Χιλιάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικοί αναγκάζονται να «αποποιηθούν» το δικαίωμά τους στην εργασία. Τα πανάκριβα ενοίκια, οι χαμηλοί μισθοί και η αδιάκοπη πίεση φέρνουν … «βροχή» παραιτήσεων.
Η αναπλήρωση στην ελληνική εκπαίδευση έχει μετατραπεί σε κανονικότητα αντί για λύση ανάγκης. Χιλιάδες εκπαιδευτικοί καλούνται κάθε χρόνο να «μπαλώσουν» τα κενά του συστήματος, ταξιδεύοντας σε κάθε γωνιά της Ελλάδας - από τα Δωδεκάνησα μέχρι τα ακριτικά νησιά του Βορείου Αιγαίου.
Όμως, ένας ανησυχητικός αριθμός από αυτούς αποχωρεί - όχι στο τέλος της χρονιάς, αλλά κατά τη διάρκειά της, υποβάλλοντας παραίτηση. Και ο αριθμός αυξάνεται κάθε χρόνο. Το γεγονός ότι αναπληρωτές δεν εμφανίζονται ή παραιτούνται, μολονότι «τιμωρούνται» με ποινή μη δυνατότητας πρόσληψης για δύο έτη, αναδεικνύει το τεράστιο αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί.
Ένα σύστημα που «διώχνει» όσους καλεί
Οι παραιτήσεις αναπληρωτών δεν είναι μια απλή γραφειοκρατική πράξη. Είναι κραυγή αγωνίας. Είναι η απόφαση ενός ανθρώπου που έχει επενδύσει χρόνια σε σπουδές, προσοντολόγια, αιτήσεις και μετακινήσεις, να εγκαταλείψει — όχι γιατί δεν αγαπά τη δουλειά του, αλλά γιατί δεν αντέχει άλλο να δουλεύει υπό τόσο αντίξοες συνθήκες.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία:
- Κατά το τρέχον σχολικό έτος 2024-2025, περισσότεροι από 1.500 αναπληρωτές υπέβαλαν παραίτηση από τη θέση τους μέχρι τώρα.
- Κατά το σχολικό έτος 2023-2024, περισσότεροι από 1.000 αναπληρωτές υπέβαλαν παραίτηση από τη θέση τους εντός του έτους.
- Το 2022-2023, οι παραιτήσεις κυμάνθηκαν περίπου στις 700, αριθμός ήδη αυξημένος σε σχέση με τα προηγούμενα έτη.
Γιατί όμως παραιτούνται οι αναπληρωτές;
Οι αιτίες που επικαλούνται οι εκπαιδευτικοί είναι καθολικές και επαναλαμβανόμενες:
Οικονομική επιβάρυνση: Οι αναπληρωτές συχνά τοποθετούνται σε περιοχές με τεράστιο κόστος διαβίωσης. Ο μισθός δεν επαρκεί ούτε για ενοίκιο και διατροφή, ειδικά στα νησιά, στα τουριστικά μέρη ή σε απομακρυσμένες περιοχές με ελάχιστη προσβασιμότητα.
Επαγγελματική αστάθεια: Η αναμονή κάθε Αύγουστο για το πού (και αν) θα τοποθετηθούν, δημιουργεί συνθήκες ανασφάλειας, με σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία και στην προσωπική ζωή των εκπαιδευτικών.
Κοινωνική απομόνωση: Αναπληρωτές σε απομακρυσμένες περιοχές βιώνουν μοναξιά, έλλειψη υποστήριξης, ακόμη και έλλειψη βασικών υποδομών υγείας ή μετακίνησης.
Ελλιπής κρατική πρόνοια: Δεν υπάρχει επαρκής επιδότηση στέγασης, ούτε κάποια πραγματική μέριμνα για τη διαβίωση σε δύσκολες περιοχές. Οι ίδιοι κανόνες που ισχύουν για μόνιμους δεν ισχύουν απαραίτητα για αναπληρωτές (π.χ. δικαίωμα αναρρωτικής άδειας).
