Πολύ συχνά μπερδευόμαστε ανάμεσα στις εκφράσεις «κατ’ αρχάς» και «κατ’ αρχήν». Κι όμως, παρότι μοιάζουν, δεν είναι ταυτόσημες: η καθεμία έχει διαφορετική σημασία και χρήση.
Η διαφορά με απλά λόγια
Κατ’ αρχάς σημαίνει «στην αρχή, πρώτα απ’ όλα». Χρησιμοποιείται όταν απαριθμούμε ή παρουσιάζουμε επιχειρήματα, σκέψεις ή γεγονότα.
Παράδειγμα: «Κατ’ αρχάς, θέλω να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση.»
Κατ’ αρχήν σημαίνει «καταρχήν, θεωρητικά, επί της αρχής». Δηλώνει γενική συμφωνία ή αρχικό επίπεδο αποδοχής, χωρίς να μπαίνουμε σε λεπτομέρειες.
Παράδειγμα: «Κατ’ αρχήν συμφωνώ με την πρότασή σας, αλλά θέλω να δω τις λεπτομέρειες.»
Γιατί υπάρχει σύγχυση;
Η καθημερινή χρήση τείνει να συγχέει τις δύο φράσεις, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούμε συχνά μόνο τη μία (συνήθως το «κατ’ αρχάς») για όλες τις περιπτώσεις. Ωστόσο, η γλωσσική ακρίβεια κάνει τη διαφορά, ειδικά στον γραπτό λόγο.
Παραδείγματα σωστής χρήσης
«Κατ’ αρχάς, ας δούμε ποια είναι τα δεδομένα της υπόθεσης.»
«Κατ’ αρχήν, το νομοσχέδιο γίνεται αποδεκτό από την πλειοψηφία.»
«Κατ’ αρχάς η συζήτηση ήταν ήρεμη, αλλά στη συνέχεια ξέφυγε.»
«Κατ’ αρχήν είμαι θετικός στην ιδέα, μένει να δω αν είναι εφαρμόσιμη.»
Συμπέρασμα
Η σωστή χρήση είναι απλή:
Κατ’ αρχάς = πρώτα απ’ όλα, στην αρχή
Κατ’ αρχήν = επί της αρχής, θεωρητικά
Με αυτή τη διάκριση αποφεύγουμε παρεξηγήσεις και γράφουμε με μεγαλύτερη σαφήνεια και ακρίβεια.
Οι δύο φράσεις έχουν ρίζες στην καθαρεύουσα και στην αρχαία γλώσσα, όπου η λέξη «ἀρχή» σήμαινε και «ξεκίνημα» αλλά και «αρχή, θεμελιώδης κανόνας». Έτσι, διατηρήθηκαν διαφορετικοί νοηματικοί κλάδοι μέχρι σήμερα.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 22/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