«Ασπίδα» για τον τάφο της Αμφίπολης οι ογκώδεις πέτρες

Η αρχαιολόγος μίλησε σε κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ, στο οποίο μετείχαν οι βουλευτές Αννα Χατζησοφιά και Αφροδίτη Σταμπουλή, το οποίο ενημέρωσε στην είσοδο της ανασκαφής, αφού -όπως είπε- οι εργασίες βρίσκονται τώρα σε κρίσιμο σημείο. Ανέφερε πως το λιοντάρι, ο περίβολος και οι Σφίγγες δείχνουν πως πρόκειται για ένα οικουμενικό μνημείο.

«Δεν υπάρχει άλλος τέτοιος τάφος ούτε στην Ελλάδα ούτε στα Βαλκάνια», τόνισε. «Παλεύουμε για να γίνει σωστή δουλειά, θα χρειαστεί λίγος χρόνος, ίσως και ένας μήνας. Σήμερα αφαιρούμε πέτρες, συντηρούμε και σκάβουμε. Δεν είμαστε πολλοί, αλλά είμαστε καλοί. Είναι δικαίωση για μένα και την ομάδα μου».

Σε μια προσπάθεια να ρίξει τους τόνους, το υπουργείο Πολιτισμού προσπάθησε να ανασκευάσει χθες τις δηλώσεις της κ. Περιστέρη, σημειώνοντας ότι η ακριβής διατύπωση ήταν: «Η ανασκαφική έρευνα θα δείξει αν ο τάφος έχει συληθεί ή όχι».

 

Η απομαγνητοφώνηση του βίντεο που προβλήθηκε στο δελτίο ειδήσεων της ΝΕΡΙΤ έχει ως εξής:

 

Κ. Περιστέρη: «Φαινόταν η μία Σφίγγα και ένα μέρος της άλλης, γιατί κάποιοι είχαν αφαιρέσει κάποιες πέτρες στα ρωμαϊκά χρόνια, οι οποίοι δεν θα μπόρεσαν να πάνε και πιο βαθιά με έναν τέτοιο τοίχο. Δηλαδή με έναν τέτοιο τοίχο σφράγισης είναι λίγο δύσκολο να συληθεί άνετα ένας τάφος, αυτή είναι η απλή θεωρία που υπάρχει. Οπότε όσοι λένε διάφορα?».

 

-Λέτε ότι δεν έχει συληθεί ο τάφος;

 

Κ. Περιστέρη: «Ε, από ό,τι βλέπουμε δεν υπάρχουν τέτοιες δυνατότητες. Θα δούμε. Και πάλι θέλει προσοχή, γιατί ποτέ δεν ξέρει κανείς τι θα δει, τι θα βρει μέσα και σε ποιο χρονικό διάστημα».

Οι εργασίες στον λόφο Καστά συνεχίστηκαν χθες με αμείωτους ρυθμούς, με επικέντρωση σε στερεώσεις και συντηρήσεις κυρίως της καμάρας επάνω και δίπλα από τις Σφίγγες. Γίνονται επίσης στερεώσεις των χρωμάτων που εντοπίστηκαν στο μαρμάρινο κιονόκρανο και στο επιστύλιο. Μέχρι στιγμής όλα βαίνουν ομαλά και η ανασκαφική ομάδα ετοιμάζεται για τα επόμενα βήματα.

Τι αναμένεται να γίνει από εδώ και πέρα; Κατά πάσα πιθανότητα θα προσπαθήσουν να αφαιρέσουν κι άλλο βάρος από το μνημείο, διά της μεθόδου των αποχωματώσεων. Τα θεμέλια του τάφου βρίσκονται στο φυσικό έδαφος του λόφου, το οποίο προσφέρει σχετική ασφάλεια. Και λέμε σχετική, επειδή τα εδάφη εκεί δεν είναι πετρώδη, αλλά μαργαϊκά, δηλαδή μετατρέπονται εύκολα σε «λάσπη». Ομως, επειδή επί του τάφου έχουν συσσωρευθεί τόνοι ποταμίσιας άμμου για τη δημιουργία του τύμβου, που ως φερτό υλικό δεν έχει καμία συνοχή, οι κινήσεις πρέπει να είναι προσεκτικές ώστε σε καμία περίπτωση ο θόλος να μην «καθίσει» ή η πρόσοψη να μη γείρει προς τα έξω.

 

Οσο προχωρούν οι αποχωματώσεις, η ανασκαφική ομάδα θα πρέπει να έχει υπόψη της την ανασκαφή Λαζαρίδη που βρίσκεται στην άλλη πλευρά του λόφου και με βάση αυτή να κινείται. Πρόκειται για νεκροταφείο της Εποχής του Σιδήρου, όπως λέει στο «Εθνος» η αρχαιολόγος Χάιδω Κουκούλη, η οποία έχει εργαστεί χρόνια στην περιοχή και έχει χρηματίσει έφορος αρχαιοτήτων Καβάλας. Η συγκεκριμένη ανασκαφή του Δημήτρη Λαζαρίδη δεν ολοκληρώθηκε ποτέ λόγω έλλειψης χρημάτων και προσωπικού. Θα πρέπει να προστατευθεί σε κάθε περίπτωση, ιδίως οι ακατάσκαφοι τάφοι της. Και φυσικά θα πρέπει να συμπεριληφθεί σε τυχόν σχέδια ανάδειξης.

 

Τα ανώτερα στρώματα, άλλωστε, είναι δυνατόν να κρύβουν και άλλα στοιχεία, όπως η νεκρική πυρά, και οι έρευνες καλό θα ήταν να επεκταθούν σε αυτά. Οι αρχαιολόγοι κατά την ανασκαφή των μακεδονικών τάφων δεν αποκλείουν γενικώς την είσοδό τους από την οροφή, ιδίως εάν βρεθεί άνοιγμα που έχει γίνει κατά το παρελθόν από τυμβωρύχους ή από κατάρρευση. Ισχυρή είναι βεβαίως και η περίπτωση εισόδου από την κανονική θύρα, η οποία σφραγίζεται μετά την τοποθέτηση του νεκρού.

 

Στην Αμφίπολη η αφαίρεση του προστατευτικού τοίχου μπροστά από τον τάφο προχωρεί με ιδιαίτερη προσοχή. Ενας λόγος είναι ότι πρέπει να διαπιστωθεί η ευστάθεια του τοίχου-πρόσοψης που βρίσκεται από πίσω. Δεύτερος και εξίσου σημαντικός είναι ότι τα χρώματα που τυχόν βρίσκονται στην πρόσοψη καταστρέφονται σχεδόν αμέσως μετά την έκθεσή τους στον αέρα και στο φως.

 

Η στερέωσή τους πρέπει να γίνει σε διάστημα ελάχιστων ημερών, ώστε να μην υπάρξει απώλεια. Επομένως, η καταβίβαση των λίθων του προστατευτικού τοίχου πιθανότατα θα συνεχιστεί, εφόσον οι αρχαιολόγοι αποφασίσουν από πού θα μπουν.

 

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ

 

Πηγή: ΕΘΝΟΣ