Η παραίτηση ενός αναπληρωτή δεν είναι ατομική αποτυχία. Είναι συστημική αποτυχία. Είναι το αποτέλεσμα μιας πολιτικής που θεωρεί τους εκπαιδευτικούς ως «μετακινούμενους υπαλλήλους», χωρίς ρίζες, χωρίς σταθερότητα, χωρίς φωνή. Αν δεν αναστραφεί αυτή η τάση, θα χάσουμε πολύ περισσότερα από θέσεις: θα χάσουμε τη δυνατότητα να διασφαλίσουμε σχολεία με αξιόπιστους εκπαιδευτικούς.
Α. Στοιχεία μη αναλήψεων/παραιτήσεων και αριθμός συνολικών προσλήψεων αναπληρωτών εκπ/κών-ΕΕΠ-ΕΒΠ 2023-24
Κατά το σχολικό έτος 2023‑24, συνολικά 2.115 εκπαιδευτικοί (ποσοστό 4,14% των 52.476 που προσλήφθηκαν ως αναπληρωτές) είτε δεν ανέλαβαν καθόλου υπηρεσία είτε υπέβαλαν παραίτηση μετά την ανάληψή της.
Τα στοιχεία μη αναλήψεων/παραιτήσεων και ο αριθμός συνολικών προσλήψεων αναπληρωτών εκπ/κών και Ειδικού Εκπ/κού Προσωπικού/Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης για το διδακτικό έτος 2023-2024, παρατίθενται ως ακολούθως:

Β. Ποσοστά μη αναλήψεων/παραιτήσεων αναπληρωτών – Ανάλυση πραγματικών στοιχείων:
Αναλυτικά οι παραιτήσεις αναπληρωτών, ανά σχολικό έτος, από 2016-17 μέχρι και σήμερα έχουν ως εξής:

Από τα στοιχεία αυτά προκύπτουν, τα εξής:
1. Για τις ειδικές διατάξεις περί προσλήψεων αναπληρωτών με τρίμηνες συμβάσεις τα έτη 2020-21 και 2021- 2022, το ποσοστό μη αναλήψεων/παραιτήσεων ήταν εξαιρετικά υψηλό (ιδίως το 2021-2022), δεδομένου ότι δεν υπήρχαν σχετικές κυρώσεις.
2. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι προσλήψεις μέσω Ειδικής Προκήρυξης του Ν.4547/2018 εκδίδονταν/αι για συγκεκριμένες σχολικές μονάδες, ότι οι σχετικές προσλήψεις ανακοινώνονταν/αι αμέσως με το πέρας της υποβολής των αιτήσεων και ότι από τις σχετικές διατάξεις προβλέπεται διετής αποκλεισμός του υποψηφίου που δεν αναλάβει υπηρεσία ή παραιτηθεί, τα εμφανιζόμενα ποσοστά αξιολογούνται ως εξαιρετικά υψηλά. Σε αντίθεση, δε, με τα επικαλούμενα κατά καιρούς επιχειρήματα των αναπληρωτών εκπ/κών, φρονούμε ότι τα άνω ποσοστά αναδεικνύουν πως σε αρκετές περιπτώσεις οι υποψήφιοι προβαίνουν σε επιλογή περιοχών πρόσληψης, τη στιγμή που δεν είναι διατεθειμένοι πραγματικά να απασχοληθούν εκεί.
3. Υπό τις γενικές διατάξεις προσλήψεων του άρθρου 63 του Ν.4589/2019 και τις υφιστάμενες από το 2020-21 και εφεξής κυρώσεις της παρ. 5Α παρατηρείται (πλην του 1ου έτους εφαρμογής των κυρώσεων) περιορισμός (σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια) του ποσοστού μη αναλήψεων/παραιτήσεων αναπληρωτών εκπ/κών στο 4-5%. Ειδικά το τρέχον σχολικό έτος 2023-2024 το ποσοστό κυμαίνεται μόλις στο 4,14%.
