Οι εταιρείες τους βουλιάζουν και αυτοί ...θησαυρίζουν!

Οι εταιρίες γράφουν ζημιές ή έχουν σημαντική μείωση εργασιών και οι βασικοί μέτοχοι και managers εισηγμένων στο ΧΑ εταιριών συνεχίζουν να πλουτίζουν.

Του Νίκου Καρούτζου

Με τη δύναμη της πλειοψηφίας λαμβάνουν πολύ υψηλές και σε κάποιες περιπτώσεις εξωπραγματικές αμοιβές δρώντας με τον τρόπο αυτό ληστρικά έναντι των μετόχων της μειοψηφίας, των επενδυτών δηλαδή. Αυτό βέβαια δεν συμβαίνει μόνο στις εταιρίες που έχουν υποχώρηση μεγεθών αλλά και σε κάποιες εξ αυτών που αναπτύσσονται όπου παρατηρείται το φαινόμενο οι αμοιβές ΔΣ και διευθυντικών στελεχών να ροκανίζουν σημαντικό μέρος της κερδοφορίας. Την ίδια στιγμή βέβαια σε συντριπτικό ποσοστό με το επιχείρημα της κρίσης πολλές επιχειρήσεις έχουν προβεί και συνεχίζουν προβαίνουν σε απολύσεις προσωπικού και μειώσεις αποδοχών.
Οι μέθοδοι αμοιβών που αποφασίζουν οι βασικοί και managers για τον εαυτό τους ξεπερνούν κάθε φαντασία με αποτέλεσμα να φτάνουμε σε ουκ ολίγες περιπτώσεις στο φαινόμενο οι εταιρίες να υπάρχουν απλά για να συντηρούν τον οικογενειακό προϋπολογισμό των «φωστήρων» που διοικούν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των εισηγμένων εταιριών οι αμοιβές δεν έχουν καμία σχέση με εταιρικούς στόχους αλλά με τις ανάγκες των διοικούντων, τα stock option δεν δίνονται ως κίνητρα παραγωγικότητας για το προσωπικό αλλά για το βασικό μέτοχο (θέλουν και κίνητρο για να δουλέψουν στην εταιρία τους) και θεσπίζονται αμοιβές πέραν κάθε λογικής όπως υπερβολικές αποζημιώσεις.
Έτσι φτάνουμε σε τραγελαφικά φαινόμενα όπου ο βασικός μέτοχος και οι συν αυτώ να εισπράττουν αμοιβές που ξεπερνούν τα καθαρά κέρδη, ταυτόχρονα να κόβουν stock options σε εξευτελιστικές τιμές και στο τέλος να εισπράττουν και μέρισμα (που το δικαιούνται) από τα κέρδη.
Το ερώτημα είναι τι μένει από όλα αυτά. Και η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Λίγα ψίχουλα και πολλές προσδοκίες για τους επενδυτές ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις όπου το μακρύ χέρι των βασικών μετόχων και διευθυντικών στελεχών επιταχύνει την κατάρρευση εταιριών που βρίσκονται στο κόκκινο. Τα Παραπολιτικά επιχειρούν να προσεγγίσουν χαρακτηριστικές περιπτώσεις εισηγμένων (που δεν είναι οι μόνες) που αν μη τι άλλο δημιουργούν ερωτήματα για το πώς αντιλαμβάνονται το γεγονός ότι οι εταιρίες τους διαπραγματεύονται στο ΧΑ και έχουν μετόχους. Η παρουσίαση αφορά εμφανή στοιχεία γιατί υπάρχουν και περιπτώσεις όπου εισηγμένοι ξεζουμίζουν τις εταιρίες τους κάνοντας συναλλαγές με επιχειρήσεις «αφανών» μετόχων των οποίων οι οφειλές στο τέλος καταλήγουν προβλέψεις.

