Alfavita Newsroom Ενώ στην Ευρώπη οι κυβερνήσεις προτείνουν διαρκή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, ένα διαφορετικό – και πιο ανησυχητικό – φαινόμενο εξελίσσεται. Η πιο ταχέως αυξανόμενη ηλικιακή ομάδα στο εργατικό δυναμικό των ΗΠΑ είναι οι άνω των 75 ετών. Σύμφωνα με στοιχεία του Pew Research Center, σχεδόν το 10% των ατόμων άνω των 75 ετών εργάζεται ακόμα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνω των 65 φτάνει στο 20% – δηλαδή περίπου 11 εκατομμύρια πολίτες.
Το Newsweek σε πρόσφατη μελέτη του αποκαλύπτει ότι πάνω από τους μισούς Αμερικανούς που έχουν φτάσει σε ηλικία συνταξιοδότησης, θεωρούν βέβαιο ότι θα εργάζονται μέχρι τέλους της ζωής τους. Αυτή η διαπίστωση δεν ανήκει πλέον στη σφαίρα της υπερβολής ή του μεμονωμένου περιστατικού.
Η κανονικότητα των 80άρηδων εργαζομένων
Το Business Insider έχει παρουσιάσει πολυάριθμες περιπτώσεις υπερήλικων εργαζομένων, φέρνοντας στο φως συγκλονιστικές μαρτυρίες ανθρώπων που δεν έχουν άλλη επιλογή. Άτομα ηλικίας 80, 85, ακόμα και 90 ετών εργάζονται με πλήρη ή μερική απασχόληση για να καλύψουν βασικές ανάγκες όπως ενοίκιο, φάρμακα, ή τρόφιμα.
Μαρτυρίες όπως:
«Είμαι 84 και οδηγώ Uber για να πληρώνω τους λογαριασμούς μου»
«Είμαι 90 και δουλεύω γιατί η σύνταξή μου δεν επαρκεί»
«Είμαι 88, έχασα τις οικονομίες μου, δουλεύω ακόμα και ζω με την κόρη μου»
δεν προκαλούν πλέον έκπληξη, αλλά αποτυπώνουν μια κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα.
Οικονομικά αδιέξοδα και έλλειψη ασφάλειας
Πολλοί ηλικιωμένοι οδηγήθηκαν πίσω στην εργασία μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, όταν είδαν τις αποταμιεύσεις τους να εξαφανίζονται. Άλλοι παλεύουν με τεράστια ιατρικά χρέη, καθώς στις ΗΠΑ ακόμα και μια μικρή ιατρική ανάγκη μπορεί να δημιουργήσει οικονομική κατάρρευση.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της 81χρονης Λύντια, η οποία εργάζεται σε κατάστημα, παρότι πάσχει από καρδιοπάθεια, για να μην μείνει άστεγη μαζί με τον 91χρονο σύζυγό της. Ανήκει πλέον στους πάνω από μισό εκατομμύριο πολίτες άνω των 80 ετών που εργάζονται στις ΗΠΑ, δηλαδή το 4,2% της αγοράς εργασίας.
Ευρωπαϊκό εργασιακό μέλλον;
Αν και σήμερα φαντάζει απομακρυσμένο, το αμερικανικό μοντέλο θα μπορούσε να αποτελέσει προάγγελο για την Ευρώπη. Με τις πληθυσμιακές πυραμίδες να γέρνουν σταθερά προς τις μεγαλύτερες ηλικίες, η πίεση για αλλαγές στα ασφαλιστικά συστήματα αυξάνεται.
Στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, η τάση είναι ξεκάθαρη: αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Στη Βρετανία, συζητείται η συνταξιοδότηση στα 74 έτη, ενώ στη Γερμανία, γίνεται λόγος για παράταση έως τα 70. Στη Δανία έχει ήδη εγκριθεί η αύξηση στα 70 μέχρι το 2040, και στη Γαλλία, παρά τις έντονες κοινωνικές αντιδράσεις, το όριο ανέβηκε πρόσφατα στα 64, με σχέδια για ακόμα ψηλότερα.
Η ελληνική πραγματικότητα
Στην Ελλάδα, η σύνδεση της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής έχει ήδη θεσπιστεί με τον Ν.3863/2010. Ήδη ισχύει:
Σύνταξη στα 62 με 40 έτη ασφάλισης
Σύνταξη στα 67 με 15 έτη ασφάλισης
Ωστόσο, αναμένονται νέες αναθεωρήσεις το 2026, ανάλογα με τη δημογραφική εξέλιξη και τους υπολογισμούς του σχετικού «αλγορίθμου». Αν και παρουσιάζεται ως αναγκαία μεταρρύθμιση για τη βιωσιμότητα των ταμείων, στην πράξη μεταφράζεται σε παράταση της επισφάλειας και επιδείνωση των όρων εργασίας για όσους απασχολούνται σε δύσκολες ή εξαντλητικές θέσεις – καθαριότητα, διανομές, οικοδομές.
Συνταξιοδότηση ή αέναη εργασία;
Η σταδιακή μετατόπιση προς μια κοινωνία στην οποία η εργασία μέχρι τα βαθιά γεράματα θεωρείται φυσιολογική, εγείρει ερωτήματα όχι μόνο για την οικονομία, αλλά κυρίως για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Οι υποστηρικτές των αλλαγών κάνουν λόγο για ενεργό γήρανση, όμως για εκατομμύρια εργαζόμενους στον κόσμο, η «ενεργότητα» αυτή δεν είναι επιλογή, αλλά ανάγκη.
Η συνεχής απασχόληση σε ηλικίες άνω των 70 ή 80 ετών, δεν μπορεί να αποτελεί κοινωνικό ιδανικό. Όταν η εργασία δεν εμπνέεται από επιλογή, αλλά από φόβο φτώχειας ή αστέγων, τότε το σύστημα δεν παρέχει προστασία, αλλά αφήνει τους πιο ευάλωτους εκτεθειμένους.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 4/8
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