Γ. Διατάξεις περί κυρώσεων – Ιστορικό νομοθεσίας:
1. Με τις διατάξεις του άρθρου 59 του Ν.3966/2011 εισήχθησαν οι κυρώσεις περί διετούς αποκλεισμού των εκπ/κών από τους πίνακες αναπληρωτών. Ειδικότερα στις εν λόγω διατάξεις αναφέρονταν ότι:
«17. α) Εκπαιδευτικοί οι οποίοι προσλαμβάνονται στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου διαγράφονται από τους πίνακες αναπληρωτών για το σχολικό έτος που διανύεται κατά την ανακοίνωση της πρόσληψης και για το επόμενο σχολικό έτος, εφόσον δεν αναλαμβάνουν για οποιονδήποτε λόγο υπηρεσία εντός πέντε ημερών από την ανακοίνωση της πρόσληψής τους ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και παραιτούνται κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους. β) Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζονται για τους εκπαιδευτικούς που προσλαμβάνονται για χρονικό διάστημα μικρότερο των τεσσάρων ημερολογιακών μηνών, τους ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς, τους εκπαιδευτικούς που προσλαμβάνονται με πλήρες ή μειωμένο ωράριο για τη λειτουργία των σχολικών μονάδων που λειτουργούν σε Ειδικά Καταστήματα Κράτησης Νέων, τους εκπαιδευτικούς που προσλαμβάνονται κατά τη διάρκεια της εκπλήρωσης των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων και αδυνατούν για το λόγο αυτόν να αναλάβουν υπηρεσία, καθώς και για τους εκπαιδευτικούς που υποχρεούνται να παραιτηθούν προκειμένου να εκπληρώσουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις.».
2. Με τις διατάξεις του άρθρου 38 του Ν.4351/2015 καταργήθηκαν στην πράξη οι ανωτέρω κυρώσεις εκπ/κών (σε περίπτωση μη ανάληψης υπηρεσίας ή παραίτησης).
Ειδικότερα στις εν λόγω διατάξεις αναφέρονταν ότι:
«4. Οι περιπτώσεις α΄ και β΄ της παρ. 17 του άρθρου 59 του ν. 3966/2011 (Α΄ 118) αντικαθίστανται ως εξής: «α) Εκπαιδευτικοί οι οποίοι προσλαμβάνονται στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου διαγράφονται από τους πίνακες αναπληρωτών για το σχολικό έτος που διανύεται κατά την ανακοίνωση της πρόσληψης, εφόσον δεν αναλαμβάνουν για οποιονδήποτε λόγο υπηρεσία εντός πέντε (5) ημερών από την ανακοίνωση της πρόσληψής τους ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και παραιτούνται κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους. β) Οι διατάξεις της προηγούμενης περίπτωσης δεν εφαρμόζονται για τους εκπαιδευτικούς που προσλαμβάνονται κατά τη διάρκεια της εκπλήρωσης των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων και αδυνατούν για το λόγο αυτό να αναλάβουν υπηρεσία.» Η ισχύς της παραγράφου αυτής άρχεται από το σχολικό έτος 2016- 2017.».
3. Με τις διατάξεις του άρθρου 86 «Ειδική προκήρυξη κάλυψης κενών σε σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, σε σχολικές μονάδες της ειδικής αγωγής και στα Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης» του Ν.4547/2018 έγινε προσπάθεια περιορισμού των μη αναλήψεων/παραιτήσεων αναπληρωτών εκπ/κών με την εισαγωγή διακριτών διατάξεων περί απευθείας πρόσληψης σε σχολικές μονάδες.