Πλαστικά Θράκης
Πρόκειται για έναν όμιλο ο οποίος είναι κερδοφόρος. Το 2013 ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε οριακά σε ποσοστό 0,2% στα 265,3 εκ Ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν σε 6,377 εκ Ευρώ από 8,083 εκ Ευρώ ενώ την ίδια στιγμή οι αμοιβές ΔΣ και Διευθυντικών Στελεχών ανήλθαν σε 3,791 εκ Ευρώ από 3,398 εκ Ευρώ. Ουσιαστικά δηλαδή ενώ η κερδοφορία μειώνεται οι αμοιβές διοίκησης αυξάνονται και αντιστοιχούν σε μεγαλύτερο ποσοστό επί της καθαρής προ φόρων κερδοφορίας. Σημειώνεται ότι Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας είναι οκ. Κωνσταντίνος Χαλιορής που η οικογένειά του ελέγχει μετοχικά την εταιρία.
ΣΙΔΕΝΟΡ
Η εταιρία της οικογένειας Νικόλαου Στασινόπουλου και μέλος του ομίλου Βιοχάλκο για την οποία δεν υπεβλήθη δημόσια πρόταση παρά το γεγονός αυτό ήταν υποχρεωτικό κατέγραψε το 2013 σημαντική πτώση τζίρου στα 807 εκ Ευρώ από 1,04 δις και πολύ υψηλές ζημίες της τάξεων των 86,1 εκ Ευρώ από 75,5 εκ Ευρώ. Και μπορεί οι αμοιβές διοίκησης να μην θεωρούνται ιδιαίτερα υψηλές για το μέγεθος του ομίλου αλλά έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι σε μια χρονιά πάρα πολύ δύσκολη οικονομικά αυξήθηκαν έστω και οριακά σε 2,263 εκ ευρώ από 2,208 εκ Ευρώ.

ΕΛΓΕΚΑ
Ο όμιλος που ελέγχεται από την οικογένεια του κ. Αλέξανδρου Κατσιώτη μπορεί το 2013 να είχε μείωση τζίρου και αύξηση ζημιών προ φόρων στα 21 εκ Ευρώ από 10,6 εκ Ευρώ αλλά οι αμοιβές ΔΣ μειώθηκαν δυσανάλογα σε σχέση με την πορεία της κερδοφορίας. Συγκεκριμένα ανήλθαν σε 1,122 εκ Ευρώ από 1,41 εκ Ευρώ.

Σφακιανάκης
Μπορεί το 2013 τα ίδια κεφάλαια της εταιρίας να έπεσαν κάτω από το μισό του μετοχικού κεφαλαίου και του ομίλου να κατέστησαν αρνητικά αλλά αυτό δεν φαίνεται να επηρέασε και ιδιαίτερα τις αμοιβές και παροχές της διοίκησης. Συγκεκριμένα διαμορφώθηκαν σε 2,269 εκ Ευρώ από 2, 591 εκ Ευρώ. Ο όμιλος σε επίπεδο συνεχιζόμενων δραστηριοτήτων το 2013 παρουσίασε ζημία προ φόρων 27,3 εκ Ευρώ ενώ την προηγούμενη χρονιά το αντίστοιχο μέγεθος είχε διαμορφωθεί σε 43 εκ Ευρώ.

YALCO

Οι πωλήσεις σε ενοποιημένη βάση το 2013 συρρικνώθηκαν σε 26 εκ Ευρώ από 28,3 εκ Ευρώ ενώ ο όμιλος της οικογένειας Κωνσταντίνου παρουσίασε ζημία 4,7 εκ Ευρώ από 6,483 εκ Ευρώ.
Ωστόσο η διοίκηση είχε αμοιβές 609 χιλιάδες ευρώ από 691 χιλιάδες Ευρώ το 2012. Το εντυπωσιακό βέβαια είναι πως όταν η εταιρία το 2008 είχε ενοποιημένο τζίρο 35,4 εκ Ευρώ και κέρδη 950 χιλιάδες Ευρώ οι αμοιβές διοίκησης ήταν 496 χιλιάδες Ευρώ. Δηλαδή σήμερα που η κατάσταση έχει επιδεινωθεί θεαματικά οι αμοιβές αντί να είναι μειωμένες αυξήθηκαν.

