Ουκρανία: Συνεχείς βομβαρδισμοί, παζάρι και «οικονομικός πόλεμος» Ρωσίας - ΕΕ, ΗΠΑ

Ενώ κλιμακώνεται η επίθεση της κυβέρνησης των εθνικιστών και φασιστών της Ουκρανίας ενάντια στους ρωσόφωνους πληθυσμούς στα ανατολικά της χώρας, στις επαρχίες του Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ, εντείνεται και ο οικονομικός πόλεμος ανάμεσα στην ΕΕ, τις ΗΠΑ και την καπιταλιστική Ρωσία, με αφορμή την επέμβαση και την αιματοχυσία στην Ουκρανία.

 

Οι στρατιωτικές δυνάμεις σφίγγουν τον κλοιό τους στο Ντονέτσκ και την Κυριακή η πόλη, που έχουν εγκαταλείψει χιλιάδες άνθρωποι, πρωτίστως γυναικόπαιδα, δέχτηκε σφοδρό βομβαρδισμό, με αποτέλεσμα να καταστραφούν εκατοντάδες σπίτια και ένα τμήμα πολυκλινικής της πόλης, να χτυπηθεί μια φυλακή και να αποδράσουν τουλάχιστον 110 κρατούμενοι. Από το περασμένο Σάββατο ο λεγόμενος πρωθυπουργός της «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ», Αλεξάντρ Ζαχατσένκο, είχε δηλώσει έτοιμος για εκεχειρία, εάν οι δυνάμεις του Κιέβου σταματήσουν την επίθεσή τους. Το ενδεχόμενο αυτό απέρριψε η κυβέρνηση, λέγοντας ότι εκεχειρία θα γίνει μόνο αν οι ρωσόφωνοι σηκώσουν λευκή σημαία. Πάντως, η κατάσταση και στις δύο επαρχίες είναι τραγική για τους κατοίκους τους. Οσοι έχουν απομείνει - συνολικά εκτιμάται από τις ρωσικές αρχές ότι 730.000 κάτοικοι έχουν βρει καταφύγιο σε ρωσικές πόλεις - προσπαθούν να επιβιώσουν με ελάχιστα εφόδια, ενώ από τους συχνούς βομβαρδισμούς διαμένουν στα καταφύγια. Χαρακτηριστική είναι και η δήλωση του Ρώσου ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, ότι «φαίνεται πως σκοπός της λεγόμενης αντιτρομοκρατικής επιχείρησης είναι να εκκαθαριστεί η Νοτιοανατολική Ουκρανία στο έδαφος και να εκδιωχθούν οι Ρώσοι και στη συνέχεια να κατοικηθεί εκ νέου από αυτούς που έχουν μια διαφορετική θεώρηση της ιστορίας, του πολιτισμού και των μακρόχρονων δεσμών μεταξύ των λαών μας».

 

«Παιχνίδια» με την ανθρωπιστική βοήθεια

 

Αυτή ακριβώς η κατάσταση έχει δημιουργήσει κινητικότητα για αποστολή διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας, που βέβαια ερμηνεύεται διαφορετικά από τις ΕΕ - ΗΠΑ και τη Ρωσία.

 

Το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ και η κυβέρνηση του Κιέβου κατηγορούν τη Ρωσία ότι με το πρόσχημα της ανθρωπιστικής βοήθειας ετοιμάζει επέμβαση στη χώρα, κάτι που η Ρωσία απορρίπτει. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ανέφερε χτες ότι η κυβέρνησή του βρίσκεται σε συνομιλίες με την κυβέρνηση του Κιέβου, τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και τα Ηνωμένα Εθνη για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στην Ανατολική Ουκρανία.

