Μιχάλης Τσιλιβάκος Οι εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα, ιδιαίτερα αυτοί που είναι αφοσιωμένοι στην ειδική αγωγή, αποτελούν τη βάση της κοινωνικής προόδου και ένταξης για τους μαθητές με ειδικές ανάγκες.
Παρά τον κομβικό τους ρόλο και την ακλόνητη δέσμευσή τους, συχνά υπό δύσκολες συνθήκες με περιορισμένους πόρους, η επαγγελματική και οικονομική τους θέση στην Ελλάδα το 2025 χαρακτηρίζεται από χαμηλές αποδοχές και σημαντική έλλειψη θεσμικής αναγνώρισης.
Οικονομική δυσπραγία και αβάσταχτο κόστος διαβίωσης
Η οικονομική πραγματικότητα για τους Έλληνες εκπαιδευτικούς είναι εξαιρετικά δύσκολη. Με καθαρά μηνιαία εισοδήματα που κυμαίνονται περίπου από 760 έως 1.100 ευρώ στην αρχή της υπηρεσίας τους, αντιμετωπίζουν ένα διαρκώς αυξανόμενο κόστος διαβίωσης.
Στοιχεία από το ΙΝΕ-ΓΣΕΕ και την ΕΛΣΤΑΤ αποκαλύπτουν ότι το μέσο ενοίκιο για ένα στούντιο ή μικρή κατοικία σε αστικές περιοχές κυμαίνεται μεταξύ 450-600 ευρώ, ενώ τα μηνιαία έξοδα για μεταφορά, τροφή και λογαριασμούς υπερβαίνουν τα 500 ευρώ ανά άτομο.
Το κόστος ενέργειας και τα βασικά αγαθά έχουν εκτοξευθεί κατά πάνω από 20% τα τελευταία δύο χρόνια. Αυτή η οικονομική πίεση καθιστά δύσκολο για τους εκπαιδευτικούς να ζήσουν αξιοπρεπώς, πόσο μάλλον να δημιουργήσουν οικογένεια ή να επενδύσουν στη συνεχή επαγγελματική τους ανάπτυξη.
Ένα σημαντικό ποσοστό, περίπου το 70%, των Ελλήνων εκπαιδευτικών αντιμετωπίζει ακόμη μεγαλύτερες δυσκολίες καθώς εργάζονται μακριά από τις μόνιμες κατοικίες τους, συχνά σε απομακρυσμένες ή νησιωτικές περιοχές λόγω συστημικών αναγκών.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα διπλά έξοδα διαβίωσης, αποξένωση από την οικογενειακή και κοινωνική ζωή, και καμία αποζημίωση για αυτά τα επιπλέον βάρη.
Στην πράξη, πολλοί εκπαιδευτικοί έχουν γίνει «οικονομικοί μετανάστες» εντός της ίδιας τους της χώρας, χωρίς να επωφελούνται από επιδόματα μετεγκατάστασης ή φορολογικές ελαφρύνσεις που χορηγούνται σε άλλες επαγγελματικές ομάδες.
Ειδική Αγωγή: Κομβική η επαναφορά του επιδόματος για εκπαιδευτικούς
Τα σχολεία ειδικής αγωγής και το προσωπικό τους (εκπαιδευτικοί, ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό και βοηθητικό προσωπικό) είναι θεμελιώδη για την εκπαίδευση και την κοινωνική ένταξη των μαθητών με ειδικές ανάγκες. Αυτοί οι εκπαιδευτικοί εργάζονται σε απαιτητικά περιβάλλοντα, συχνά με περιορισμένα μέσα, ωστόσο επιδεικνύουν υψηλό αίσθημα ευθύνης και αφοσίωσης.
Η πανδημία COVID-19 υπογράμμισε περαιτέρω τη σημασία τους, καθώς τα σχολεία ειδικής αγωγής παρέμειναν ανοιχτά για να παρέχουν συνεχή εκπαίδευση και φροντίδα, σε αντίθεση με άλλες εκπαιδευτικές δομές που έκλεισαν για παρατεταμένες περιόδους. Αυτή η αφοσίωση, ωστόσο, δεν αναγνωρίστηκε επαρκώς, και οι συνθήκες εργασίας τους επιδεινώθηκαν.
Η επαναφορά του επιδόματος ειδικής αγωγής θεωρείται μια ελάχιστη αναγνώριση για τα χρόνια σκληρής δουλειάς τους. Ενώ αυτό το επίδομα μπορεί να μην καλύπτει όλες τους τις ανάγκες, θεωρείται ένα κρίσιμο πρώτο βήμα προς την αναγνώριση και υποστήριξη αυτών των εκπαιδευτικών.
Η ενίσχυση του συστήματος ειδικής αγωγής μέσω καλύτερης οικονομικής και ηθικής υποστήριξης για τους εκπαιδευτικούς είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση ποιοτικής εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά.
