Μαρία Πλάκα Το υπουργείο Εσωτερικών εξέδωσε εγκύκλιο με διευκρινίσεις σχετικά την τριετή ποινή αποκλεισμού που επιβάλλεται σε όσους επιτυγχάνουν σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ αλλά αρνούνται ή δεν παρουσιάζονται για διορισμό.
Η συγκεκριμένη διάταξη ενσωματώθηκε στο άρθρο 9 του Ν. 5149/2024 ο οποίος ψηφίστηκε την 25η Οκτωβρίου 2024 και δεν έχει αναδρομική ισχύ. Δηλαδή, η ποινή αποκλεισμού δεν εφαρμόζεται σε διοριστέους / προσληπτέους προκηρύξεων του ΑΣΕΠ οι οποίες δημοσιεύθηκαν μέχρι και την έναρξη ισχύος του ν.5149/2024, ήτοι μέχρι την 25η Οκτωβρίου 2024.
Τι αναφέρει η νομοθεσία
Με τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 5149/2024 προστίθεται παρ. 7 στο άρθρο 24 του ν. 4765/2021, περί των πινάκων διοριστέων/προσληπτέων, ως εξής:
«7. Οι διοριστέοι των κατηγοριών Π.Ε., Τ.Ε., Δ.Ε. και Υ.Ε. καθώς και Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού που δεν αποδέχονται τον διορισμό τους ή αποδέχονται και δεν προσέρχονται να αναλάβουν υπηρεσία ή παραιτούνται μέσα σε δώδεκα (12) μήνες από την ημερομηνία πρόσληψης ή διορισμού τους, δεν επιτρέπεται να συμμετάσχουν για τρία (3) έτη σε διαδικασίες πλήρωσης θέσεων μόνιμου προσωπικού και προσωπικού με σύμβαση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου των φορέων της παρ. 1 του άρθρου 2, εφόσον τα οριστικά αποτελέσματα για τον διορισμό τους εκδίδονται εντός ενός (1) έτους από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεών τους.».
Όπως αναφέρει η εγκύκλιος, από τη γραμματική, συστηματική και τελολογική ερμηνεία της διάταξης προκύπτει ότι οι περιλαμβανόμενοι στους οριστικούς πίνακες διοριστέων ΑΣΕΠ, οι οποίοι δεν αποδέχονται τον διορισμό ή την πρόσληψή τους ή αποδέχονται και δεν προσέρχονται να αναλάβουν υπηρεσία ή παραιτούνται εντός 12 μηνών από τον διορισμό ή την πρόσληψή τους δεν επιτρέπεται επί τριετία να συμμετάσχουν σε διαδικασίες πλήρωσης θέσεων μονίμου προσωπικού και προσωπικού με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.
Η διάταξη ισχύει ανεξαρτήτως του σταδίου στο οποίο βρίσκεται η διαδικασία του διαγωνισμού αυτού κατά το κρίσιμο χρόνο που ο διοριστέος του πρώτου διαγωνισμού δεν αποδέχθηκε τον διορισμό ή την πρόσληψή του ή δεν ανέλαβε υπηρεσία ή παραιτήθηκε εντός δωδεκαμήνου από τον διορισμό ή την πρόσληψή του.
Εξάλλου, σκοπός της ρύθμισης είναι το εισαγόμενο με αυτή κώλυμα συμμετοχής να αποτελέσει εύλογο και αποτελεσματικό αποτρεπτικό παράγοντα για τους υποψηφίους που μετέχουν εν γένει σε διαγωνιστικές διαδικασίες του δημοσίου χωρίς να στοχεύουν σε συγκεκριμένη θέση και ενώ κρίνονται διοριστέοι δεν αποδέχονται τον διορισμό ή την πρόσληψή τους ή δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία ή παραιτούνται σε μικρό χρονικό διάστημα από το διορισμό ή πρόσληψης τους με αποτέλεσμα οι διαδικασίες να καθίστανται αλυσιτελείς και να μην επιτυγχάνεται η κάλυψη των προκηρυσσομένων θέσεων.