Ειδικότερα στις εν λόγω διατάξεις, όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν αναφέρεται ότι:
«1. Μετά την 1η Οκτωβρίου κάθε σχολικού έτους, εφόσον διαπιστώνεται αδυναμία κάλυψης των λειτουργικών αναγκών σε σχολικές μονάδες, καθώς και σε Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.) λόγω άρνησης ανάληψης υπηρεσίας ή παραίτησης από τη θέση αναπληρωτών εκπαιδευτικών, μελών Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π. ή μη επάρκειας του αριθμού των υποψηφίων στους αξιολογικούς πίνακες που έχουν υποβάλει δήλωση προτίμησης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 63 του ν. 4589/2019 (Α’ 3 13), μπορεί να πραγματοποιείται ειδική πρόσκληση πρόσληψης με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων για την κάλυψη των κενών θέσεων συγκεκριμένων σχολικών μονάδων και ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. Οι κενές θέσεις που πρόκειται να καλυφθούν με την ειδική πρόσκληση δηλώνονται από τους Περιφερειακούς Διευθυντές Εκπαίδευσης στη Γενική Διεύθυνση Εκπαιδευτικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Οι υποψήφιοι εκπαιδευτικοί, μέλη του Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., που έχουν ενταχθεί στους τελικούς αξιολογικούς πίνακες της παρ. 3 του άρθρου 61 του ν. 4589/2019 μπορούν να υποβάλλουν αίτηση δήλωση συμμετοχής στην ειδική πρόσκληση για σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., ανεξάρτητα από το εάν έχουν υποβάλει δήλωση προτίμησης για πρόσληψη, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 63 του ν. 4589/2019 (Α’ 13) ή από το εάν οι περιοχές, στις οποίες βρίσκονται οι εν λόγω σχολικές μονάδες και τα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ, συμπίπτουν με τις περιοχές και τα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., για τα οποία έχουν υποβάλει δήλωση προτίμησης στην πρόσκληση του πρώτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 63 του ν. 4589/2019. Η παρ. 6 του άρθρου 63 του ν. 4589/2019 εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις της παρούσας παραγράφου.». [2. Έχει καταργηθεί με την περ. Γ του άρθρου 64 του Ν.4692/2020 (ΦΕΚ-111 Α/12-6-20).] 3. Ο αναπληρωτής εκπαιδευτικός ή μέλος Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., εφόσον ο μόνιμος εκπαιδευτικός ή το μέλος Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π. επιστρέψει στη θέση στην οποία έχει τοποθετηθεί, σύμφωνα με την παρ. 1, διατίθεται με απόφαση του οικείου Διευθυντή Εκπαίδευσης, ύστερα από γνώμη του αρμόδιου υπηρεσιακού συμβουλίου, σε κενή θέση της οικείας διεύθυνσης εκπαίδευσης. 4. Εκπαιδευτικός ή μέλος Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., που προσλαμβάνεται ως αναπληρωτής σε κενό με την ειδική πρόσκληση, ύστερα από την αίτηση-δήλωση συμμετοχής του, και για οποιονδήποτε λόγο δεν αναλαμβάνει υπηρεσία εντός πέντε (5) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην ανακοίνωση της πρόσληψης ή αναλαμβάνει υπηρεσία και στη συνέχεια παραιτείται, αποκλείεται από τις προσλήψεις κατά το σχολικό έτος που διανύεται κατά την ανακοίνωση της πρόσληψης, καθώς και κατά τα δύο επόμενα σχολικά έτη. Αν το τρίτο έτος αποκλεισμού συμπίπτει με το πρώτο έτος ισχύος νέων πινάκων κατάταξης, το πρόσωπο που αποκλείεται μπορεί να προσληφθεί μόνο κατά το δεύτερο έτος ισχύος των νέων πινάκων.».
4. Με τις διατάξεις του Ν.4589/2019 επανακαθορίστηκε το πλαίσιο προσλήψεων αναπληρωτών εκπ/κών, ενώ με τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 45 του Ν.4692/2020 (ΦΕΚ-111 Α/12-6-20) προστέθηκε παρ. 5Α στο άρθρο 63 του Ν.4589/2019 ως εξής:
«5Α. Εκπαιδευτικοί και μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., οι οποίοι προσλαμβάνονται στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ως προσωρινοί αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και για οποιονδήποτε λόγο δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία εντός πέντε (5) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην ανακοίνωση της πρόσληψης ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και στη συνέχεια παραιτούνται, αποκλείονται από τις προσλήψεις κατά το σχολικό έτος που διανύεται κατά την ανακοίνωση της πρόσληψης, καθώς και κατά το επόμενο σχολικό έτος. Αν το δεύτερο έτος αποκλεισμού συμπίπτει με το πρώτο έτος ισχύος νέων πινάκων κατάταξης, τα πρόσωπα που αποκλείονται μπορούν να προσληφθούν μόνο κατά το δεύτερο έτος ισχύος των νέων πινάκων. Οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων δεν εφαρμόζονται για τους εκπαιδευτικούς και τα μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., που προσλαμβάνονται με πλήρες ή μειωμένο ωράριο για τη λειτουργία των σχολικών μονάδων που λειτουργούν σε καταστήματα κράτησης.».
