Λεωνίδας Βουρλιώτης Σε μια χώρα όπου οι Πανελλαδικές Εξετάσεις μοιάζουν να ορίζουν το μέλλον ενός νέου ανθρώπου από την ηλικία των 17 ή 18 ετών, υπάρχει μια λιγότερο προβεβλημένη, πλην όμως εξαιρετικά σημαντική, δίοδος προς την ανώτατη εκπαίδευση: οι κατατακτήριες εξετάσεις. Πρόκειται για τη διαδικασία που επιτρέπει σε ήδη πτυχιούχους να αποκτήσουν εισαγωγή σε άλλη σχολή ΑΕΙ, ανοίγοντας νέους επαγγελματικούς και επιστημονικούς ορίζοντες.
Ένας "δεύτερος γύρος" σπουδών
Κάθε χρόνο, χιλιάδες απόφοιτοι ελληνικών πανεπιστημίων, αλλά και πτυχιούχοι αναγνωρισμένων ξένων ιδρυμάτων, υποβάλλονται στη δοκιμασία των κατατακτηρίων εξετάσεων. Στόχος τους; Η είσοδος σε μια σχολή που, για διάφορους λόγους, δεν είχαν την ευκαιρία ή τη δυνατότητα να επιλέξουν κατά την πρώτη τους ακαδημαϊκή διαδρομή.
«Αποφοίτησα από το Τμήμα Χημείας, αλλά μετά από κάποια χρόνια εργασίας στον χώρο των φαρμάκων, αποφάσισα ότι ήθελα να στραφώ στη Φαρμακευτική. Οι κατατακτήριες μου έδωσαν αυτή την ευκαιρία», δηλώνει στην εφημερίδα μας η κ. Μαρία Κ., πτυχιούχος δύο πλέον σχολών.
Το θεσμικό πλαίσιο
Η διαδικασία διέπεται από το νόμο 4957/2022 και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις που εκδίδονται κάθε χρόνο. Τα Τμήματα ορίζουν τρία μαθήματα στα οποία εξετάζονται οι υποψήφιοι. Ο αριθμός των εισακτέων είναι περιορισμένος — συνήθως έως το 12% των πρωτοετών — γεγονός που κάνει τον ανταγωνισμό ιδιαίτερα υψηλό σε ορισμένες σχολές αιχμής, όπως η Νομική, η Ψυχολογία και τα Οικονομικά.
Η προετοιμασία συχνά γίνεται εκτός οργανωμένου συστήματος, μέσω ιδιωτικών φροντιστηρίων ή αυτοδιδασκαλίας, ενώ δεν υπάρχει επίσημη κρατική υποστήριξη για όσους αποφασίζουν να συμμετάσχουν.
- Πότε και από που θα μάθεις την ύλη των εξετάσεων;
Την άνοιξη (το αργότερο μέχρι 30 Απριλίου) όλα τα Πανεπιστημιακά Τμήματα αναρτούν στις ιστοσελίδες τους την ύλη των κατατακτήριων εξετάσεων. Εσύ με τη σειρά σου αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να εκμεταλλευτείς το χρονικό διάστημα που σου δίνεται και να διαβάσεις όσο περισσότερο μπορείς. Oι υποψήφιοι δίνουν εξετάσεις σε τρία (3) μαθήματα.
Η ανθρώπινη διάσταση
Πίσω από κάθε υποψήφιο υπάρχει και μια ξεχωριστή ιστορία. Άλλοι επιδιώκουν την αλλαγή επαγγελματικής πορείας, άλλοι επιθυμούν να συνδυάσουν γνώσεις από διαφορετικά πεδία, ενώ δεν λείπουν και εκείνοι που, απλώς, κυνηγούν το όνειρο μιας γνώσης που έμεινε ανεκπλήρωτη στα νεανικά τους χρόνια.
«Σπούδασα Διοίκηση Επιχειρήσεων αλλά πάντα με γοήτευε η Ψυχολογία. Στα 35 μου, με οικογένεια και εργασία, έβαλα στόχο να μπω στη σχολή μέσω κατατακτηρίων. Διάβαζα βράδια, τα Σαββατοκύριακα, όποτε μπορούσα. Τελικά τα κατάφερα», μας εξομολογείται ο κ. Γιώργος Λ., ένας από τους χιλιάδες εργαζόμενους-υποψηφίους.
Μια ήσυχη γέφυρα κοινωνικής κινητικότητας
Οι κατατακτήριες αποτελούν ίσως ένα από τα λιγοστά παραδείγματα πραγματικής δια βίου μάθησης στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Σε αντίθεση με τις αυστηρές και πολλές φορές αμετακίνητες γραμμές των Πανελλαδικών, οι εξετάσεις αυτές αναγνωρίζουν ότι οι ανάγκες, οι επιθυμίες και οι δυνατότητες ενός ανθρώπου δεν παραμένουν στατικές.
Ωστόσο, όπως τονίζουν εκπαιδευτικοί φορείς, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης:
Στήριξη ενηλίκων φοιτητών μέσω ειδικών δομών.