Από πότε και μέχρι πότε ισχύει η ποινή
Ως εκ τούτου, το κώλυμα της τριετίας υφίσταται αμέσως μετά τη συμπερίληψη υποψηφίου σε οριστικό πίνακα διοριστέων ο οποίος δεν αποδέχεται τον διορισμό / πρόσληψή του ή δεν αναλαμβάνει υπηρεσία ή παραιτείται εντός δωδεκαμήνου από τον διορισμό/πρόσληψή του ώστε να μην μπορεί να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε άλλη διαδικασία διορισμού/πρόσληψης προσωπικού μετά τη δημοσίευση οριστικού πίνακα διοριστέων και το κώλυμα δεν περιορίζεται μόνο σε νέους διαγωνισμούς που προκηρύσσονται μετά τη δημοσίευση του οριστικού πίνακα διοριστέων αλλά υφίσταται και για τις λοιπές προκηρύξεις στις οποίες έχει συμμετάσχει.
Κατά συνέπεια, για τον υποψήφιο που έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από μια διαδικασίες, μετά την συμπερίληψή του σε οριστικό πίνακα διοριστέων, ισχύει το κώλυμα της τριετίας και ως εκ τούτου το χρονικό σημείο έναρξης της τριετίας είναι η ημερομηνία έκδοσης του ΦΕΚ των πινάκων διοριστέων/προσληπτέων.
Επιπρόσθετα, όσον αφορά στις αναπληρώσεις/αντικαταστάσεις, για το χρονικό σημείο έναρξης της τριετίας θα λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία έκδοσης της σχετικής απόφασης.
Οι περιπτώσεις σε πίνακα
Για την πληρέστερη κατανόηση των ανωτέρω παρατίθενται τα κάτωθι:
| Α/Α | ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ | ΚΩΛΥΜΑ ΤΡΙΕΤΙΑΣ ΥΠΟ ΤΙΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΡ. 7 ΤΟΥ ΑΡ. 24 ΤΟΥ Ν 4765/2021, ήτοι τα οριστικά αποτελέσματα για τον διορισμό εκδίδονται εντός ενός (1) έτους από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεών τους. |
| 1 | Διοριστέοι/Προσληπτέοι προκηρύξεων που εκδόθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του ν.5149/2024, ήτοι πριν την 25η Οκτωβρίου 2024 | Δεν υφίσταται κώλυμα τριετίας για συμμετοχή σε νέες διαδικασίες πλήρωσης θέσεων μετά την 25η Οκτωβρίου 2024 |
| 2 | Διοριστέοι/Προσληπτέοι προκηρύξεων που εκδίδονται μετά την έναρξη ισχύος του ν.5149/2024, ήτοι μετά την 25η Οκτωβρίου 2024 | Υφίσταται κώλυμα τριετίας για τη συμμετοχή σε νέες διαδικασίες πλήρωσης θέσεων αμέσως μετά την συμπερίληψη των υποψηφίων σε οριστικό πίνακα διοριστέων |
| 3 | Συμμετοχή υποψηφίου παράλληλα σε διαφορετικές προκηρύξεις μετά την έναρξη ισχύος του ν.5149/2024, ήτοι μετά την 25η Οκτωβρίου 2024 | Με τη συμπερίληψη του υποψηφίου σε οριστικό πίνακα διοριστέων, σε μια από αυτές τις προκηρύξεις, υφίσταται κώλυμα τριετίας για τις λοιπές προκηρύξεις, στις οποίες έχει συμμετάσχει |
| 4 | Τακτικός υπάλληλος που ο διορισμός/πρόσληψή του έγινε κατόπιν συμμετοχής του σε προκήρυξη που εκδόθηκε πριν την 25η Οκτωβρίου 2024 συμμετέχει σε νέα διαδικασία πλήρωσης θέσεων μετά την 25η Οκτωβρίου 2024 κατηγορίας ανώτερης αυτής του διορισμού ή της πρόσληψής του (εξαίρεση της παρ. 2 του άρθρου 17 του ν.4765/2021) ή υπάλληλος κατηγορίας Π.Ε. συμμετέχει σε προκήρυξη πλήρωσης θέσεων Ε.Ε.Π. (εξαίρεση της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν.4765/2021) | · Δεν θα εξεταστεί το κώλυμα της τριετίας για τη συμμετοχή του στη νέα διαδικασία, αλλά · εφόσον συμπεριληφθεί σε νέο οριστικό πίνακα διοριστέων, στο εξής θα υφίσταται κώλυμα τριετίας για τη συμμετοχή σε νέες διαδικασίες πλήρωσης θέσεων είτε ίδιας είτε ανώτερης κατηγορίας ή Ε.Ε.Π. |