5. Με τις διατάξεις του άρθρου 35 του N.4722/2020 και του άρθρου 111 του Ν.4821/2021 προβλέφθηκε η δυνατότητα πρόσληψης αναπληρωτών εκπ/κών με τρίμηνες συμβάσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του covid-19, για τα έτη 2020-21 και 2021-22 αντίστοιχα.
Με τις παρ. 8 και 5 των ανωτέρω άρθρων αντίστοιχα, στην ουσία δεν προβλέφθηκαν κυρώσεις για όσους δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία ή παραιτούνται:
«8. Εκπαιδευτικοί και 4 μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., οι οποίοι προσλαμβάνονται ως προσωρινοί αναπληρωτές σύμφωνα με την παρ. 1 και για οποιονδήποτε λόγο δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία εντός πέντε (5) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην ανακοίνωση της πρόσληψης ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και στη συνέχεια παραιτούνται, αποκλείονται από τις μεταγενέστερες προσλήψεις που διενεργούνται σύμφωνα με την ίδια παράγραφο.» και «5. Εκπαιδευτικοί και μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., οι οποίοι προσλαμβάνονται ως προσωρινοί αναπληρωτές σύμφωνα με την παρ. 1 και για οποιονδήποτε λόγο δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία εντός τριών (3) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην ανακοίνωση της πρόσληψης ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και στη συνέχεια παραιτούνται, αποκλείονται από τις μεταγενέστερες προσλήψεις που διενεργούνται σύμφωνα με την ίδια παράγραφο.».
Γ. Διενέργεια προσλήψεων βάσει των συγκεκριμένων επιλογών προτίμησης
Σημειώνεται τέλος, ότι η διενέργεια των κατά περίπτωση προσλήψεων ανά φάση, δομή, πρόγραμμα, βαθμίδα, κλάδο, περιοχή και ωράριο σύμβασης γίνεται βάσει των συγκεκριμένων επιλογών προτίμησης που έχουν δηλώσει οι ίδιοι οι υποψήφιοι αναπληρωτές εκπ/κοί στην πλατφόρμα του Ο.Π.ΣΥ.Δ. και σύμφωνα με την (προβλεπόμενη εκ της παρ.4 του άρθρου 4 της αριθμ. 104627/ΓΔ5/07-08-2020 ΥΑ) εγκριτική πράξη του Υπουργού Παιδείας, υπό τους περιορισμούς της υποχρέωσης διατήρησης των προβλεπόμενων προσλήψεων εντός των εγκεκριμένων ορίων χρηματοδότησης (ανά δομή, πρόγραμμα και βαθμίδα).
Δ. Υφιστάμενες δυνατότητες υποψηφίων αναπληρωτών εκπ/κών & τροποποίηση διαδικασίας τοποθετήσεων σε σχολικές μονάδες και σύναψης συμβάσεων εργασίας:
Λαμβάνοντας υπόψη τις ισχύουσες διατάξεις περί κυρώσεων σε περίπτωση μη ανάληψης υπηρεσίας ή παραίτησης αναπληρωτή εκπ/κού – το περιεχόμενο των οποίων κρίθηκε προφανώς επιβεβλημένο από τον κοινό νομοθέτη, προκειμένου να περιοριστούν τα υψηλά ποσοστά μη ανάληψης υπηρεσίας μέχρι και το 2019- 2020 και να επιτευχθεί έτσι η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των σχολικών μονάδων, με τη μετακύλιση μέρους των ευθυνών που του αναλογεί και στον ίδιο τον εκπ/κό, – ο κανονιστικός νομοθέτης, αλλά και η ίδια η Διοίκηση, αναγνωρίζοντας το ενδεχόμενο εμφάνισης έκτακτων και απρόβλεπτων παραγόντων, η εμφάνιση των οποίων ενδέχεται να επηρεάσει είτε τις γεωγραφικές προτιμήσεις απασχόλησης των υποψηφίων ή/και την ίδια την επιθυμία περί απασχόλησής τους ως αναπληρωτών, εισήγαγε μία σειρά από ευεργετικές διατάξεις και δυνατότητες, οι σημαντικότερες εκ των οποίων είναι οι εξής:
