Δεν είναι σπάνιο να νιώθει κανείς «κάπως» και να μην μπορεί να το εξηγήσει. Για κάποιους όμως, αυτή η δυσκολία δεν είναι στιγμιαία – είναι σταθερό γνώρισμα της προσωπικότητάς τους. Ο λόγος για την αλεξιθυμία, έναν όρο που περιγράφει την αδυναμία να αναγνωρίσει ή να εκφράσει κανείς τα συναισθήματά του.
Ο όρος εισήχθη στη βιβλιογραφία τη δεκαετία του ’70 από τον Έλληνα ψυχίατρο Πέτρο Σιφναίο και τον Αμερικανό συνάδελφό του John Case Nemiah. Στην κυριολεξία, η λέξη «αλεξιθυμία» σημαίνει έλλειψη λέξεων για τα συναισθήματα: από το στερητικό α-, τη λέξη «λέξις» και το «θυμός» με την αρχαιοελληνική του έννοια, που σχετίζεται με τη διάθεση και το συναίσθημα.
Τι σημαίνει αλεξιθυμία στην πράξη;
Τα άτομα με αλεξιθυμία δεν είναι απαραίτητα ψυχρά ή αδιάφορα – απλώς δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στον συναισθηματικό τους κόσμο. Νιώθουν, αλλά δυσκολεύονται να προσδιορίσουν τι νιώθουν και γιατί. Έτσι, μπορεί να φαίνονται αποστασιοποιημένοι, μονότονοι ή «ανέραστοι» σε κοινωνικές επαφές, όχι από έλλειψη συναισθημάτων, αλλά επειδή αδυνατούν να τα αποδώσουν με λέξεις ή να τα κατανοήσουν στους άλλους.
Ο Σιφναίος, στην έρευνά του για ασθενείς με ψυχοσωματικά συμπτώματα, εντόπισε ότι πολλοί από αυτούς είχαν δυσκολία στην αναγνώριση και επεξεργασία των συναισθημάτων τους. Έκτοτε, η αλεξιθυμία μελετάται ως χαρακτηριστικό προσωπικότητας και όχι ως πάθηση, με συνέπειες που αγγίζουν τις σχέσεις, την ψυχική υγεία και την ποιότητα ζωής.
Η συναισθηματική σιωπή των αλεξιθυμικών
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου ένα άτομο με αλεξιθυμία βιώνει μια έντονη ψυχική φόρτιση, αλλά δεν μπορεί να την ερμηνεύσει ή να την εκφράσει. Η απογοήτευση, ο θυμός ή η θλίψη παραμένουν απροσδιόριστα μέσα του, χωρίς σαφή αιτία ή περιγραφή. Αυτή η σιωπή δεν είναι επιλογή – είναι αδυναμία.
Αυτός είναι και ο λόγος που τα άτομα με αλεξιθυμία συχνά παρεξηγούνται: δεν εκδηλώνουν το ενδιαφέρον, τη συμπάθεια ή τη χαρά όπως αναμένεται, με αποτέλεσμα να φαντάζουν ψυχρά ή αδιάφορα, ενώ στην πραγματικότητα παλεύουν να καταλάβουν τον εαυτό τους.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 22/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