ΑΛΟΥΜΥΛ

Ο κύκλος εργασιών του ομίλου υποχώρησε σημαντικά στα 176 εκ Ευρώ από 198 εκ Ευρώ το 2013 ενώ το καθαρό αποτέλεσμα ήταν ζημιογόνο κατά 16 εκ Ευρώ από 11,5 εκ Ευρώ το 2012. Παρ όλα αυτά οι αμοιβές διοίκησης αυξήθηκαν το 2013 στα 1,489 εκ ευρώ από 1,463 εκ Ευρώ την προηγούμενη χρονιά. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρία σε δύο επιχειρήσεις στις οποίες κατέχει μόλις το 19% και την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου έχουν οι βασικοί μέτοχοι της εισηγμένης. Στην μια εξ αυτών έχουν δοθεί εγγυήσεις για κάλυψη τραπεζικού δανείου ύψους 4,6 εκ Ευρώ ενώ και από τις δύο εταιρίες υπάρχουν απαιτήσεις με αποτέλεσμα να γεννάται το ερώτημα πως γίνεται μια δημόσια εταιρία και με ποια ακριβώς κριτήρια να χρηματοδοτεί έμμεσα την επιχείρηση του βασικού της μετόχου.

ΚΟΡΡΕΣ
Το 2013 οι καθαρές ζημίες μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας ήταν σε ενοποιημένη βάση 4,507 εκ Ευρώ με τζίρο 39,5 εκ Ευρώ ενώ την προηγούμενη χρονιά είχαμε πάλι ζημίες 4,177 εκ Ευρώ με τζίρο 40,034 εκ Ευρώ. Αυτό όμως δεν φαίνεται να πτόησε τους διοικούντες των οποίων οι αμοιβές αυξήθηκαν κατά το εντυπωσιακό ποσοστό 62% περίπου. Συγκεκριμένα τα βασικά διοικητικά στελέχη του ομίλου έλαβαν το ποσό των 1,614 εκ Ευρώ από 999 χιλιάδες την προηγούμενη χρήση.
Ταυτόχρονα αποφάσισαν και stock options με τιμή τα 0,39 Ευρώ ως επιβράβευση φαίνεται των αποτελεσμάτων του ομίλου ενώ η τιμή της μετοχής όπως αποτυπώνεται στις οικονομικές καταστάσεις ήταν 3,29 Ευρώ με αποτέλεσμα να επιβαρυνθούν τα αποτελέσματα χρήσης του 2013 με το ποσό των 395 χιλιάδων Ευρώ.

Ευρωσύμβουλοι

To 2013 η εταιρία των κυρίων Ταυρίδη και Κοκορότσικου παρουσίασε κερδοφορία μετά φόρων 362 χιλιάδες Ευρώ και προ φόρων 604 χιλιάδες Ευρώ και επανήλθε στην κερδοφορία μετά από την προηγούμενη χρήση που ήταν ζημιογόνα. Όμως οι αμοιβές διοίκησης σε ενοποιημένη βάση υπερβαίνουν σημαντικά τα καθαρά αποτελέσματα μετά φόρους και προσεγγίζουν τα καθαρά προ φόρων αποτελέσματα καθώς διαμορφώθηκαν το 2013 σε 532 χιλιάδες Ευρώ. Μάλιστα αυξήθηκαν σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά όπου ήταν 443 χιλιάδες Ευρώ. Ουσιαστικά έχουμε σχεδόν το μισό από το παραγόμενο αποτέλεσμα των εργασιών του ομίλου να το καρπούνται τα μέλη της διοίκησης.

Creta Farm

Ο όμιλος βρίσκεται σε καθοδική πορεία μεγεθών η οποία οδήγησε την καθαρή του θέση στα επίπεδα των 7,5 εκ Ευρώ. Το 2013 έκλεισε με ζημίες ρεκόρ ύψους 21 εκ Ευρώ περίπου (αντιστοιχεί στο ¼ του κύκλου εργασιών) ενώ την προηγούμενη χρονιά το αποτέλεσμα ήταν επίσης ζημιογόνο κατά το ποσό των 9,2 εκ Ευρώ. Αυτό όμως δεν επηρέασε τις αμοιβές διοίκησης η οποία συντίθεται κυρίως από τα μέλη των οικογενειών των αδελφών Δομαζάκη. Συγκεκριμένα διαμορφώθηκαν σε 1,223 εκ Ευρώ μειωμένες οριακά από τα 1,283 εκ Ευρώ που ήταν το 2012. Ταυτόχρονα η συνέλευση που έγινε στις 30 Μαίου αποφάσισε και stock option για διευθυντικά στελέχη και μέλη του ΔΣ (είναι και μέτοχοι με συντριπτικά ποσοστά) προφανώς για να επιβραβευτούν οι ... επιδόσεις.

