Άρθρο του Γιώργου Θωμόπουλου, συνταξιούχου εκπαιδευτικού
Μία από τις ευρέως διαδεδομένες καραμέλες των καιρών συνοψίζεται στη φράση που σπεύδουν όλοι σχεδόν οι πολιτικολογούντες να αρθρώσουν διακηρυκτικά ως θέση αρχής: «Καταδικάζουμε απερίφραστα τη βία απ’ όπου κι αν προέρχεται». Η δήλωση αυτή που προκαταλαμβάνει και καθησυχάζει το κοινό, όσο κι αν το εξοργίσει ενδεχομένως απέναντι σ’ αυτούς που θα αμφισβητήσουν το θέσφατο, αποτελεί κατά κανόνα μνημείο απάτης κι εθελοτυφλούσας προσήλωσης σε μια νομιμοποιημένη από την ανοησία μας πραγματικότητα. Είτε το ενστερνιζόμαστε είτε όχι, το κράτος - ακόμη και το πιο φιλελεύθερο και δημοκρατικά οργανωμένο - έναν μηχανισμό βίας αποτελεί. Αποδεχόμενοι λοιπόν ως condicio sine qua non (1), ως συνθήκη του βίου δεδομένη και αναμφισβήτητη την ύπαρξη και λειτουργία του κράτους έχουμε ήδη ακυρώσει την παραπάνω εύκολα και συχνά εκστομιζόμενη σαπουνόφουσκα.
Το γεγονός αυτό συνιστά μία μόνο από τις τόσες αντιφάσεις και αντινομίες που συνέχουν την ύπαρξή μας, χαρακτηριστική οπωσδήποτε και της ευήθειας και της ωραιοποιητικής μας τάσης σε τόσα αιχμηρά και δυσάρεστα πεδία της καθημερινότητας. Βολική, προσοδοφόρος και ευμενώς αποδεκτή η βία, όταν υπηρετεί επιδιώξεις και συμφέροντα, αποκηρυγμένη μετά βδελυγμίας, όταν τα απειλεί, τα πλήττει ή τα απονομιμοποιεί. Οι αρχές και οι αξίες μας συντονίζονται πάντοτε και στοιχίζονται στο « παραμικρό σφύριγμα του κέρδους » (2) και οι ανάλογες θεωρητικές επικαλύψεις πιστοποιούν το εύρος της ανθρώπινης επινοητικότητας. Έτσι παρουσιάζονται τα πράγματα παστρικά τακτοποιημένα, ώστε να απολαμβάνουμε τον μακάριο λήθαργό μας. Όμως είναι ανάγκη να πάρουμε θέση απέναντι σε όσα τρέχοντα και δυσάρεστα συμβαίνουν στην αυλή μας. « Καλά τη φέραμε τη ζωή μας μέχρι εδώ μικροζημιές και μικροκέρδη συμψηφίζοντας. Το θέμα είναι τώρα τι λες » (3) βομβεί ο ποιητικός λόγος του Μανόλη Αναγνωστάκη στ’ αυτιά όσων ακόμα αναζητούν και δεν βολεύονται με την προσαρμογή στα δεδομένα. Η Νέα Σμύρνη ενεργοποιεί τα υπνώττοντα ανακλαστικά της κοινωνίας μας κι ευτυχώς.
Για τους επαγγελματίες πολιτικάντηδες που παράλληλα με την αποκήρυξη της βίας εορτάζουν εκστατικά τα 200 χρόνια από την επανάσταση τίθεται αμείλικτο το ερώτημα: πώς είναι δυνατόν να υμνούν ένα όργιο « βίας και τρομοκρατίας » που αμφισβητούσε την ευρωπαϊκής κοπής « αρχή της νομιμότητας » ; Πώς είναι συμβατή η αρχή της μη βίας στην ηθική μας υποχρέωση - κι όχι μόνο δικαίωμα – να υπερασπιστούμε το δημοκρατικό μας σύνταγμα, όπως επιτάσσει το ακροτελεύτιο άρθρο του; Πώς μπορεί να υλοποιηθεί το έννομο δικαίωμά μας σε άμυνα απέναντι σε επιχειρούμενη παραβίαση των ελευθεριών και δικαιωμάτων μας, όταν τα αρμόδια όργανα προστασίας μας δεν μπορούν να προσφέρουν τη συνδρομή τους ή - καθόλου σπάνιο δυστυχώς - είναι αυτά τα ίδια που την ενσαρκώνουν; Και οφείλουν οι ίδιοι αυτοί πολιτικάντηδες να τοποθετηθούν επίσης με βάση τα αδιαμφισβήτητα ανθρωπιστικά τους πιστεύω απέναντι στη βία του σκλάβου, του απροστάτευτου, του αδύναμου, του ευάλωτου ανθρώπου που σπάει τα κατά περίπτωση δεσμά του. Να γιατί η λεκτική αποκήρυξη της βίας ούτε σοβαρή ούτε πειστική ούτε ανθρωπιστική τέλος μπορεί να θεωρηθεί.
