Η άνοια είναι μια διαταραχή που αυτομάτως σχετίζουμε επί το πλείστον με τη μνήμη, αλλά επηρεάζει επιπλέον τη σκέψη, τον λόγο και τον προσανατολισμό, προκαλώντας συχνά αλλαγές της προσωπικότητας.
Σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) των ΗΠΑ, η άνοια (πιο επίσημα γνωστή ως μείζων νευρογνωστική διαταραχή) είναι η απώλεια της σκέψης, της μνήμης και της λογικής σε σημείο που παρεμβαίνει στις καθημερινές δραστηριότητες και τη ζωή ενός ανθρώπου.
Υπάρχουν πολλοί τύποι άνοιας, αλλά η πιο συχνή μορφή σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω είναι η νόσος Αλτσχάιμερ, όπως αναφέρει η Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας.
Η δεύτερη πιο συχνή μορφή είναι η αγγειακή άνοια, που προκαλείται από καταστάσεις που επηρεάζουν τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου (όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο), και η τρίτη είναι μια εγκεφαλική διαταραχή γνωστή ως άνοια της νόσου του Πάρκινσον.
Αν και η άνοια εμφανίζεται συνήθως καθώς οι άνθρωποι γερνούν, δεν αποτελεί φυσιολογικό μέρος της γήρανσης, επισημαίνει το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης (NIA) των ΗΠΑ.
Στην πραγματικότητα, πολλοί περνούν τα 90 χωρίς να παρουσιάσουν σημάδια άνοιας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, κάποιες φορές, τα άτομα που πάσχουν από την πάθηση μπορεί να μην παρατηρήσουν τα συμπτώματα, αλλά κάποιος άλλος κοντινός τους άνθρωπος μπορεί.
Τα 5 πρώτα συμπτώματα:
1. Απώλεια επεισοδιακής μνήμης
Το πρώτο διακριτικό σημάδι της άνοιας κατά την κλινική Mayo είναι, συνήθως, η απώλεια της επεισοδιακής μνήμης.
Η επεισοδιακή μνήμη περιλαμβάνει τη μνημόνευση συγκεκριμένων πληροφοριών σχετικά με πρόσφατα ή προηγούμενα γεγονότα ή εμπειρίες, σύμφωνα με το Κέντρο Μνήμης και Γήρανσης του Ινστιτούτου Νευροεπιστημών Weil του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο.
Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να θυμάται ότι πήγε διακοπές, αλλά δεν μπορεί να θυμηθεί πού έμεινε ή τι έκανε.
Άλλα παραδείγματα περιλαμβάνουν το να μην θυμάστε πού παρκάρατε το αυτοκίνητό σας νωρίτερα μέσα στην ημέρα ή πού πήγατε για δείπνο με έναν φίλο την περασμένη εβδομάδα.
2. Κακή κρίση
Ο καθένας μπορεί να πάρει μια κακή απόφαση περιστασιακά, όμως τα άτομα με άνοια μπορεί να παρουσιάζουν συχνότερες αλλαγές στην κρίση ή στη λήψη αποφάσεων, υπογραμμίζει το Alzheimer’s Association.
Δηλαδή, μπορεί να μην είναι σε θέση να διαχειριστούν πλέον τα οικονομικά τους ή μπορεί να αρχίσουν να παραμελούν την υγιεινή ή την εμφάνισή τους.
3. Μεταβολές της διάθεσης
Οι άνθρωποι που πάσχουν από άνοια μπορεί να αδυνατούν να ελέγξουν τα συναισθήματά τους ή μπορεί να φαίνονται μπερδεμένοι, καχύποπτοι, θλιμμένοι, φοβισμένοι ή ανήσυχοι..
Επιπλέον, μπορεί να αναστατώνονται εύκολα όταν βρίσκονται έξω από τη ζώνη άνεσής τους.
4. Δυσκολία με την ολοκλήρωση εργασιών
Πολλοί από εμάς μπορεί να χρειαστούμε βοήθεια στην εκμάθηση μιας νέας τεχνολογίας ή στη χρήση μιας νέας συσκευής, αλλά η άνοια μπορεί να εμποδίζει τους ασθενείς από το να ολοκληρώσουν εργασίες ρουτίνας που κάποτε μπορούσαν να κάνουν εύκολα, όπως η οδήγηση ή η δημιουργία μιας λίστας με ψώνια.
5. Προβλήματα γλώσσας
Τα άτομα με άνοια μπορεί να δυσκολεύονται να βρουν λέξεις για οικεία πράγματα, να αποκαλούν κάτι με λάθος όνομα, να επαναλαμβάνονται συχνά ή να χάνουν τον ειρμό μιας συζήτησης.
Αν υποψιάζεστε ότι εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο πάσχει από άνοια, απευθυνθείτε σε έναν ειδικό που μπορεί να κάνει την επίσημη διάγνωση και να βοηθήσει με τη διαχείριση των συμπτωμάτων.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Η ηλικία είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την άνοια, και αυτό δυστυχώς είναι εκτός του ελέγχου σας. Αλλά υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης, σύμφωνα με την Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής των ΗΠΑ.
Εκτός από την ηλικία, οι παράγοντες κινδύνου για άνοια περιλαμβάνουν τα εξής:
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Υψηλή χοληστερόλη
- Υψηλό σάκχαρο στο αίμα
- Κάπνισμα
- Υπερβολική χρήση αλκοόλ
- Υπνική άπνοια
- Κατάθλιψη
- Απώλεια ακοής
- Κακή διατροφή
- Έλλειψη άσκησης
- Έλλειψη κοινωνικής αλληλεπίδρασης
Τρεις παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο στους 60ρηδες
Τα ευρήματα επιβεβαίωσαν τις αρχικές υποθέσεις, αποκαλύπτοντας ότι πράγματι πολλοί παράγοντες του τρόπου ζωής σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Υψηλότερο συσχετισμό εμφάνισαν συγκεκριμένα τρεις παράγοντες: Η κατανάλωση αλκοόλ, η κατάθλιψη και η ανεπάρκεια της βιταμίνης D. Τα ευρήματα έδειξαν, επίσης, ότι το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, το χαμηλό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο και η γενετική διαφοροποίηση διαδραματίζουν επίσης ρόλο στην πιθανότητα πρώιμης έναρξης της άνοιας. Τέλος, παράγοντες υγείας, όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο, η βαρηκοΐα και οι καρδιακές παθήσεις αυξάνουν επίσης σημαντικά τον κίνδυνο.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 4/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη