Alfavita Newsroom Πολλές από τις μεγάλες πόλεις του κόσμου έχουν μεγαλύτερο πληθυσμό και υψηλότερη οικονομική παραγωγή από αρκετές χώρες ανά τον κόσμο. Όμως, καθώς μεγαλώνουν σε μέγεθος και πολυπλοκότητα, αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις που απειλούν την υγεία και την ευημερία των κατοίκων. Η συμφόρηση, η ρύπανση και η έλλειψη κοινοτικών χώρων έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη ζωή των κατοίκων των αστικών κέντρων.
Η Βαρκελώνη, πρωτεύουσα της Καταλονίας, στην Ισπανία, προσπαθεί να «απαντήσει» σε όλα αυτά, με το τολμηρό πολεοδομικό εγχείρημα των «Superblocks» που εισήγαγε για πρώτη φορά το 2016.
Τι είναι τα «Superblocks»
Superblocks αποκαλούνται οι γειτονιές εννέα τετραγώνων, όπου η κυκλοφορία περιορίζεται σε μεγάλους δρόμους περιμετρικά της εξωτερικής πλευρά τους, ανοίγοντας ολόκληρες ομάδες δρόμων που διατίθενται στους πεζούς και τους ποδηλάτες. Ο στόχος είναι να μειωθεί η ρύπανση από τα οχήματα και να δοθεί στους κατοίκους η αναγκαία ανακούφιση από την ηχορύπανση. Έχουν σχεδιαστεί για να δημιουργήσουν περισσότερο ανοιχτό χώρο, προκειμένου να συναντώνται οι πολίτες, να μιλούν και να επιδίδονται σε δραστηριότητες.
Υγεία και ευεξία
Υπάρχουν επί του παρόντος μόνο έξι Superblocks, συμπεριλαμβανομένου του πρώτου και πιο διακεκριμένου, στο Eixample. Εκθέσεις δείχνουν ότι - παρά την πρόωρη ώθηση - η αλλαγή έγινε ευρέως αποδεκτή από τους κατοίκους και τα μακροπρόθεσμα οφέλη θα μπορούσαν να είναι σημαντικά.
Μια πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης εκτιμά ότι, αν προγραμματιστούν 503 ανοιχτά μπλοκ σε ολόκληρη την πόλη, οι μετακινήσεις με ιδιωτικό όχημα θα μειωθούν κατά 230.000 την εβδομάδα, καθώς οι άνθρωποι θα μεταβαίνουν στους προορισμούς τους με δημόσιες συγκοινωνίες, περπάτημα ή ποδηλασία.
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι αυτό θα βελτίωνε σημαντικά την ποιότητα του αέρα και τα επίπεδα θορύβου στους δρόμους χωρίς αυτοκίνητα: τα επίπεδα του διοξειδίου του αζώτου (NO2) στο περιβάλλον θα μειωθούν κατά ένα τέταρτο, κοντά στις συστάσεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ).
Το σχέδιο αναμένεται να παράγει σημαντικά οφέλη για την υγεία για τους κατοίκους. Η μελέτη εκτιμά ότι θα μπορούσαν να αποφευχθούν κάθε χρόνο 667 πρόωροι θάνατοι από την ατμοσφαιρική ρύπανση, το θόρυβο και τη θερμότητα. Περισσότεροι χώροι πρασίνου θα ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να βγουν έξω υιοθετώντας έναν πιο ενεργό τρόπο ζωής.
Αυτό, με τη σειρά του, βοηθά στη μείωση της παχυσαρκίας και του διαβήτη και διευκολύνει την πίεση στις υπηρεσίες υγείας. Οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι οι κάτοικοι της Βαρκελώνης θα μπορούσαν να ζήσουν επιπλέον 200 ημέρες χάρη στα σωρευτικά οφέλη για την υγεία, αν η ιδέα ξεδιπλώσει σε όλη την πόλη.
Οφέλη όμως αναμένεται να υπάρξουν και για την ψυχική και τη σωματική υγεία. Η πρόσβαση σε τέτοιους χώρους μπορεί να αποτρέψει τη μοναξιά και την απομόνωση - ειδικά μεταξύ των ηλικιωμένων - καθώς οι κοινότητες σχηματίζουν ισχυρότερους δεσμούς και γίνονται πιο ανθεκτικές.
Ένα αμφίβολο project;
Ήταν ο Σαλβαδόρ Ρουέντα, διευθυντής του Οργανισμού Αστικής Οικολογίας της Βαρκελώνης, ο οποίος πρωτοστάτησε στην εισαγωγή των Superblocks - και ισχυρίζεται ότι η ιδέα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε πόλη.
Όμως, αλλαγές όπως αυτές απαιτούν επενδύσεις κεφαλαίων. Ακόμη και όταν οι δρόμοι χωρίς αυτοκίνητο μεταμορφώνονται με αστικά έπιπλα και πράσινο, οι εναπομείναντες μεγάλοι δρόμοι θα πρέπει πιθανότατα να φιλοξενήσουν μεγαλύτερη κυκλοφορία.
Θα μπορούσαν να απαιτηθούν περαιτέρω επενδύσεις σε τοπικές υποδομές - όπως η βελτίωση των γύρω δρόμων για την αντιμετώπιση περισσότερης κυκλοφορίας ή η εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης της κυκλοφορίας - για να αποφευχθεί η σοβαρή συμφόρηση. Στη συνέχεια, τίθεται το ερώτημα πώς να χρηματοδοτούν αυτές τις επενδύσεις - ένας υψηλότερος φορολογικός συντελεστής είναι απίθανο να είναι δημοφιλής.
Επιπλέον, κάθε φορά που μια τοποθεσία γίνεται πιο επιθυμητή, οδηγεί σε αύξηση της ζήτησης ακινήτων. Οι υψηλότερες τιμές και το ενοίκιο θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μη προσβάσιμες γειτονιές. Αυτό ενδεχομένως να να οδηγήσει στη χρήση ακινήτων για επενδυτικούς σκοπούς και ενδεχομένως σε μετατόπιση των κατοίκων της περιοχής.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η Βαρκελώνη είναι μια παλιά και σχετικά καλά σχεδιασμένη ευρωπαϊκή πόλη. Όμως διαφορετικές είναι οι προκλήσεις στις αναδυόμενες παγκόσμιες πόλεις της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής, καθώς και στις νεότερες σε ΗΠΑ και Αυστραλία. Υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις της κλίμακας, της πυκνότητας του πληθυσμού, της μορφής των πόλεων, των προτύπων ανάπτυξης και των θεσμικών πλαισίων. Ορισμένες μεγάλες πόλεις του αναπτυσσόμενου κόσμου έχουν τεράστια συμφόρηση και αδύναμα ρυθμιστικά πλαίσια.
Η αντιγραφή όσων έχουν γίνει στη Βαρκελώνη μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη υπόθεση σε τέτοια σημεία του κόσμου και θα απαιτήσει πολύ μεγαλύτερες μεταβολές. Αλλά είναι αλήθεια ότι οι βασικές αρχές των superblocks - οι πεζοί, οι ποδηλάτες και οι δημόσιοι χώροι υψηλής ποιότητας σε σχέση με τα αυτοκίνητα - μπορούν να εφαρμοστούν σε οποιαδήποτε πόλη, με κάποιες προσαρμογές.
Πληροφορίες από theconversation.com
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
