Alfavita Newsroom Η υψηλή χοληστερόλη είναι γνωστός παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις. Ωστόσο, δεν όλες οι μορφές χοληστερόλης ενδείκνυνται με τον ίδιο τρόπο. Μια τέτοια μορφή είναι η λιποπρωτεΐνη (α), γνωστή και ως Lp(a), η οποία μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, ενώ συχνά παραμένει αδιάγνωστη στα τυπικά τεστ χοληστερόλης.
Η Lp(a) είναι μια γενετικά κληρονομική μορφή χοληστερόλης που αποτελείται από ένα σωματίδιο παρόμοιο με την LDL ("κακή χοληστερόλη") συνδεδεμένο με μια πρωτεΐνη που ονομάζεται απολιποπρωτεΐνη (α). Σε αντίθεση με την LDL και την HDL ("καλή χοληστερόλη"), η Lp(a) δεν μετράται συνήθως κατά τη διάρκεια των συνήθων εξετάσεων χοληστερόλης και τα αυξημένα επίπεδά της είναι κυρίως κληρονομικά, κι επηρεάζεται ελάχιστα από τη διατροφή ή την άσκηση.
Η Lp(a) είναι γνωστό ότι επιταχύνει την αθηροσκλήρωση (σκλήρυνση των αρτηριών) και συμβάλλει στον αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και νόσου της αορτικής βαλβίδας. Τα υψηλά επίπεδα Lp(a) μπορούν να δημιουργήσουν αθόρυβα αρτηριακές πλάκες χωρίς να προκαλούν πρώιμα συμπτώματα, εξ ου και ο όρος «κρυφή χοληστερόλη».
Επειδή η κρυφή χοληστερόλη συνήθως δεν προκαλεί άμεσα συμπτώματα, συχνά παραμένει απαρατήρητη έως ότου συμβεί κάποιο σοβαρό συμβάν, όπως ένα έμφραγμα. Ωστόσο, ορισμένοι δείκτες κινδύνου μπορούν να υποδηλώνουν την ανάγκη για έλεγχο της Lp(a):
Προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου (πριν από την ηλικία των 55 ετών στους άνδρες και 65 ετών στις γυναίκες)
Αθηροσκλήρωση παρά τα φυσιολογικά επίπεδα LDL και ολικής χοληστερόλης
Επαναλαμβανόμενα καρδιακά επεισόδια παρά τη θεραπεία με στατίνες ή άλλες θεραπείες μείωσης των λιπιδίων
Ιστορικό ασβεστωτικής αορτικής βαλβίδας ή εγκεφαλικού επεισοδίου χωρίς σαφή αιτία
Τα επίπεδα Lp(a) μετρώνται με μια εξειδικευμένη εξέταση αίματος και εκφράζονται σε νανομόλια ανά λίτρο (nmol/L). Τα επίπεδα πάνω από 50–75 nmol/L θεωρούνται αυξημένα.
Οι θεραπείες
Οι περισσότερες θεραπείες χοληστερόλης, όπως οι στατίνες, η εζετιμίμπη και οι αναστολείς PCSK9, μειώνουν αποτελεσματικά την LDL χοληστερόλη αλλά έχουν ελάχιστη έως καθόλου επίδραση στην Lp(a). Μάλιστα, ορισμένες στατίνες μπορεί ακόμη και να αυξήσουν ελαφρώς τα επίπεδα Lp(a)!
Αυτό το κενό στις επιλογές θεραπείας αφήνει ευάλωτους τους ασθενείς με υψηλά επίπεδα Lp(a), ακόμη και όταν τα παραδοσιακά λιπιδικά τους προφίλ φαίνονται καλά ελεγχόμενα. Μέχρι τώρα, δεν έχει υπάρξει εγκεκριμένη θεραπεία ειδικά σχεδιασμένη για να μειώνει σημαντικά την Lp(a).
Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων που στοχεύουν την Lp(a). Ένα από αυτά είναι το lepodisiran, ένα μικρό μόριο RNA που αναπτύχθηκε από την εταιρεία Eli Lilly. Σε κλινικές δοκιμές, το lepodisiran έχει δείξει ότι μπορεί να μειώσει τα επίπεδα Lp(a) έως και 94% με μία μόνο δόση, με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Αυτή η πρόοδος στην έρευνα προσφέρει ελπίδες για την ανάπτυξη αποτελεσματικών θεραπειών για την κρυφή χοληστερόλη. Εν τω μεταξύ, οι ειδικοί συνιστούν σε άτομα με προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου να εξετάσουν τα επίπεδα Lp(a) τους, καθώς αυτά παραμένουν σταθερά καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους λόγω γενετικών παραμέτρων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Η ελληνική συνταγή που ξετρέλανε το TikTok – Με μόνο 3 υλικά
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 11/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
