Σοβαρά ερωτήματα ασφαλείας προκαλεί η αποκάλυψη ότι επτά μονάδες εξωσωματικής γονιμοποίησης στην Ελλάδα χρησιμοποίησαν σπέρμα Δανού δότη ο οποίος έφερε μετάλλαξη στο γονίδιο TP53, γνωστή για την υψηλή καρκινογόνο δράση της. Η υπόθεση, που αποκαλύφθηκε μέσα από διεθνή έρευνα στην οποία συμμετείχε και το BBC, έχει ήδη συνδεθεί με τέσσερα παιδιά στη χώρα μας που φέρουν τη μετάλλαξη — ένα μάλιστα έχει νοσήσει.
Παρά τα επανειλημμένα αιτήματα πρόσβασης σε πληροφορίες, οι αρμόδιες αρχές επικαλέστηκαν «νομικό απόρρητο», αφήνοντας αναπάντητα κρίσιμα ερωτήματα για τον τρόπο ελέγχου του γενετικού υλικού που εισάγεται στην Ελλάδα.
Ο δότης, που έως σήμερα έχει γίνει πατέρας τουλάχιστον 197 παιδιών σε 14 χώρες, είχε περάσει όλους τους προβλεπόμενους ελέγχους. Ωστόσο, σύμφωνα με ειδικούς, μια μεταγενέστερη γενετική μετάλλαξη σε μέρος των σπερματοζωαρίων του προκάλεσε αλλοίωση του TP53 — του βασικού γονιδίου που εμποδίζει την ανάπτυξη καρκίνου.
Αν και μόνο το 20% του σπέρματός του έφερε τη μετάλλαξη, τα παιδιά που γεννήθηκαν από αυτό το ποσοστό έχουν τη βλάβη σε όλα τα κύτταρα τους, με τους επιστήμονες να κάνουν λόγο για έως και 90% πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου σε όλη τη διάρκεια της ζωής.
Σύνδρομο Li-Fraumeni: Η «βαριά» διάγνωση
Το γενετικό προφίλ των παιδιών αυτών αντιστοιχεί στο σύνδρομο Li-Fraumeni, μια εξαιρετικά επιθετική γενετική πάθηση που συνδέεται με:
- Καρκίνο του μαστού
- Όγκους στον εγκέφαλο
- Καρκίνο των οστών
- Παιδικούς καρκίνους, όπως λευχαιμία
Τουλάχιστον δέκα παιδιά από δείγμα 23 έχουν ήδη εμφανίσει καρκίνο, ενώ αναφέρονται και περιστατικά διπλών καρκίνων και θανάτων σε μικρή ηλικία.
Η μαρτυρία μητέρας από τη Γαλλία, που έμαθε μετά από 14 χρόνια ότι η κόρη της φέρει τη μετάλλαξη, αποκαλύπτει το ψυχολογικό βάρος: «Δεν ξέρουμε πότε και τι είδους καρκίνος θα εμφανιστεί. Ζούμε με έναν μόνιμο φόβο.»
Για όλα τα παιδιά που έχουν κληρονομήσει τη μετάλλαξη, οι ειδικοί συστήνουν ετήσιες μαγνητικές τομογραφίες σώματος και εγκεφάλου, καθώς και τακτικούς υπερήχους. Πολλές γυναίκες φτάνουν ακόμη και στην προληπτική αφαίρεση μαστών.
Οι 14 χώρες που επηρεάστηκαν
Το σπέρμα του δότη διατέθηκε σε 67 κλινικές σε 14 χώρες, μεταξύ αυτών:
Ελλάδα, Δανία, Βέλγιο, Ισπανία, Ισλανδία, Γερμανία, Κύπρος, Βόρεια Μακεδονία, Γεωργία, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Πολωνία, Αλβανία, Σερβία.
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Σπέρματος παραδέχτηκε ότι σε ορισμένα κράτη ξεπεράστηκε το νόμιμο όριο απογόνων ανά δότη, χαρακτηρίζοντας την υπόθεση «δυσάρεστη και εξαιρετικά σοβαρή».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Έκτακτο επίδομα έως 1.700 ευρώ σε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Μαρία Δούση