Λεωνίδας Βουρλιώτης Η δημιουργική σκέψη συνήθως αντιμετωπίζεται σαν χάρισμα για «λίγους». Στο σχολείο μαθαίνουμε να λύνουμε προβλήματα με τον σωστό τρόπο, όχι να φανταζόμαστε νέους τρόπους. Κι όμως, η δημιουργικότητα είναι μια εσωτερική κινητήρια δύναμη, μια ανθρώπινη ανάγκη που εξελίσσεται όταν της δίνουμε χώρο.
Το παρακάτω κείμενο (βασισμένο σε αναλυτικό άρθρο του Michael Michalko) αναδεικνύει δώδεκα αλήθειες που σπάνια διδάσκονται, αλλά μπορούν να μεταμορφώσουν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, μαθαίνουμε, ζούμε.
1. Η δημιουργικότητα είναι ανθρώπινο δικαίωμα, όχι προνόμιο
Κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του τρόπο να δημιουργεί, αρκεί να αποδεχθεί ότι… μπορεί. Η αυτοπεποίθηση δεν είναι απλώς ενθάρρυνση∙ λειτουργεί ως ενεργοποιητής δυνατοτήτων. Οι άνθρωποι που πιστεύουν πως είναι δημιουργικοί αναζητούν δρόμους έκφρασης. Οι υπόλοιποι κλείνουν την πόρτα πριν καν ξεκινήσουν.
2. Η δημιουργική σύλληψη είναι ήδη σκληρή δουλειά
Πίσω από κάθε σπουδαία ιδέα κρύβονται εκατοντάδες μέτριες ή κακές. Ο Μότσαρτ, ο Ρέμπραντ, ο Πικάσο, ο Σέξπιρ—όλοι δούλεψαν ασταμάτητα. Η δημιουργικότητα δεν είναι η σπίθα∙ είναι το καμίνι που δουλεύει καθημερινά.
3. Γίνε αυτό που εξασκείς
Η παραγωγή ιδεών ενεργοποιεί τον εγκέφαλο, ακριβώς όπως η άσκηση τον μυ. Όποιος ζωγραφίζει κάθε μέρα, γίνεται καλλιτέχνης. Όποιος γράφει καθημερινά, γίνεται συγγραφέας. Η συνήθεια είναι η πραγματική μαθητεία.
4. Ο εγκέφαλος δεν λειτουργεί σαν υπολογιστής
Οι υπολογιστές υπολογίζουν. Οι άνθρωποι μεταμορφώνουν. Ο εγκέφαλος αναπτύσσεται μέσα από εμπειρίες — ακόμη και φανταστικές. Η «νοητική εξάσκηση» είναι πραγματική εμπειρία. Ο Αϊνστάιν και ο Ντίσνεϊ το απέδειξαν.
5. Δεν υπάρχει μία σωστή απάντηση
Ο κόσμος είναι αβέβαιος, πολυεπίπεδος, πολυδιάστατος. Η αναζήτηση «σωστής λύσης» σκοτώνει τις δυνατότητες. Η δημιουργικότητα χρειάζεται χώρο χωρίς κριτική – πρώτα γεννάς, μετά επιλέγεις.
6. Η πρώτη καλή ιδέα δεν είναι ποτέ αρκετή
Η ιστορία του τηλεφώνου, των Post-it, του κινηματογράφου αποδεικνύει πως η επιμονή στον πειραματισμό γεννά επαναστάσεις. Η βελτίωση είναι η αόρατη πλευρά της καινοτομίας.
7. Οι ειδικοί συχνά σφάλλουν — και γι’ αυτό προχωρά η ιστορία
Όσο στενεύει η ειδίκευση, τόσο περιορίζεται η φαντασία. Οι «αυθεντίες» πολλές φορές απορρίπτουν ό,τι δεν καταλαβαίνουν. Η FedEx, το τηλέφωνο, το προσωπικό PC το αποδεικνύουν.
8. Το ένστικτο είναι καθοδήγηση, όχι ψευδαίσθηση
Ο Αϊνστάιν, ο Μπετόβεν, ο Δαρβίνος, ο Ντίσνεϊ, ο Έντισον είδαν μπροστά από την εποχή τους επειδή… άκουσαν μέσα τους. Τα λάθη και οι απορρίψεις είναι μέρος της διαδρομής, όχι το τέλος της.
9. Η αποτυχία είναι μέθοδος μάθησης
Η αποτυχία είναι απάντηση — απλώς δεν είναι η απάντηση που περιμέναμε. Κάθε «δεν δουλεύει» είναι μια πληροφορία. Και η πληροφορία είναι δύναμη.
10. Δεν βλέπουμε τον κόσμο όπως είναι, αλλά όπως είμαστε
Η ερμηνεία διαμορφώνει την πραγματικότητα. Εκεί που η IBM είδε κορεσμό, ο Μπιλ Γκέιτς είδε ευκαιρία. Εκεί που ο Έντισον έβλεπε 5.000 «μη λύσεις», άλλοι έβλεπαν αποτυχία.
11. Το πρόβλημα έχει δικούς του όρους — και πρέπει να τους μάθεις
Η δημιουργική σκέψη αλλάζει οπτικές. Το ίδιο το πρόβλημα συχνά προσφέρει τις οδηγίες του, αρκεί να το παρατηρήσουμε αλλιώς: σαν παιδί, σαν καλλιτέχνης, σαν στρατηγός, σαν ξένος.
12. Η αντισυμβατικότητα είναι εργαλείο, όχι παραξενιά
Οι δημιουργικές ιδιοφυΐες συνδέουν φαινομενικά άσχετα πράγματα. Εκεί όπου η λογική αποκλείει, η φαντασία συμπεριλαμβάνει. Κι έτσι γεννιούνται νέες πραγματικότητες. «Η φαντασία είναι πιο σπουδαία από τη γνώση» — Αϊνστάιν
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 17/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
