Alfavita Newsroom «Αλεξάνδρεια και Αίγυπτος. Προσεγγίσεις στην ιστορία της πόλης και της ελληνικής παροικίας» ήταν το θέμα της συζήτησης που διοργανώθηκε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στο Αμφιθέατρο Σάκη Καράγιωργα, με ομιλητές τους ιστορικούς Αλέξανδρο Κιτροέφ, Άγγελο Νταλαχάνη και Χρήστο Χατζηιωσήφ.
Μιλώντας για την ελληνική αστική τάξη της Αλεξάνδρειας, ο Αλ. Κιτροέφ έθεσε το ερώτημα ποιος ακριβώς ήταν ο χαρακτήρας της: κομπραδόρικος (μεταπρατικός), διασπορικός ή εθνικός; Θυμίζοντας την ορολογία που χρησιμοποίησε ο Στρατής Τσίρκας για τους Έλληνες αστούς της Αλεξάνδρειας (πρωτοκλασάτοι, δηλαδή οι παλαιοί πλούσιοι πάροικοι, και δευτεροκλασάτοι, δηλαδή οι νεόπλουτοι και οι αγγλόφιλοι), ο ομιλητής τόνισε ότι τα όρια των κοινωνικών τάξεων και των κοινωνικών ομάδων είναι ρευστά και πως αναλόγως λειτουργούν και οι αναλυτικές κατηγορίες που χρησιμοποιούμε για να τα σταθμίσουμε.
Στη δική του εισήγηση, ο Άγγ. Νταλαχάνης έκανε λόγο για την έννοια του κοσμοπολιτισμού και τη σύνδεσή του με την πόλη της Αλεξάνδρειας. Η λογοτεχνία που είχε ως θέμα της την Αλεξάνδρεια ήταν το αφήγημα το οποίο ξετύλιγε η κάθε παροικία για τη θέση της μέσα στον κοσμοπολιτικό της ιστό. Έλειπε μόνο το αραβικό αφήγημα. Η άνοδος του αραβικού εθνικισμού και η σταδιακή εγκατάλειψη της Αλεξάνδρειας από τις κοινότητες των ξένων είχαν ως αποτέλεσμα μια σειρά εξιδανικευτικών αυτοβιογραφικών κειμένων: έναν ελιτίστικο και ρομαντικό κοσμοπολιτισμό, που θα πρέπει σήμερα να αποδομηθεί αν θέλουμε να κατανοήσουμε την ιστορική πραγματικότητα: «Χρειάζεται να ανοίξει ένας διάλογος για το ποια έννοια του κοσμοπολιτισμού είναι ικανή να ορίσει τις αντιθέσεις και τις διαμάχες της αλεξανδρινής κοινωνίας. Χρειαζόμαστε έναν όρο που να μην είναι γενικευτικός, προσπαθώντας να καλύψει τα πάντα».
Εξετάζοντας την Αλεξάνδρεια, κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα, ο Χρ. Χατζηιωσήφ μίλησε για το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετώπισε η Αίγυπτος το 1875 με το δημόσιο χρέος, για τη διεθνή επιτροπεία υπό την οποία ετέθη η χώρα το 1880, για τις μειώσεις των μισθών των στρατιωτικών τις οποίες αποφάσισε το κράτος, όπως και για τη βαθμιαία μετατροπή του στρατού σε αυτόνομο και ισχυρό πολιτικό παράγοντα. Στο πλαίσιο αυτό οι Έλληνες της Αλεξάνδρειας στράφηκαν κατά της αγγλικής κατοχής, που επιβλήθηκε το 1882 με σκοπό να εξυπηρετήσει το δίκαιο του λευκού ανθρώπου και να ελέγξει τον αραβικό πληθυσμό για τον οποίο οι Άγγλοι πίστευαν πως δεν ήταν ικανός να αυτοκυβερνηθεί. Στο τέλος, πάντως, του 19ου αιώνα οι Έλληνες συμβιβάστηκαν, όπως και οι άλλες παροικίες της Αλεξάνδρειας, με την αγγλική κατοχή.
Τη συζήτηση διοργάνωσαν οι ερευνητικές μονάδες Ιστορίας των Μεταναστευτικών και Προσφυγικών Κινήσεων και Βαλκανικών, Οθωμανικών και Μεταοθωμανικών Μελετών του Κέντρου Έρευνας Νεότερης Ιστορίας (ΚΕΝΙ) του Παντείου Πανεπιστημίου.
Β. Χατζηβασιλείου
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ανακαλείται το πιο διάσημο τρόφιμο στον κόσμο – Είναι γεμάτο στα φυτοφάρμακα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 16/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