Μισθολογική κατάρρευση: Οι Έλληνες εκπαιδευτικοί στους τελευταίους της Ευρώπης
Σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους ομολόγους τους, οι Έλληνες εκπαιδευτικοί είναι μεταξύ των χαμηλότερα αμειβόμενων. Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΟΣΑ, οι μισθοί των εκπαιδευτικών είναι σημαντικά υψηλότεροι.
Για παράδειγμα, το 2020, ο μέσος ετήσιος μισθός ενός δασκάλου πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με 15 χρόνια εμπειρίας στην ΕΕ ήταν 35.000 ευρώ, ενώ στην Ελλάδα μόλις 17.500 ευρώ. Ακόμη και σε χώρες με χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα, όπως η Τουρκία, οι αρχικοί μισθοί είναι συγκρίσιμοι ή και υψηλότεροι (π.χ., 17.957 ευρώ στην Ελλάδα έναντι 19.825 δολαρίων στην Τουρκία).
Οι Έλληνες εκπαιδευτικοί έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη μείωση μισθών στην Ευρώπη τα τελευταία 12 χρόνια, με απώλειες που αγγίζουν το 30-40%. Ενώ οι μισθοί στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 4,5% το 2023, αυτή η αύξηση είναι ελάχιστη σε σχέση με τις συνολικές απώλειες που έχουν υποστεί. Επιπλέον, η ισοτιμία αγοραστικής δύναμης δείχνει ότι, παρόλο που η Ελλάδα έχει χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ από τον μέσο όρο της ΕΕ, οι μισθοί των εκπαιδευτικών είναι δυσανάλογα χαμηλότεροι.
Οι εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα, ιδιαίτερα αυτοί που είναι αφοσιωμένοι στην ειδική αγωγή, αποτελούν τη βάση της κοινωνικής προόδου και ένταξης για τους μαθητές με ειδικές ανάγκες. Παρά τον κομβικό τους ρόλο και την ακλόνητη δέσμευσή τους, συχνά υπό δύσκολες συνθήκες με περιορισμένους πόρους, η επαγγελματική και οικονομική τους θέση στην Ελλάδα το 2025 χαρακτηρίζεται από χαμηλές αποδοχές και σημαντική έλλειψη θεσμικής αναγνώρισης.
Ουσιαστικές αυξήσεις και επαναφορά επιδομάτων
Τα σχολεία ειδικής αγωγής και το προσωπικό τους (εκπαιδευτικοί, ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό και βοηθητικό προσωπικό) είναι θεμελιώδη για την εκπαίδευση και την κοινωνική ένταξη των μαθητών με ειδικές ανάγκες. Αυτοί οι εκπαιδευτικοί εργάζονται σε απαιτητικά περιβάλλοντα, συχνά με περιορισμένα μέσα, ωστόσο επιδεικνύουν υψηλό αίσθημα ευθύνης και αφοσίωσης. Η πανδημία COVID-19 υπογράμμισε περαιτέρω τη σημασία τους, καθώς τα σχολεία ειδικής αγωγής παρέμειναν ανοιχτά για να παρέχουν συνεχή εκπαίδευση και φροντίδα, σε αντίθεση με άλλες εκπαιδευτικές δομές που έκλεισαν για παρατεταμένες περιόδους. Αυτή η αφοσίωση, ωστόσο, δεν αναγνωρίστηκε επαρκώς, και οι συνθήκες εργασίας τους επιδεινώθηκαν.
Η επαναφορά του επιδόματος ειδικής αγωγής θεωρείται μια ελάχιστη αναγνώριση για τα χρόνια σκληρής δουλειάς τους. Ενώ αυτό το επίδομα μπορεί να μην καλύπτει όλες τους τις ανάγκες, θεωρείται ένα κρίσιμο πρώτο βήμα προς την αναγνώριση και υποστήριξη αυτών των εκπαιδευτικών. Η ενίσχυση του συστήματος ειδικής αγωγής μέσω καλύτερης οικονομικής και ηθικής υποστήριξης για τους εκπαιδευτικούς είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση ποιοτικής εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά.
Η βελτίωση της οικονομικής θέσης των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα είναι επιτακτική:
- Ουσιαστικές αυξήσεις μισθών: Που θα αντικατοπτρίζουν την πραγματική αξία του έργου τους και θα καλύπτουν επαρκώς το κόστος διαβίωσης.
- Θεσμική αναγνώριση: Μέσω της επαναφοράς ειδικών επιδομάτων, όπως αυτό της ειδικής αγωγής, και της δημιουργίας κινήτρων για τους εκπαιδευτικούς που εργάζονται σε απομακρυσμένες περιοχές.
- Επαρκής χρηματοδότηση: Για την ενίσχυση των σχολικών υποδομών, την παροχή σύγχρονων εργαλείων και την υποστήριξη των εκπαιδευτικών στο δύσκολο έργο τους.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Η ύλη για 47.000 υποψήφιους ως 6/6 με τις λύσεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 6/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