α) Καθιέρωσε ως ημερομηνίες υποβολής αιτήσεων αναπληρωτών και υποβολής περιοχών προτιμήσεων τα μέσα του Αυγούστου, ήτοι όσο το δυνατό πλησιέστερα στην Α΄ Φάση προσλήψεων αναπληρωτών, προκειμένου έκαστος υποψήφιος αναπληρωτής να έχει πλήρη γνώση των «οικογενειακών/προσωπικών του δεδομένων» και αναλόγως να προσαρμόσει τη σχετική αίτησή του, αποφεύγοντας την επιλογή περιοχών στις οποίες δεν είναι διατεθειμένος ή ικανός να απασχοληθεί. Χρήζει αναφοράς ότι στο παρελθόν, ήτοι όταν οι αιτήσεις αναπληρωτών υποβάλλονταν πριν τη λήξη του προηγούμενου σχολικού έτους, είχαν χορηγηθεί και άλλες δυνατότητες (πχ περί δυνατότητας τροποποίησης της αίτησης σε περίπτωση μόνιμου διορισμού ή απόσπασης του συζύγου, που ήταν και αυτός εκπ/κός).
β) Με την αριθμ. 104627/ΓΔ5/7-8-2020 (Β΄ 3344) Υπουργική Απόφαση με θέμα «Ρύθμιση θεμάτων πρόσληψης και τοποθέτησης αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών, μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.)» προβλέφθηκε η δυνατότητα (απευθείας από τον ίδιο τον εκπ/κό, με τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης που διατηρεί στο φάκελό του στο opsyd.sch.gr) απενεργοποίησης της αίτησής του, καθώς και η δυνατότητα τροποποίησης των επιλογών προτίμησής του. Ειδικότερα, στο άρθρο 3 «Διάρκεια ισχύος αίτησης – Λοιπές δυνατότητες τροποποίησης αίτησης», προβλέπονται τα εξής: «1. Η αίτηση αναπληρωτή και ωρομισθίου για εκδήλωση ενδιαφέροντος πρόσληψης σε περιοχές μετάθεσης υποβάλλεται άπαξ κατ’ έτος. 2. Ο υποψήφιος αναπληρωτής διατηρεί τη δυνατότητα, με τη χρήση των προσωπικών του κωδικών πρόσβασης στο Ο.Π.ΣΥ.Δ. α. Απενεργοποίησης της/ων αίτησης/αιτήσεών του, κατά περίπτωση, στο Ο.Π.ΣΥ.Δ., καθ’ όλη 5 τη διάρκεια του διδακτικού έτους. Στην περίπτωση αυτή δεν έχει δικαίωμα εκ νέου ενεργοποίησης της/ων αίτησης/αιτήσεων που απενεργοποίησε. β. Τροποποίησης της αίτησης-δήλωσης που έχει υποβάλει, αποκλειστικά ως προς την αφαίρεση περιοχών ή/ και λοιπών επιλογών προτίμησης από την 1η Οκτωβρίου μέχρι και την 30η Απριλίου.».
Ε. Λοιπές ενέργειες προς όφελος των αναπληρωτών
Περαιτέρω χρήζει αναφοράς ότι τα τελευταία χρόνια υλοποιήθηκαν και λοιπές ενέργειες προς όφελος των αναπληρωτών εκπ/κών με στόχο αφενός την ενιαία διαχείριση στη διαδικασία τοποθετήσεών τους σε σχολικές μονάδες και αφετέρου τον περιορισμό των άσκοπων (αρχικών) μετακινήσεών τους στις έδρες των Δ/νσεων Εκπ/σης και ως εκ τούτου τη μείωση της οικονομικής τους επιβάρυνσης. Ειδικότερα, με την αριθμ. 100548/ΓΔ5/13-08- 2021 (ΦΕΚ 3785 Β/13-8-2021) ΚΥΑ με θέμα «Διαδικασία σύναψης ψηφιακών συμβάσεων εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου για τους αναπληρωτές και ωρομισθίους εκπαιδευτικούς και μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού» προβλέφθηκε, αφενός η ηλεκτρονική διακίνηση και υπογραφή των ψηφιακών συμβάσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και αφετέρου η ηλεκτρονική διενέργεια της διαδικασίας τοποθέτησης των εκπ/κών στις σχολικές μονάδες και η ανάληψη υπηρεσίας αυτών απευθείας στη σχολική μονάδα τοποθέτησης.