Μέσα στον ορυμαγδό των πρόσφατων γεγονότων μένει θλιβερό μνημείο η εικόνα ενός αυστηρού, άτεγκτου και αποφασιστικού πρωθυπουργού, του οποίου τα ανακλαστικά ενεργοποιήθηκαν μόνο όταν η οργή ξέσπασε πάνω σε αστυνομικά όργανα – παμπάλαια εμπροσθοφυλακή ενός αθέατου και πανίσχυρου μηχανισμού εξουσιαστικής βίας. Έγνοια του η αποτροπή του διχασμού, τον οποίο ιστορικά η πολιτική του παράταξη εξέθρεψε συστηματικά, εξώθησε στα άκρα με αλλεπάλληλες εμφύλιες σφαγές, βασανιστήρια, εξορίες και σεμνοπρεπώς επικαρπώθηκε. Αλλά το ίδιο παμπάλαια είναι και η λειτουργία της ύβρεως την οποία εργολαβικά έχουν αναλάβει ο ίδιος και η αυλή του να διακονούν: « ύβρις γάρ εξανθουσ΄ εκάρπωσεν στάχυν άτης, όθεν πάγκλαυτον εξαμα θέρος » (4) . Μόνο που ο σοφός και άριστος Αισχύλος δεν ανήκει στη φάρα των γιαχνί αρίστων που στελεχώνουν το επιτελικό κράτος του κυρίου πρωθυπουργού κι έτσι μάλλον ο καίριος λόγος του διαφεύγει από τα φθαρμένα στερεότυπα που επιστρατεύουν τα πρωτοπαλίκαρά του. Όπως μάλλον τους διαφεύγει και το γεγονός ότι το Κράτος και η Βία είναι τα εκτελεστικά όργανα που προσδένουν τον προπάτορά μας Προμηθέα στον Καύκασο του μαρτυρίου, σύμφωνα πάλι με την Αισχύλεια οπτική. Όμως εμείς, κύριε πρωθυπουργέ, τον Προμηθέα αναγνωρίζουμε « σηματωρό και κήρυκά » (5) μας και σ’ αυτόν προσγράφουμε την ανθρωπιά μας. Εσείς μπορείτε εσκυθρωπακώς να ακουμπάτε στους παραγιούς του Ηφαίστου. Και μπορείτε να επιχαίρετε με τις εθνοπρεπείς κραυγές-κορώνες των εκτελεστικών σας οργάνων: « Θα σας γ@μήσουμε. Πάμε να τους σκοτώσουμε ».
Τα έργα και τις ημέρες σας θα στοιχειώνει από ΄δώ και μπρος αυτή η φρίκη που εκθρέψατε. Γιατί - για να παραφράσω έναν άλλον άριστο, τον Θουκυδίδη - « Άκοντες μεν ουκ εβλάψατε, ειδότες δ’ επεβουλεύσατε. Ξύγγνωμον δ’ εστί το ακούσιον » (6).
Σημειώσεις
- Όρος εκ των ουκ άνευ, απαραίτητη προϋπόθεση.
- Γιώργος Σεφέρης: Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ
- Μανόλης Αναγνωστάκης: Ο ΣΤΟΧΟΣ
- Αισχύλος: ΠΕΡΣΑΙ, στ. 815-816. Γιατί η αλαζονεία , αφού ανθίσει, μεστώνει και δίνει τον καρπό του ολέθρου, απ’ όπου κάνει θερισμό κανείς γεμάτο θρήνους.
- Οδυσσέας Ελύτης: ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ
- Θουκυδίδης, Γ, 40. Δεν βλάψατε χωρίς τη θέλησή σας, αλλά συνειδητά και με δόλο εναντίον μας δράσατε. Όμως τη συγγνώμη μας αξίζει το ακούσιο λάθος.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 22 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 22/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
