Νίκος Μακρής Ένα από τα πιο θεμελιώδη κομμάτια του Αστικού Κώδικα αλλάζει ριζικά για πρώτη φορά μετά από οκτώ δεκαετίες. Το υπουργείο Δικαιοσύνης προχωρά σε μια εκτεταμένη και πολυεπίπεδη αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου, επιχειρώντας να το φέρει σε πλήρη ευθυγράμμιση με τη σύγχρονη πραγματικότητα: τις μεταβολές στη δομή της οικογένειας, τα νέα νομικά καθεστώτα συμβίωσης, τις οικονομικές ανάγκες των πολιτών και τα προβλήματα που αναδείχθηκαν στην πράξη, όπως οι πλαστές διαθήκες και οι αποποιήσεις κληρονομιών λόγω χρεών.
Την Πέμπτη, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης, και ο υφυπουργός Ιωάννης Μπούγας θα παρουσιάσουν επισήμως τις προτάσεις της επιστημονικής επιτροπής υπό τον ομότιμο καθηγητή Απόστολο Γεωργιάδη, πριν αυτές τεθούν στο τραπέζι του Υπουργικού Συμβουλίου. Ανάμεσα στις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις ξεχωρίζει η καθιέρωση των κληρονομικών συμβάσεων, που επιτρέπουν σε έναν διαθέτη να ρυθμίζει εν ζωή –και με δεσμευτικό τρόπο– την τύχη της περιουσίας του, είτε πρόκειται για ακίνητα, χρηματικά ποσά είτε για άυλα δικαιώματα, όπως πνευματική ή βιομηχανική ιδιοκτησία.
Με το νέο πλαίσιο, ο κληρονομούμενος θα μπορεί να συμφωνεί εκ των προτέρων με τους συγγενείς του για το πώς θα μοιραστεί η περιουσία του, να αποκλείει κληρονόμους, να συμψηφίζει παροχές ή να προβλέπει ειδικές ανταποδοτικές υποχρεώσεις, όπως φροντίδα στα γηρατειά. Οι συμβάσεις θα συντάσσονται ενώπιον συμβολαιογράφου και θα δεσμεύουν όλους τους κληρονόμους μετά τον θάνατο.
Παράλληλα, επέρχεται ριζική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται τα χρέη του αποβιώσαντος. Οι κληρονόμοι θα μπορούν πλέον να αποδέχονται την κληρονομιά χωρίς να επιβαρύνονται προσωπικά για τα χρέη, καθώς αυτά θα εξοφλούνται μέχρι του ύψους της ακίνητης περιουσίας μέσω πλειστηριασμών, με το υπόλοιπο να παραμένει στους δικαιούχους. Πρόκειται για ρύθμιση που αναμένεται να περιορίσει δραστικά το φαινόμενο των μαζικών αποποιήσεων.
Μεγάλες τομές γίνονται και στο καθεστώς της νόμιμης μοίρας: το ποσοστό του/της συζύγου αυξάνεται από 25% σε 33,3%, αναγνωρίζοντας την ανάγκη στενότερης προστασίας του επιζώντος μέλους του ζευγαριού. Επιπλέον, καθιερώνεται το δικαίωμα σε οικονομική αποζημίωση –και όχι σε μερίδιο ακινήτου– όταν ο κληρονόμος παραλείπεται από διαθήκη, ώστε να αποφεύγεται ο πολυτεμαχισμός της ακίνητης περιουσίας.
Στο μέτωπο των διαθηκών, το νομοσχέδιο εισάγει δικλείδες ασφαλείας ώστε να περιοριστούν οι πλαστογραφίες, ιδιαίτερα σε βάρος ηλικιωμένων. Προβλέπεται πλέον ότι η ιδιόγραφη διαθήκη δεν θα παράγει έννομα αποτελέσματα πριν κηρυχθεί κυρία, ενώ τίθενται ρυθμίσεις που αποκλείουν τη μεταβίβαση περιουσίας μέσω ιδιόγραφης διαθήκης σε πρόσωπα που εργάζονται ή συνδέονται με γηροκομεία και οίκους ευγηρίας. Θεσμοθετείται επίσης η ψηφιακή διαθήκη, καθώς και η δυνατότητα σύνταξης δημόσιας διαθήκης από άτομα με αναπηρίες λόγου μέσω ειδικών τεχνολογικών μέσων.
Τέλος, επανέρχεται η κληρονομική ανικανότητα για όσους έχουν καταδικαστεί για σοβαρά εγκλήματα σε βάρος του διαθέτη, ενώ επεκτείνονται οι λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν σε αποκλήρωση.
Η μεταρρύθμιση, που χαρακτηρίζεται η μεγαλύτερη των τελευταίων δεκαετιών, επιχειρεί να αποκαταστήσει χρόνιες στρεβλώσεις και να διαμορφώσει ένα σύγχρονο, δίκαιο και λειτουργικό πλαίσιο που απαντά στις ανάγκες της σημερινής κοινωνίας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