Επισημαίνεται επιπρόσθετα ότι πλέον, σε συνεργασία με το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ), υφίσταται συνεχής ενημέρωση των αναπληρωτών εκπ/κών μέσω μηνυμάτων sms για την εξέλιξη της όλης διαδικασίας από τη στιγμή της ανακοίνωσης της πρόσληψής τους μέχρι και την τοποθέτησή τους σε σχολική μονάδα, όσο και για την υπογραφή της ψηφιακής σύμβασης εργασίας.
Οι ποινές αποκλεισμού αναπληρωτών
Α. Πρόσκληση πρόσληψης αναπληρωτών εκπαιδευτικών-ΕΕΠ-ΕΒΠ-Αρχική (Μήνας Αύγουστος) – Αποκλεισμός από το τρέχον έτος και από το επόμενο.
Σύμφωνα με το άρθρο 45 του ν. 4692/2020 (ΦΕΚ 111 Α΄):
“Άρθρο 45
Θέματα πρόσληψης αναπληρωτών εκπαιδευτικών και μελών Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π.
[…]
2. Στο άρθρο 63 του ν. 4589/2019, ύστερα από την παρ. 5 προστίθεται παρ. 5Α ως εξής:«5Α. Εκπαιδευτικοί και μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., οι οποίοι προσλαμβάνονται στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ως προσωρινοί αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και για οποιονδήποτε λόγο δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία εντός πέντε (5) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην ανακοίνωση της πρόσληψης ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και στη συνέχεια παραιτούνται, αποκλείονται από τις προσλήψεις κατά το σχολικό έτος που διανύεται κατά την ανακοίνωση της πρόσληψης, καθώς και κατά το επόμενο σχολικό έτος.
Αν το δεύτερο έτος αποκλεισμού συμπίπτει με το πρώτο έτος ισχύος νέων πινάκων κατάταξης, τα πρόσωπα που αποκλείονται μπορούν να προσληφθούν μόνο κατά το δεύτερο έτος ισχύος των νέων πινάκων. Οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων δεν εφαρμόζονται για τους εκπαιδευτικούς και τα μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., που προσλαμβάνονται με πλήρες ή μειωμένο ωράριο για τη λειτουργία των σχολικών μονάδων που λειτουργούν σε καταστήματα κράτησης.».
Επιπλέον, Με διάταξη στο άρθρο 389 του νόμου 4957/2022 “Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις”, αποκλείονται νεοδιόριστοι εκπαιδευτικοί, ΕΕΠ-ΕΒΠ, ανεξαρτήτως του αν έχουν αναλάβει ή αναλαμβάνουν υπηρεσία ή όχι, από νέο διορισμό ή πρόσληψη στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση για τρία (3) έτη από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης διορισμού τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Με τη διάταξη τροποποιείται πρώτο εδάφιο παρ. 5Α του άρθρου 62 του ν. 4589/2019 (Α’ 13).
Συγκεκριμένα
Το πρώτο εδάφιο της παρ. 5Α του άρθρου 62 του ν. 4589/2019 (Α’ 13), περί του αποκλεισμού από τους διορισμούς και προσλήψεις κατά το σχολικό έτος που διανύεται κατά την ανακοίνωση του διορισμού και τα δύο επόμενα σχολικά έτη των εκπαιδευτικών και μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.) οι οποίοι διορίζονται στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και, μέσα σε ένα έτος από τη δημοσίευση του διορισμού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, παραιτούνται, αντικαθίσταται και η παρ. 5Α διαμορφώνεται ως εξής:
«5Α. Εκπαιδευτικοί και μέλη Ε.Ε.Π. ή Ε.Β.Π., οι οποίοι έχουν διοριστεί ή διορίζονται στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σύμφωνα με το παρόν, ανεξαρτήτως του αν έχουν αναλάβει ή αναλαμβάνουν υπηρεσία ή όχι, αποκλείονται από νέο διορισμό ή πρόσληψη στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση για τρία (3) έτη από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης διορισμού τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αν το τρίτο έτος αποκλεισμού συμπίπτει με το πρώτο έτος ισχύος νέων πινάκων κατάταξης, τα πρόσωπα που αποκλείονται μπορούν να διοριστούν ή προσληφθούν μόνο κατά το δεύτερο έτος ισχύος των νέων πινάκων.».
