Το δόγμα του "σοκ" στις συντάξεις

 

Πετρόπουλος Α.

 

 

Το "σοκ" με το τριπλό "κούρεμα" που υπέστησαν δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι βλέποντας τις μειώσεις στις αποδοχές του Φεβρουαρίου αποτελεί τον πρώτο σταθμό σε ένα τούνελ εφιαλτικών περικοπών που δρομολογεί η κυβέρνηση για την επόμενη διετία, κατά την οποία οι επικουρικές συντάξεις και οι εφάπαξ παροχές θα συρρικνωθούν μέχρι βαθμού... εξαφανίσεως, ενώ οι κύριες συντάξεις θα μειωθούν σημαντικά μέσω της ενιαιοποίησης εισφορών και παροχών, αλλά και της αλλαγής του τρόπου υπολογισμού τους από το 2015, όπως προβλέπεται από το δεύτερο Μνημόνιο.

 

Εφιαλτική διετία περικοπών που ξεκίνησε με τριπλό "κούρεμα" στις συντάξεις του Φεβρουαρίου. *Προς εξαφάνιση τείνουν εφάπαξ και επικουρικές, νέες μειώσεις στις κύριες μέσω ενιαίων κανόνων εισφορών - παροχών.

 

Επιπλέον, με σχέδιο νόμου που θα αναρτηθεί από αύριο για δημόσια διαβούλευση, οι δημόσιοι υπάλληλοι με την αποχώρησή τους από την υπηρεσία δεν θα λαμβάνουν τη σύντάξή τους, αλλά (προσωρινώς, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση) το 50% του βασικού μισθού και των επιδομάτων που ελάμβαναν πριν την αποχώρησή τους.

 

Με άλλα λόγια, οι συνταξιούχοι του Δημοσίου θα υποχρεωθούν να περάσουν αρκετούς μήνες με 500 ή 600 ευρώ μέχρι την έκδοση της τελικής σύνταξης που ο χρόνος απονομής, μπορεί να φθάσει και τα δύο χρόνια λόγω των μαζικών αποχωρήσεων (80.000 το 2012 και 45.000 το 2013) εξ' αιτίας των κυβερνητικών μέτρων.

 

Έτσι, μετά την εκτόξευση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67, που επιβλήθηκε με το Μνημόνιο 3, βρισκόμαστε σε νέα παρατεταμένη διαδικασία αλλαγής εκ βάθρων του ασφαλιστικού συστήματος, με στόχο τη δραστική περικοπή της κρατικής χρηματοδότησης και της ταυτόχρονης εξαφάνισης των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων. Αποτέλεσμα αυτού του διπλού στόχου θα είναι η δραματική μείωση των συντάξεων που θα ακολουθήσουν την "κατηφόρα" των μισθών, αλλά και η οριστική απώλεια του κοινωνικού προσήμου της ασφάλισης που αφορούσε στη δίκαιη αναδιανομή των παροχών. Το νέο σύστημα, τουλάχιστον όσον αφορά την επικουρική, θα είναι σύστημα "εγγυημένων" παροχών, δηλαδή θα είναι προκαθορισμένο τι θα δίνεις, αλλά δεν θα γνωρίζεις τι θα παίρνεις...

 

 

 

Τριπλό "κούρεμα"

 

Οι συνταξιούχοι την περασμένη εβδομάδα ήρθαν αντιμέτωποι με μειώσεις τόσο από τις τρέχουσες παρακρατήσεις από 5% έως 20% στο σύνολο του ποσού της σύνταξης όσο και από την παρακράτηση της πρώτης δόσης για τις συντάξεις του Ιανουαρίου, αλλά και από τις παρακρατήσεις φόρου που έφεραν επιβαρύνσεις σε συνταξιούχους με ετήσιο εισόδημα πάνω από 24.000 ευρώ, δηλαδή με εισόδημα πάνω από 1.714 ευρώ τον μήνα. Σύμφωνα με τους συνταξιούχους του ΙΚΑ, η μετάθεση κατά δέκα μέρες της ημερομηνίας καταβολής των συντάξεων στέρησε από κάθε συνταξιούχο που λαμβάνει τη μέση σύνταξη των 542 ευρώ ποσό 175 ευρώ.

 

 

 

Κεφαλαιοποιητικό σε εφάπαξ και επικουρικές

 

Το 2014 και το 2015 θα είναι δύο χρονιές, σταθμοί για εφάπαξ και επικουρικές συντάξεις. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές προβλέψεις, οι επικουρικές προβλέπεται ότι θα αναπροσαρμόζονται ακόμα και με απόφαση του υπουργού Εργασίας προκειμένου να μην δημιουργούνται ελλείμματα (!), ενώ οι εφάπαξ παροχές που θα καθορίζονται από ένα διανεμητικό σύστημα καθορισμένων εισφορών (κεφαλαιοποιητικό) θα σχετίζονται με τον χρόνο αποχώρησης κάθε ασφαλισμένου. Αναλυτικά στις επικουρικές από το 2015, με τη δημιουργία του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης "το ύψος της παροχής θα προσαρμόζεται στα οικονομικά δεδομένα του ταμείου έτσι ώστε να μην δημιουργούνται ελλείμματα". Μάλιστα το νέο σύστημα της επικουρικής ασφάλισης θα διαμορφώνεται με βάση α) τα δημογραφικά δεδομένα (που θα είναι χειρότερα, καθώς οι ενεργοί θα συνεχίσουν να είναι σημαντικά λιγότεροι από τους συνταξιούχους), β) τις εισφορές που συγκεντρώνονται (και θα είναι λιγότερες λόγω της ανεργίας και της μείωσης των μισθών), γ) τη μεταβασιμότητα ή μη της σύνταξης και δ) του επιτοκίου προεξόφλησης.

 

 

 

Μείωση σε ΔΕΚΟ - τράπεζες

 

Όσον αφορά την κύρια ασφάλιση, ο σχεδιασμός του υπουργείου Εργασίας προβλέπει ενιαίες εισφορές, ενιαίες παροχές, ενιαίους κανόνες ασφάλισης και πλήρη εσωτερική ενοποίηση των υπαρχόντων ασφαλιστικών ταμείων. Η εσωτερική ενοποίηση θα αφορά τα ταμεία κύριας ασφάλισης ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΝΑΤ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΕΤΑΠ ΜΜΕ. Ειδικότερα οι ενιαίες εισφορές θα αφορούν το σύνολο των ασφαλισμένων είτε απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα είτε σε ΔΕΚΟ, τράπεζα ή επιχειρήσεις του δημοσίου τομέα, και τέλος θα σημάνουν ενιαίο σύστημα παροχών και θεωρείται βέβαιο ότι θα επηρεάσουν και θα μειώσουν τις συντάξεις των ειδικών ταμείων. Οι συντάξεις των υπολοίπων θα θιγούν από το 2015 και μετά, σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμου Λοβέρδου - Κουτρουμάνη, ο οποίος προβλέπει ότι οι συντάξεις θα υπολογίζονται με το σύνολο των εισφορών και το σύνολο του εργασιακού βίου κάθε ασφαλισμένου.