 

Από το αμερικανικό ΥΠΕΞ ανακοινώθηκε επίσης ότι ο Λαβρόφ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι και ότι ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας ενημέρωσε το Ρώσο υπουργό Εξωτερικών ότι «η Ρωσία δεν θα πρέπει να επέμβει στην Ουκρανία με το πρόσχημα της "ανθρωπιστικής βοήθειας"».Ο Κέρι υποστήριξε ότι ο καλύτερος τρόπος για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη χώρα είναι μέσω των διεθνών οργανισμών. Από την πλευρά του, ο Λαβρόφ κάλεσε τον Κέρι να στηρίξει τη ρωσική πρωτοβουλία για τη διεθνή αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή. Ηδη από το Σάββατο ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, και η καγκελάριος της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ, συμφώνησαν ότι «η όποια ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία, ακόμη και για υποτιθέμενους "ανθρωπιστικούς" σκοπούς, δίχως την επίσημη συναίνεση και εξουσιοδότηση της κυβέρνησης της Ουκρανίας, είναι απαράδεκτη, παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και θα προκαλέσει επιπρόσθετες συνέπειες».

 

Την ίδια ώρα ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, σε επικοινωνία που είχε με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν, τον προειδοποίησε ενάντια στο ενδεχόμενο μιας ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Κομισιόν, ο Μπαρόζο εξέφρασε τις ανησυχίες του «για τις συγκεντρώσεις των ρωσικών στρατευμάτων στην ουκρανική μεθόριο», ενώ προειδοποίησε εναντίον της ενδεχόμενης ανάληψης μονομερούς στρατιωτικής δράσης στην Ουκρανία, υπό οιοδήποτε πρόσχημα, περιλαμβανομένου του ανθρωπιστικού.

 

Πάντως, η ρωσική κυβέρνηση σημειώνει ότι ήδη με το Διεθνή Ερυθρό Σταυρό αποστέλλει ανθρωπιστική βοήθεια στην Ανατολική Ουκρανία, κάτι στο οποίο εμφανίζεται να έχει συναινέσει και η κυβέρνηση του Κιέβου, που όμως η τελευταία δεν επιβεβαιώνει.

 

Φουντώνει ο πόλεμος των κυρώσεων

 

Στον πόλεμο των κυρώσεων, που συνεχίζεται, προστέθηκε και η απειλή που εξαπέλυσε ο λεγόμενος πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Αρσένι Γιάτσενιουκ, να κλείσει τη στρόφιγγα για τη μεταφορά του ρωσικού φυσικού αερίου προς την ΕΕ, όπως και να απαγορεύσει κάθε διέλευση ρωσικών αεροσκαφών από το έδαφός της. Σήμερα εξάλλου το ζήτημα των κυρώσεων στη Ρωσία πρόκειται να τεθεί και στο Κοινοβούλιο, με ήδη προτεινόμενη λίστα που περιλαμβάνει 172 Ρώσους υπηκόους και 65 εταιρείες και αφορά πάγωμα λογαριασμών και διαφόρων ειδών απαγορεύσεις. Επανέλαβε ότι η Ουκρανία θέλει να πετύχει απεξάρτηση από τη ρωσική Ενέργεια και εκτίμησε ότι από τις κυρώσεις η Ουκρανία μπορεί να χάσει 7 δισ. δολάρια, ωστόσο είναι κάτι που πρέπει να γίνει.

 

Πάντως, η Ρωσία ανταπάντησε ότι «έχει τον τρόπο να παρακάμψει την Ουκρανία για τη μεταφορά του φυσικού αερίου στην ΕΕ, αλλά αυτό θα στοιχίσει παραπάνω στους Ευρωπαίους πολίτες».

 

Επίσης ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η χώρα του έχει ένα ευρύ φάσμα των πιθανών απαντήσεων στις δυτικές κυρώσεις, στο πλαίσιο των κανόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. «Υπάρχει μια ολόκληρη σειρά μέτρων και ορίζονται μέσα στο πλαίσιο του ΠΟΕ, τα οποία φυσικά κάθε κράτος - μέλος του ΠΟΕ έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει. Οι χώρες έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν αυτά τα εργαλεία και άλλες χώρες έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν την απαραίτητη επιχειρηματολογία για εξηγήσεις από μία ή την άλλη δράση». Και πρόσθεσε ότι οι κυρώσεις δεν αποτελούν εμπόδιο για τη Μόσχα να συνεργαστεί με άλλες χώρες.

