Η 28η Οκτωβρίου γιορτάζεται για να τιμήσουμε τον ηρωικό αγώνα του λαού μας ενάντια στους Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους κατακτητές. Γιορτάζουμε το αλβανικό μέτωπο και την αντίσταση κατά τη διάρκεια των 1.264 ημερών Κατοχής (οι ημέρες αφορούν στην Αθήνα). Οι Γερμανοί κατακτητές μπήκαν στην Αθήνα στις 27 Απριλίου 1941.
Οι Γερμανοί λεηλάτησαν τον πλούτο της χώρας ενώ απαίτησαν από το ελληνικό κράτος δισεκατομμύρια για τα «έξοδα της κατοχής» με αποτέλεσμα την αύξηση της κυκλοφορίας του χρήματος και την πρόκληση πληθωρισμού, στέρεψαν την αγορά από τρόφιμα και την ίδια στιγμή οι συνεργάτες των Γερμανών ήλεγχαν τη μαύρη αγορά ενώ οι Αθηναίοι επινόησαν ευρηματικές συνταγές για να επιβιώσουν.
Τρομακτικό όπλο κάθε κατακτητή για να καταφέρει να λιώσει με την μπότα του, το ηθικό του ηττημένου λαού, είναι η πείνα. Ο λιμός. Στους δρόμους της Αθήνας άνθρωποι έπεφταν νεκροί από την πείνα, τα σκελετωμένα παιδιά με τις πρησμένες κοιλιές με το ζόρι στέκονταν στα πόδια τους. Οι τρομοκρατικές εκτελέσεις πολιτών ανέβαζαν τον αριθμό των νεκρών μαζί με το πείσμα του λαού για αντίσταση.
Την λιμοκτονία των Αθηναίων επέτεινε και ο αποκλεισμός του Πειραιά από τον αγγλικό στόλο μέχρι την άνοιξη του 1942. Άγγλοι και Γερμανοί αδιαφορούσαν επιδεικτικά για το θανατικό που είχε απλωθεί στην Αθήνα. Οι Αθηναίοι για να ζήσουν έφτασαν να τρώνε σκύλους, γάτες, γαϊδάρους, άλογα… Μέχρι και τα ελάφια του εθνικού κήπου εξαφανίστηκαν, νύχτα.
Τα λευκά πλοία
Μία σχεδόν άγνωστη πλευρά αυτής της ιστορίας είναι τα πλοία που έφταναν στο λιμάνι του Πειραιά φορτωμένα με τρόφιμα.
Για να αντιμετωπιστεί ο λιμός κατέφθαναν στο λιμάνι του Πειραιά πλοία που ήταν ναυλωμένα από τον σουηδικό ερυθρό σταυρό. Οι αποστολές τους είχαν σκοπό να μεταφέρουν τρόφιμα στον πολύπαθο λαό της Αθήνας και του Πειραιά και όχι μόνο. Τα πλοία αυτά ήταν βαμμένα λευκά (εξ ου και το όνομα) και στα πλευρά των πλοίων υπήρχαν το σήμα του Ερυθρού Σταυρού και η σουηδική σημαία. Ενώ με μεγάλα και ευανάγνωστα γράμματα υπήρχε η λέξη «SVERIGE», δηλαδή Σουηδία.
Μετά από συμφωνία των εμπόλεμων μερών τα λευκά πλοία ακολουθούσαν συγκεκριμένη διαδρομή με κίνδυνο βύθισής τους εάν παρέκκλιναν από την πορεία, ενώ ήταν υποχρεωμένα να στέλνουν το στίγμα τους στο Βερολίνο τρεις φορές την ημέρα. Παρά τον ανθρωπιστικό τους ρόλο δεν ήταν λίγες οι φορές που βομβαρδίστηκαν, κυρίως επίτηδες. Χαρακτηριστική είναι η χωρίς λόγο βύθιση του πλοίου WIRIL στο λιμάνι της Χίου στις 7 Φεβρουαρίου 1944 όταν ξεφόρτωνε τρόφιμα για τον πολύπαθο λαό του νησιού. Ο βομβαρδισμός έγινε από αγγλικά αεροπλάνα. Στο σύνολο των αποστολών εννέα πλοία ή βυθίστηκαν ή βομβαρδίστηκαν από όλες τις αντίπαλες μαχόμενες πλευρές ή έπεσαν σε θαλάσσια νάρκη. Με την παρέμβαση της διαχειριστικής επιτροπής βοήθειας για την Ελλάδα της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού, τον Οκτώβριο του 1943, καταπλέει στο λιμάνι του Πειραιά το σουηδικό ατμόπλοιο «Βιρίλ» με 800 τόνους λάδι (πρόκειται για το πλοίο που βυθίστηκε λίγους μήνες μετά στη Χίο). Σταγόνα στον ωκεανό και αμφίβολο αν όλο το λάδι θα έφτανε στον καθημαγμένο λαό.
Πράγματι λίγα τρόφιμα έφταναν στο λαό της Αθήνας και του Πειραιά, στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα τρόφιμα τα διαχειρίζονταν οι μαυραγορίτες.
Πολλά είναι τα πλοία που φτάνουν σε Πειραιά αλλά και σε Θεσσαλονίκη.
