Alfavita Newsroom Η πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας (Νόμος: Ν. 5224/2025 - ΦΕΚ 142/Α’, 5 Αυγούστου 2025) εισάγει μια πρόβλεψη: την καθιέρωση μηνιαίας αποζημίωσης για τους εκπαιδευτικούς που θα αναλάβουν δράσεις διάχυσης βέλτιστων μεθόδων, πρακτικών και εργαλείων από τα Πρότυπα Σχολεία (Π.Σ.) και τα Πειραματικά Σχολεία (ΠΕΙ.Σ.) προς το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Τι σημαίνει η νέα ρύθμιση
Η ρύθμιση αποσκοπεί στο να καταστήσει τα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία πυρήνες παιδαγωγικής καινοτομίας. Οι εκπαιδευτικοί τους δεν θα περιορίζονται στο έργο της διδασκαλίας μέσα στις αίθουσες, αλλά θα αμείβονται επιπλέον για τη συστηματική διάχυση των καλών πρακτικών που εφαρμόζουν:
Σεμινάρια προς συναδέλφους άλλων σχολείων.
Δημιουργία οδηγών και ψηφιακού υλικού.
Συνεργασίες με πανεπιστήμια και επιμορφωτικά κέντρα.
Παρουσίαση μεθόδων σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο.
Στόχος, σύμφωνα με το Υπουργείο, είναι να σταματήσει η «περιορισμένη διάχυση» που μέχρι σήμερα έκανε τις καλές πρακτικές να παραμένουν εγκλωβισμένες στα λίγα σχολεία όπου εφαρμόζονταν.
Η φιλοσοφία του μέτρου
Η αποζημίωση έχει κυρίως παρακινητικό χαρακτήρα. Το Υπουργείο θεωρεί ότι η αναγνώριση –και μάλιστα σε χρηματικό επίπεδο– θα δώσει ώθηση σε εκπαιδευτικούς που μέχρι σήμερα αναλάμβαναν τέτοιες πρωτοβουλίες άτυπα και χωρίς επιπλέον στήριξη. Παράλληλα, επιχειρείται να αναδειχθεί ο ρόλος των Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ. ως «εργαστήρια» εκπαιδευτικής πολιτικής, ώστε οι ιδέες τους να αποκτούν εφαρμογή σε ευρύτερη κλίμακα.
Οι προβληματισμοί
Ωστόσο, η πρόβλεψη αυτή γεννά και ερωτήματα:
Ισότητα: Μπορεί μια μικρή ομάδα σχολείων να θεωρηθεί ότι κατέχει μονοπώλιο καινοτομίας, τη στιγμή που σε όλα τα σχολεία αναπτύσσονται δημιουργικές πρακτικές;
Κίνητρα ή ανισότητες;: Η οικονομική επιβράβευση ίσως δημιουργήσει κλίμα αθέμιτου ανταγωνισμού ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς.
Ουσιαστική διάχυση;: Η απλή οργάνωση σεμιναρίων δεν αρκεί για να αλλάξει η εκπαιδευτική πραγματικότητα. Χρειάζεται δομημένο σχέδιο, επιμορφωτικές πλατφόρμες και αξιολόγηση της εφαρμογής των νέων μεθόδων.
Μαρτυρίες από την τάξη
Εκπαιδευτικοί από Πρότυπα Σχολεία βλέπουν θετικά το μέτρο, καθώς –όπως λένε– «θα πάψει η δουλειά μας να θεωρείται εθελοντισμός και θα αποκτήσει θεσμικό βάρος». Από την άλλη πλευρά, δάσκαλοι και καθηγητές σε γενικά σχολεία εκφράζουν επιφυλάξεις: «Δεν είναι οι ιδέες προνόμιο των Προτύπων· χρειάζεται να αναγνωριστούν και οι καθημερινές καινοτομίες των απλών σχολικών τάξεων».
