιστάτε πληκτρολόγια, emojis ή «έξυπνες» ειδοποιήσεις
Το προειδοποιητικό μήνυμα είναι τεχνικό και ασαφές, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να πατούν απλώς «Επιτρέπεται».
Πώς συνδέεται με απάτες και υποκλοπές
Σε πολλές περιπτώσεις κακόβουλων εφαρμογών, το Accessibility χρησιμοποιείται για:
υποκλοπή στοιχείων e-banking
παρακολούθηση τραπεζικών συναλλαγών
εμφάνιση ψεύτικων οθονών σύνδεσης
εκτέλεση ενεργειών χωρίς τη γνώση του χρήστη
παράκαμψη μηχανισμών ασφαλείας
Γι’ αυτό συνδέεται άμεσα με:
απάτες μέσω κινητού
άδειασμα τραπεζικών λογαριασμών
επιθέσεις τύπου SIM swapping
Πώς ελέγχετε αν είναι ενεργό στο κινητό σας
Σε Android:
Ρυθμίσεις → Απόρρητο ή Ασφάλεια → Προσβασιμότητα (Accessibility)
Ελέγξτε ποιες εφαρμογές έχουν πρόσβαση.
Αν δείτε εφαρμογές που:
δεν αναγνωρίζετε
δεν χρησιμοποιείτε
δεν έχουν λόγο να «βλέπουν» την οθόνη
➡ Απενεργοποιήστε τις άμεσα.
Σε iPhone:
Ρυθμίσεις → Απόρρητο & Ασφάλεια
Ελέγξτε:
Παρακολούθηση εφαρμογών
Καταγραφή οθόνης
Πλήρη πρόσβαση πληκτρολογίου (ιδίως σε keyboards τρίτων)
Το δεύτερο επικίνδυνο «κουμπί»
Εμφάνιση πάνω από άλλες εφαρμογές (Overlay / Draw over apps)
Σε Android, όταν συνδυάζεται με Accessibility:
εμφανίζει ψεύτικες οθόνες login
μιμείται τραπεζικές εφαρμογές
αποσπά στοιχεία χωρίς να το αντιληφθείτε
Τι να κάνετε άμεσα
✔ Ελέγξτε τις άδειες Προσβασιμότητας
✔ Αφαιρέστε πρόσβαση από εφαρμογές που δεν εμπιστεύεστε
✔ Διαγράψτε apps που δεν χρειάζεστε
✔ Κατεβάζετε εφαρμογές μόνο από επίσημα stores
✔ Αποφύγετε «εργαλεία βελτιστοποίησης»
✔ Ενεργοποιήστε ειδοποιήσεις τραπεζών για κάθε συναλλαγή
Δεν χρειάζεται να πατήσετε ύποπτο link για να παρακολουθείται το κινητό σας.
Μια και μόνο άδεια, που συχνά δίνεται μηχανικά, αρκεί για να ανοίξει την πόρτα σε παρακολούθηση και απάτες.
Ο τακτικός έλεγχος των ρυθμίσεων δεν είναι πλέον τεχνική λεπτομέρεια — είναι βασικό μέτρο ψηφιακής ασφάλειας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Μαρία Δούση