Μαρία Δούση Ένας στους πέντε ανθρώπους παγκοσμίως ζει με χρόνιο πόνο, δηλαδή πόνο που επιμένει για τουλάχιστον τρεις μήνες, σύμφωνα με τα ευρήματα νέας μελέτης που φέρνει στο φως μια λιγότερο συζητημένη πτυχή του προβλήματος: τη στενή σχέση μεταξύ πόνου και... φαγητού.
Περίπου δύο στους τρεις ασθενείς με χρόνιο πόνο δηλώνουν ότι αναζητούν τακτικά παρηγοριά σε τροφές όπως η σοκολάτα, το παγωτό ή τα αλμυρά σνακ – επιλογές που, αν και προσωρινά ανακουφιστικές, ενδέχεται να πυροδοτούν έναν φαύλο κύκλο με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία.
Η παρηγορητική διατροφή ως εργαλείο... αναλγησίας
«Οι άνθρωποι που ζουν με πόνο κάθε μέρα πρέπει να βρουν τρόπους αντιμετώπισης», εξηγεί ο ανώτερος ερευνητής Toby Newton-John από τη Μεταπτυχιακή Σχολή Υγείας του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας. «Σκεφτόμαστε τη φαρμακευτική αγωγή, τη φυσικοθεραπεία ή τα θερμαντικά επιθέματα ως στρατηγικές διαχείρισης πόνου, αλλά συνήθως δεν σκεφτόμαστε το φαγητό με τον ίδιο τρόπο».
Σύμφωνα με τον Newton-John, «δύο στους τρεις που συμμετείχαν στη μελέτη δήλωσαν ότι στρέφονταν στο φαγητό τουλάχιστον μία φορά το δεκαπενθήμερο όταν ο πόνος οξύνεται».
Η έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 141 ενήλικες με χρόνιο πόνο, δείχνει ότι μόλις το 18% δεν καταφεύγουν ποτέ στο φαγητό για ανακούφιση, ενώ πάνω από το 70% χρησιμοποιούν το φαγητό ως μέσο διαχείρισης πόνου τουλάχιστον μία φορά τον μήνα.
Απόλαυση, απόσπαση και... ανακούφιση
Τα κίνητρα πίσω από την κατανάλωση των λεγόμενων «comfort foods» ποικίλλουν: το 52% των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι το φαγητό προσφέρει μια ευχάριστη εμπειρία μέσα στην ημέρα, το 50% το χρησιμοποιούν ως μέσο απόσπασης της προσοχής και το 39% για να μετριάσουν αρνητικά συναισθήματα.
«Αυτό ήταν το κάπως απροσδόκητο εύρημα», σημειώνει η Amy Burton, λέκτορας κλινικής ψυχολογίας και μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Η παρηγορητική διατροφή δεν είχε μόνο σκοπό την απόσπαση της προσοχής ή την άμβλυνση των αρνητικών συναισθημάτων, αν και αυτά ήταν επίσης σημαντικά. Για πολλούς, η κατανάλωση παρηγορητικών τροφών παρείχε μια ωραία εμπειρία στην ημέρα τους και κάτι για να περιμένουν με ανυπομονησία. Αν ζείτε με πόνο συνέχεια, αυτή η στιγμή ευχαρίστησης γίνεται ένα αρκετά ισχυρό κίνητρο».
Η Burton προσθέτει ότι μπορεί να υπάρχει και βιολογική βάση πίσω από αυτή την τάση:
«Έρευνες δείχνουν ότι οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες μπορούν να έχουν μια ήπια αναλγητική δράση. Ακόμα και σε μελέτες σε ζώα, οι αρουραίοι που πονούν αναζητούν ζάχαρη. Φαίνεται ότι δεν είναι μόνο ψυχολογικό. Είναι πιθανό να υπάρχει και μια πραγματική αναλγητική ιδιότητα σε αυτές τις τροφές».
Ένας φαύλος κύκλος που δύσκολα σπάει
Η κατανάλωση τροφίμων για την ανακούφιση του πόνου φαίνεται να έχει και σοβαρές συνέπειες: σχεδόν το 40% των συμμετεχόντων πληρούσε τα κριτήρια για παχυσαρκία, κατάσταση που μπορεί να επιδεινώσει τον ίδιο τον πόνο που προσπαθούν να καταπραΰνουν.
«Βραχυπρόθεσμα, οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται καλύτερα. Μειώνουν τα συμπτώματα του πόνου και ενισχύουν την ανοχή στον πόνο», εξηγεί ο Newton-John.
«Μακροπρόθεσμα, μπορούν να τροφοδοτήσουν την αύξηση βάρους και τη φλεγμονή, η οποία αυξάνει την πίεση στις αρθρώσεις και επιδεινώνει τον πόνο. Και αυτό μπορεί να παγιδεύσει τους ανθρώπους σε μια σπείρα που είναι πολύ δύσκολο να σπάσει».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 13/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