Με βάση τα ανωτέρω, ο αποκλεισμός από τις διαδικασίες διορισμών και προσλήψεων ισχύει σε περίπτωση άρνησης διορισμού.
Σε περίπτωση άρνησης πρόσληψης, ισχύει αποκλεισμός από επόμενες προσλήψεις (αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπ/κού).
Β. Ειδική Πρόσκληση για τη κάλυψη κενών θέσεων – Αποκλεισμός το τρέχον σχολικό έτος και τα δύο επόμενα.
Στο νόμο 4692/2020 (ΦΕΚ Α) “Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις”, στο άρθρο 46 αναφέρεται:
4. Εκπαιδευτικός ή μέλος Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., που προσλαμβάνεται ως αναπληρωτής σε κενό με την ειδική πρόσκληση, ύστερα από την αίτηση-δήλωση συμμετοχής του, και για οποιονδήποτε λόγο δεν αναλαμβάνει υπηρεσία εντός πέντε (5) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην ανακοίνωση της πρόσληψης ή αναλαμβάνει υπηρεσία και στη συνέχεια παραιτείται, αποκλείεται από τις προσλήψεις κατά το σχολικό έτος που διανύεται κατά την ανακοίνωση της πρόσληψης, καθώς και κατά τα δύο επόμενα σχολικά έτη.
Αν το τρίτο έτος αποκλεισμού συμπίπτει με το πρώτο έτος ισχύος νέων πινάκων κατάταξης, το πρόσωπο που αποκλείεται μπορεί να προσληφθεί μόνο κατά το δεύτερο έτος ισχύος των νέων πινάκων.».
Γ. Πρόσκληση πρόσληψης αναπληρωτών εκπαιδευτικών-ΕΕΠ-ΕΒΠ με σύμβαση 3μηνης διάρκειας λόγω αναγκών covid (Δεν υφίσταται αυτή τη στιγμή η Πρόσκληση αυτή) – Ποινή αποκλεισμού από όλες τις επόμενες προσλήψεις 3μηνης διάρκειας της σχολ. χρονιάς
Σύμφωνα με το άρθρο 111 του νόμου 4821/2021
5. Εκπαιδευτικοί και μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π., οι οποίοι προσλαμβάνονται ως προσωρινοί αναπληρωτές σύμφωνα με την παρ. 1 και για οποιονδήποτε λόγο δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία εντός τριών (3) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην ανακοίνωση της πρόσληψης ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και στη συνέχεια παραιτούνται, αποκλείονται από τις μεταγενέστερες προσλήψεις που διενεργούνται σύμφωνα με την ίδια παράγραφο.
Δ. Πρόσκληση πρόσληψης για την Ενισχυτική Διδασκαλία-Ποινή μετακίνησης στο τέλος του Πίνακα
Στην Πρόσκληση Ενισχυτικής Διδασκαλίας επισημαίνεται σχετικά:
“Σε περίπτωση που επιλεγεί ο υποψήφιος σε μια Δ.Δ.Ε. και δεν αναλάβει υπηρεσία ή παραιτηθεί, παραμένει υποψήφιος για πρόσληψη στον Ενιαίο Πίνακα Αναπληρωτών.
Σε περίπτωση που ο υποψήφιος δεν αναλάβει υπηρεσία ή παραιτηθεί, μετακινείται στο τέλος του πίνακα που έχει καταρτίσει η Δ.Δ.Ε για το πρόγραμμα της Ενισχυτικής Διδασκαλίας”.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Λεωνίδας Βουρλιώτης