Περισσότερες θέσεις εισακτέων, ιδίως σε σχολές με αυξημένη ζήτηση.
Επικαιροποίηση της εξεταστέας ύλης ώστε να ανταποκρίνεται στα σημερινά επαγγελματικά και επιστημονικά δεδομένα.
Αποτελέσματα και επιτυχόντες στις κατατακτήριες εξετάσεις
Τα αποτελέσματα των εξετάσεων ανακοινώνονται συνήθως μέσα στον Φεβρουάριο. Για την ενημέρωσή τους, οι υποψήφιοι θα πρέπει να παρακολουθούν τις ανακοινώσεις του τμήματος που τους ενδιαφέρει.
Κάθε τμήμα μπορεί να δεχθεί από κατατακτήριες ένα ποσοστό 12% επί του συνολικού αριθμού εισακτέων για το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό έτος. Η κατάταξη των επιτυχόντων γίνεται με βάση τη βαθμολογία που έχουν συγκεντρώσει και από τα τρία μαθήματα στα οποία εξετάστηκαν.
Σε ποιο έτος μπαίνεις με κατατακτήριες
Εάν κάποια από τα μαθήματα του τμήματος από το οποίο προέρχονται οι επιτυχόντες συμπίπτουν με μαθήματα του τμήματος υποδοχής, τότε η Συνέλευση του τμήματος του πανεπιστημίου ενδέχεται να αποφασίσει να απαλλάξει τους επιτυχόντες από τα μαθήματα αυτά, μειώνοντας έτσι τον απαιτούμενο χρόνο φοίτησής τους.
Κοντολογίς, οι επιτυχόντες στις κατατακτήριες εξετάσεις μπορεί να απαλλαγούν από συγκεκριμένα μαθήματα του τμήματος υποδοχής εάν αυτά:
- συμπίπτουν με μαθήματα που έχουν ήδη παρακολουθήσει για το πρώτο τους πτυχίο
- συμπίπτουν με τα μαθήματα στα οποία εξετάστηκαν κατά τις κατατακτήριες εξετάσεις.
Η Συνέλευση του τμήματος είναι αυτή που θα αποφασίσει σε ποιο εξάμηνο θα μπουν οι φοιτητές που έχουν εισαχθεί στο τμήμα με κατατακτήριες εξετάσεις. Σε κάθε περίπτωση πάντως, δεν μπορεί να ξεπερνά το 5ο εξάμηνο σπουδών.
Η ευκαιρία μετά τις ευκαιρίες
Σε μια εποχή όπου η γνώση εξελίσσεται διαρκώς και τα επαγγέλματα μετασχηματίζονται με ταχύτητα, οι κατατακτήριες εξετάσεις προσφέρουν σε κάθε πτυχιούχο μια δεύτερη, συχνά πιο συνειδητοποιημένη ευκαιρία για σπουδές. Στη σιωπή των εξεταστικών αιθουσών, πίσω από τα βιβλία και την αγωνία, διαμορφώνεται μια διαφορετική, ώριμη σχέση με τη μάθηση: αυτή που δεν επιβάλλεται, αλλά επιλέγεται.
Ερωτήσεις & Απαντήσεις για τις Κατατακτήριες Εξετάσεις
Ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής;
Όλοι οι πτυχιούχοι ελληνικών ΑΕΙ ή αναγνωρισμένων πανεπιστημίων του εξωτερικού (με αναγνώριση από το ΔΟΑΤΑΠ).
Σε ποιες σχολές μπορώ να δώσω κατατακτήριες;
Σε οποιοδήποτε τμήμα ΑΕΙ επιθυμείτε, ανεξάρτητα από το πρώτο σας πτυχίο (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων που ορίζουν τα τμήματα).
Πότε γίνονται οι εξετάσεις;
Συνήθως πραγματοποιούνται τον Δεκέμβριο κάθε έτους, με την αίτηση συμμετοχής να κατατίθεται το φθινόπωρο.
Σε ποια μαθήματα εξετάζομαι;
Κάθε τμήμα ορίζει τρία μαθήματα, συνήθως βασικά μαθήματα κορμού της σχολής.
Πόσες είναι οι θέσεις;
Το ποσοστό εισακτέων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12% των εισακτέων του πρώτου έτους.
Αναγνωρίζονται τα μαθήματα που έχω ήδη περάσει στο πρώτο πτυχίο;
Ναι, μετά την εισαγωγή, το τμήμα εξετάζει τα κοινά μαθήματα και μπορεί να τα αναγνωρίσει, μειώνοντας έτσι τη διάρκεια σπουδών.
Υπάρχει ηλικιακό όριο;
Όχι. Οι κατατακτήριες απευθύνονται σε πτυχιούχους κάθε ηλικίας.
Πού μπορώ να βρω τις προκηρύξεις;
Στην ιστοσελίδα κάθε τμήματος ξεχωριστά, όπου αναρτώνται αναλυτικές πληροφορίες κάθε έτους.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ανακαλείται το πιο διάσημο τρόφιμο στον κόσμο – Είναι γεμάτο στα φυτοφάρμακα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 16/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