Lavipharm
Μπορεί η πλειοψηφία των εταιριών του ομίλου του κ. Θανάση Λαβίδα να έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια, σε ενοποιημένη βάση η καθαρή θέση του ομίλου να είναι αρνητική κατά 16 εκ Ευρώ , οι συνολικές υποχρεώσεις να ξεπερνούν τα 120 εκ Ευρώ και δάνεια έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα αλλά αυτό δεν επηρεάζει τις αμοιβές διοίκησης.
Μόνο στο πρώτο τρίμηνο του 2014 τα εκτελεστικά μέλη των ΔΣ έλαβαν 557 χιλιάδες Ευρώ από 279 χιλιάδες στο περυσινό τρίμηνο ενώ συνολικές οι αμοιβές στελεχών στον όμιλο αυξήθηκαν στις 918 χιλιάδες Ευρώ από 879 χιλιάδες.
Το 2013 ολόκληρη τη χρονιά τα εκτελεστικά μέλη του ΔΣ είχαν λάβει 1,396 εκ Ευρώ και συνολικά τα στελέχη του ομίλου 3,265 εκ Ευρώ. Όλα αυτά ενώ ο ενοποιημένος τζίρος ήταν 30 εκ Ευρώ.

Ντρουκφάρμπεν

Μπορεί η εταιρία του κ. Γιώργου Καραβασίλη να είχε το 2013 μείωση εσόδων αλλά και ζημιογόνο αποτέλεσμα αλλά αυτό δεν είχε καμία απολύτως επίπτωση στους διοικούντες. Το αντίθετο μάλιστα καθώς οι αμοιβές το 2013 διαμορφώθηκαν σε 631 χιλιάδες Ευρώ από 574 χιλιάδες Ευρώ την χρήση 2012 παρουσιάζοντας αισθητή αύξηση σε μια ιδιαίτερα δύσκολη οικονομικά χρονιά για την επιχείρηση. Στη χρήση όμως του 2012 ο όμιλος είχε τζίρο 51,6 εκ Ευρώ και κέρδη 504 χιλιάδες ευρώ ενώ το 2013 έκλεισε με ενοποιημένες πωλήσεις της τάξεως των 49,2 εκ Ευρώ και ζημίες μετά από φόρους 1,95 εκ Ευρώ περίπου.

Μινέρβα

Στην εταιρία της οικογένειας Λαδένη το 2013 ήταν για μια ακόμα χρονιά έντονα ζημιογόνο. Συγκεκριμένα με τζίρο 11,6 εκ Ευρώ οι ζημίες ήταν 3,275 εκ Ευρώ ενώ πέρυσι οι πωλήσεις ήταν 11,9 εκ Ευρώ και η καθαρή ζημία 3,292 εκ Ευρώ.
Αυτά όμως δεν επηρεάζουν τις αμοιβές διοίκησης που διαμορφώθηκαν στα επίπεδα των 635 χιλιάδων Ευρώ από 679 χιλιάδες Ευρώ. Επισημαίνεται ότι οι αμοιβές αντιστοιχούν στο 5,5% του κύκλου εργασιών και δημιουργείται το εύλογο ερώτημα με τι περιθώριο κέρδους πρέπει να λειτουργεί η εταιρία ώστε να καλύπτει τις αμοιβές διοίκησης και να μπορέσει στο τέλος να προκύψει θετικό καθαρό αποτέλεσμα για όλους τους μετόχους.

ΕΛΤΡΑΚ

Η εταιρία είχε το 2013 πωλήσεις 88 εκ Ευρώ και κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας 714 χιλιάδες Ευρώ. Οι αμοιβές διοίκησης ωστόσο ήταν μεγαλύτερες της καθαρής κερδοφορίας που αναλογεί στους μετόχους και ανήλθαν σε 1,03 εκ Ευρώ. Την προηγούμενη χρονιά η εταιρία είχε έσοδα 86,6 εκ Ευρώ και ζημίες 2 εκ Ευρώ ενώ οι αμοιβές ΔΣ ήταν 1,178 εκ Ευρώ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η εταιρία λειτουργεί για να αμείβονται οι διοικούντες.