| 5 | Τακτικός υπάλληλος που ο διορισμός/πρόσληψή του έγινε κατόπιν συμμετοχής του σε προκήρυξη που εκδίδεται μετά την 25η Οκτωβρίου 2024 θέλει να συμμετέχει σε διαδικασία πλήρωσης θέσεων μετά την 25η Οκτωβρίου 2024 κατηγορίας ανώτερης αυτής του διορισμού ή της πρόσληψής του (εξαίρεση της παρ. 2 του άρθρου 17 του ν.4765/2021) ή υπάλληλος κατηγορίας Π.Ε. συμμετέχει σε προκήρυξη πλήρωσης θέσεων Ε.Ε.Π. (εξαίρεση της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν.4765/2021) | Δεν υφίσταται το κώλυμα της τριετίας για συμμετοχή σε διαδικασία πλήρωσης θέσεων ανώτερης κατηγορίας ή Ε.Ε.Π. εφόσον ο διορισμός ή η πρόσληψη στη θέση ανώτερης κατηγορίας ή Ε.Ε.Π. πραγματοποιηθεί μετά τους δώδεκα (12) μήνες από την ημερομηνία διορισμού ή πρόσληψης στην πρώτη θέση. |
| 6 | Διοριστέοι/προσληπτέοι προκηρύξεων θέσεων του Β΄ σταδίου του πανελλήνιου γραπτού διαγωνισμού της υπό στοιχεία 2Γ/2022 πρόσκλησης/προκήρυξης του Α.Σ.Ε.Π. ή άλλης μεταγενέστερης γραπτής εξέτασης που εκδίδονται μετά την έναρξη ισχύος του ν.5149/2024, ήτοι μετά την 25η Οκτωβρίου 2024 | Υφίσταται κώλυμα τριετίας από τη συμπερίληψή τους σε οριστικό πίνακα διοριστέων, για τη συμμετοχή σε νέες διαδικασίες πλήρωσης θέσεων |
| 7 | Επιλαχόντες προκηρύξεων που εκδόθηκαν πριν την έναρξη ισχύος του ν.5149/2024, που κρίνονται διοριστέοι /προσληπτέοι κατόπιν υποβολής δήλωσης προτίμησής τους για νέες θέσεις για Ανακοινώσεις του ΑΣΕΠ που εκδίδονται μετά την έναρξη ισχύος του ν.5149/2024, ήτοι μετά την 25η Οκτωβρίου 2024 | Υφίσταται κώλυμα τριετίας από τη συμπερίληψή τους στον οριστικό πίνακα διοριστέων, για τη συμμετοχή σε νέες διαδικασίες πλήρωσης θέσεων |
Επισημαίνεται ότι το κώλυμα τριετίας για όσους παραιτούνται εντός 12 μηνών από τον διορισμό ή την πρόσληψή τους υφίσταται είτε υποβληθεί από τον αιτούντα σχετική αίτηση παραίτησης είτε η παραίτηση συντελεστεί αυτοδικαίως με την αποδοχή του διορισμού σε νέο φορέα ( παρ.3 του άρθρου 35 του Υπαλληλικού Κώδικα).
Τέλος, διευκρινίζεται ότι μετά την 25η Οκτωβρίου 2024, σε περίπτωση που ο γραπτός διαγωνισμός διενεργείται σε δύο στάδια, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 3 και 4 του άρθρου 8 του ν. 4765/2021, όπως ισχύει, η συνδρομή του εν λόγω κωλύματος, εξετάζεται για τη συμμετοχή του υποψηφίου και στα δύο στάδια.
Σημειώνεται ότι και στην περίπτωση που δεν υφίσταται κώλυμα τριετίας σε υποψήφιο κατά το πρώτο στάδιο του γραπτού διαγωνισμού, το εν λόγω κώλυμα θα εξεταστεί κατά τη συμμετοχή του στις προκηρύξεις πλήρωσης θέσεων του δεύτερου σταδίου του γραπτού διαγωνισμού.