- Το «Βιρίλ» ξανάρχεται το 1943 μεταφέροντας 1.224 τόνους σταφίδας
- Στις αρχές του Νοεμβρίου 1943 καταπλέει στον Πειραιά το «Χόλλαρεν» με 3.343 τόνους τροφίμων. Το «Χόλλαρεν» θα ξαναέλθει στο τέλος του Δεκεμβρίου 1943.
- Στις 27/12/1943 φτάνει στον Πειραιά το σουηδικό ατμόπλοιο «Φορμόζα» γεμάτο τρόφιμα.
- Στις 2 Φεβρουάριου 1944 φτάνει στον Πειραιά το σουηδικό πλοίο «Μογκαμπάρρα».
- Το «Χόλλαρεν» φτάνει, ξανά, στον Πειραιά στις 26/2/1944 φορτωμένο με 4.290 τόνους τροφίμων.
- Στις 3/3/1944 έρχεται το σουηδικό ατμόπλοιο «Ταμάρα».
- Στις 25 Μαρτίου 1944 έρχεται στον Πειραιά το σουηδικό πλοίο «Άκκα».
- Στις 11/4/1944 φτάνει στον Πειραιά το σουηδικό ατμόπλοιο «Γιαραβόγκα».
- Το «Χόλλαρεν» φτάνει στον Πειραιά με 4.136 τόνους όσπρια και ζάχαρη στις 28 Απριλίου 1944.
- Στις 21/5/1944 κατέπλευσε στον Πειραιά το σουηδικό πλοίο «Μπόρελαντ» φορτωμένο με 3.600 τόνους παστά ψάρια, 160 τόνους φουρνισμένα μήλα. Μέρος του φορτίου προοριζόταν και για τη Θεσσαλονίκη.
- Δύο σουηδικά ατμόπλοια κατέπλευσαν στις 18/8/1944 στον Πειραιά, το «Ναγκάρα» με πάνω από 8 χιλιάδες τόνους διάφορα τρόφιμα και το «Σουόρβα» με 8.274 τόνους σίτου.
Εκτός από τα σουηδικά πλοία τρόφιμα έστελνε και η Τουρκία με το περίφημο πλοίο "Κουρτουλούς".
Η Τουρκία έστελνε τρόφιμα στην Ελλάδα ήδη από το 1941 και παρά την απροθυμία των Άγγλων να άρουν τον αποκλεισμό του Πειραιά και να αφήσουν το πλοίο να δέσει, το "Κουρτουλούς" πάντα τα κατάφερνε. Οι τουρκικές αποστολές στηρίχθηκαν από την Ερυθρά Ημισέληνο και από τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης. Η πρώτη αποστολή έγινε στις 6 Οκτωβρίου 1941 και συνολικά έκανε 4 ταξίδια. Αυτό το πλοίο ήταν δημοφιλές στους Έλληνες και σκόρπισε λύπη η είδηση πως βυθίστηκε στη θάλασσα του Μαρμαρά από σφοδρή κακοκαιρία. Οι Τούρκοι συνέχισαν τον εφοδιασμό της Αθήνας με ένα άλλο πλοίο το "Τουν".
Συνολικά έστειλαν 7.100 τόνους τρόφιμα στο διάστημα 1941-1942. Η ανθρωπιστική βοήθεια της Τουρκίας προς τους Έλληνες συνεχίστηκε έως και το 1946.
Πού πήγαν αυτές οι δεκάδες χιλιάδες τόνοι τροφίμων; Κάποια τρόφιμα, κάποιες προμήθειες και φάρμακα έφταναν στις αγορές, αρκετά όμως γέμιζαν τις αποθήκες των μαυραγοριτών.
Αναλυτική και εμπεριστατωμένη μελέτη για την περίοδο της Κατοχής και τη ζωή των Αθηναίων θα βρείτε στο βιβλίο της Ελένης Νικολαΐδου «Οι συνταγές της πείνας»
Που θα βρείτε το βιβλίο "οι συνταγές της πείνας"
Το βιβλίο «Οι συνταγές της πείνας» κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία και θα το βρείτε και στην Πολιτεία, στον Ιανό,
Εργογραφία της Ελένης Νικολαΐδου
Το τελευταίο βιβλίο της Ελένης Νικολαΐδου «Καλή πατρίδα, σύντροφε!» μόλις κυκλοφόρησε και θα το βρείτε
Που θα βρείτε το βιβλίο "Καλή πατρίδα, σύντροφε!"
Το βιβλίο «Καλή πατρίδα, σύντροφε!» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Εταιρεία Σύγχρονης Ιστορίας» και πωλείται και στα φυσικά βιβλιοπωλεία και τα ηλεκτρονικά. Για ευκολία μπορείτε να το ζητήσετε από την ΠΟΛΙΤΕΙΑ , τον ΠΑΤΑΚΗ. στο TOTELIO και την ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ
Πηγές για το κείμενο: οι καθημερινές εφημερίδες της Κατοχής «Αθηναϊκά Νέα», «Βραδυνή», «Καθημερινή» και η Μηχανή του Χρόνου
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 8/5
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 8/5
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