Το Άρθρο 121 Μηχανισμός διάχυσης καλών πρακτικών και ανατροφοδότησης Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων - Προσθήκη άρθρου 19Α στον ν. 4692/2020
Στον ν. 4692/2020 ( Α’ 111), προστίθεται άρθρο 19Α ως εξής: «Άρθρο 19Α Μηχανισμός διάχυσης καλών πρακτικών και ανατροφοδότησης Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων1. Για τη διάχυση βέλτιστων εκπαιδευτικών μεθόδων, πρακτικών και εργαλείων που αναπτύσσονται στα Πρότυπα Σχολεία (Π.Σ.) και τα Πειραματικά Σχολεία (ΠΕΙ.Σ.) σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην παρ. 1 του άρθρου 10, λειτουργεί μηχανισμός διάχυσης καλών πρακτικών. Σκοπός του μηχανισμού είναι η διαρκής και οργανωμένη τροφοδότηση του εκπαιδευτικού συστήματος με όσα περιγράφονται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας, με στόχο την ενσωμάτωσή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα μετά από αξιολόγησή τους
2. Για τη λειτουργία του μηχανισμού, οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν με θητεία ή με απόσπαση κατόπιν αξιολόγησης ή με προσωρινή τοποθέτηση με βάση τα ακαδημαϊκά τους προσόντα και οι αναπληρωτές που έχουν τοποθετηθεί με βάση τα ακαδημαϊκά τους προσόντα και την προϋπηρεσία τους στα Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ., καταθέτουν στο Επιστημονικό Εποπτικό Συμβούλιο (ΕΠ.Ε.Σ.) της οικείας σχολικής μονάδας περιοδικά και στο τέλος του διδακτικού έτους συνολικά έκθεση αποτίμησης ομίλων, των εγκεκριμένων καινοτόμων δράσεων ή λειτουργίας τμημάτων ενισχυτικής διδασκαλίας καθώς και παραδοτέο εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο παράγεται στο πλαίσιο των ως άνω δράσεων και περιγράφεται στις αντίστοιχες αποφάσεις έγκρισης.
Οι εκθέσεις και το παραδοτέο εκπαιδευτικό υλικό διαβιβάζονται από το ΕΠ.Ε.Σ. της οικείας σχολικής μονάδας στη Διοικούσα Επιτροπή Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) προκειμένου να αξιολογηθούν. Η Δ.Ε.Π.Π.Σ., μετά την αξιολόγηση, προωθεί το υλικό στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) για τη διερεύνηση της δυνατότητας γενίκευσής του.
3. Οι εκπαιδευτικοί της παρ. 2 αποζημιώνονται για τις εκθέσεις και το παραδοτέο εκπαιδευτικό υλικό, ιδίως για την εκπόνηση αναλυτικών προγραμμάτων των ομίλων, διδακτικού/εκπαιδευτικού υλικού για τις καινοτόμες δράσεις, για τη διδασκαλία στους ομίλους και για την ενισχυτική διδασκαλία, όπως και επιμορφωτικού υλικού και η αποζημίωση βαρύνει τον προϋπολογισμό συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων με την επιφύλαξη των κανόνων επιλεξιμότητας και των ειδικών θεσμικών πλαισίων που ισχύουν για τα ανωτέρω προγράμματα. Για την καταβολή της ως άνω αποζημίωσης δεν απαιτείται άδεια άσκησης ιδιωτικού έργου από τους εκπαιδευτικούς.
4. Για την υποβολή των εκθέσεων, την παραλαβή τους από τη Δ.Ε.Π.Π.Σ. και τη διαβίβασή τους στο Ι.Ε.Π. αναπτύσσεται και λειτουργεί στο Ι.Ε.Π. πληροφοριακό σύστημα με ευθύνη λειτουργίας του Αυτοτελούς Τμήματος Προτύπων και Πειραματικών Σχολείων του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη του Πληροφοριακού Συστήματος δύναται να βαρύνει τον προϋπολογισμό συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων με την επιφύλαξη των κανόνων επιλεξιμότητας και των ειδικών θεσμικών πλαισίων που ισχύουν για τα ανωτέρω προγράμματα.
5. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κατόπιν εισήγησης της Δ.Ε.Π.Π.Σ., καθορίζονται οι προδιαγραφές και η δομή των εκθέσεων και του παραδοτέου εκπαιδευτικού υλικού, ιδίως για την εκπόνηση αναλυτικών προγραμμάτων των ομίλων, διδακτικού/εκπαιδευτικού υλικού για τις καινοτόμες δράσεις, για τη διδασκαλία στους ομίλους και για την ενισχυτική διδασκαλία, όπως και επιμορφωτικού υλικού, κατά περίπτωση καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την υποβολή και έγκρισή τους.
6. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καθορίζεται το ύψος της μηνιαίας αποζημίωσης για την υποβολή των εκθέσεων και του εκπαιδευτικού υλικού.
7. Mε κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης δύναται να ορίζεται Φορέας Υλοποίησης του προγράμματος για την ανάπτυξη και λειτουργία του μηχανισμού του παρόντος άρθρου, ο χρόνος έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος της παρ. 4, θέματα σχετικά με τη διασύνδεση και λειτουργία αυτού, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο τεχνικό θέμα σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος της παρ. 4.»
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