 

Ηδη χτες ανακοινώθηκε επίσης από τη ρωσική κυβέρνηση η υπογραφή συμφωνίας για την αγορά φρούτων και λαχανικών από την Κίνα, ενώ και άλλες χώρες, όπως η Βραζιλία, που ανήκει στη διακρατική καπιταλιστική συμμαχία Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας, Νότιας Αφρικής (BRICS), η Τουρκία, η Αργεντινή έχουν δηλώσει πρόθυμες να κλείσουν συμφωνίες για προμήθεια προϊόντων που υπόκεινται στα αντίμετρα της Ρωσίας στις κυρώσεις των ΗΠΑ και ΕΕ.

 

Και ενώ κλιμακώνεται η αντιπαράθεση ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση, υπάρχουν και τριβές ανάμεσα σε εταίρους στην ΕΕ. Οπως, για παράδειγμα, η δυσαρέσκεια των Βρετανών, γιατί παρά τις κυρώσεις η Γαλλία ετοιμάζεται να πουλήσει με βάση προηγούμενη συμφωνία στρατιωτικό εξοπλισμό (φρεγάτες για το Πολεμικό Ναυτικό) στη Ρωσία. Είναι και αυτό μια ένδειξη της διαπάλης που υπάρχει στους κόλπους της λυκοσυμμαχίας, καθώς οι κυρώσεις στη Ρωσία θίγουν συγκεκριμένες μερίδες του κεφαλαίου, με δεδομένη τη μεγάλη διασύνδεση μονοπωλιακών ομίλων και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της ΕΕ με τα αντίστοιχα ρωσικά.

 

Τα συμφέροντα μονοπωλίων στην Αρκτική

 

Και ενώ ο πόλεμος συμφερόντων καλά κρατεί, οι μπίζνες των μονοπωλίων πρέπει να προχωράνε, ιδιαίτερα σε περιοχή που η συνεργασία κρίνεται απαραίτητη καθώς υπάρχει αρκετό ψητό, δηλαδή περιθώρια κερδοφορίας. Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι η συνεργασία του αμερικανικού ενεργειακού κολοσσού «ΕxxonMobil» και του αντίστοιχου ρωσικού «Rosneft», που από κοινού προχωράνε τις επενδύσεις για την εξόρυξη υδρογονανθράκων στην Αρκτική και τη θάλασσα του Κάρα. Ο εκπρόσωπος της «ExxonMobil» στη Ρωσία, Γκλεν Γουόλερ, σημείωσε, μιλώντας με το Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, μέσω τηλεδιάσκεψης, ότι «η συνεργασία μας είναι μακράς πνοής, βλέπουμε σημαντικά κέρδη συνεχίζοντας να δουλεύουμε μαζί», ενώ ο τελευταίος ανταπάντησε ότι «το πρόγραμμα της εξόρυξης μπορεί να έχει αμοιβαίο όφελος και η συνεργασία να συμβάλει στην ενεργειακή ασφάλεια των χωρών μας και όλου του κόσμου».

 

Ο επικεφαλής της «Rosneft», Ιγκόρ Σέτσιν, σημείωσε ότι η «Ουνιβερσιτέτσκαγια» - 1 (όπως είναι το όνομα της συγκεκριμένης εξόρυξης) «μπορεί να ανακαλύψει μια τεράστια ποσότητα πετρελαίου που μπορεί να συγκριθεί με τα μεγάλα αποθέματα της Σαουδικής Αραβίας και σίγουρα ξεπερνάει τις δυνατότητες τόσο του κόλπου του Μεξικού, όσο και της Αλάσκα και του Καναδά». Και αν ισχύουν τα στοιχεία που δόθηκαν, γίνεται λόγος για 30,7 δισεκατομμύρια τόνους πετρελαίου σε βάθος 7 χιλιομέτρων. Ετσι το γεγονός ότι κάτω από τους πάγους της Αρκτικής βρίσκεται ένας τεράστιος πλούτος, ενεργοποιεί τα μονοπώλια, αλλά βέβαια όσο και αν διαβεβαιώνουν σήμερα για τη συνεργασία τους, άλλο τόσο ο ανταγωνισμός και η δίψα για μεγαλύτερο κέρδος μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις, σε σπάσιμο συνεργασιών και δημιουργία νέων.

 

Αναδημοσίευση από το Ριζοσπάστη