Τι συμβαίνει όταν κάποιος πεθάνει χωρίς να έχει αφήσει διαθήκη; Ποιοι συγγενείς αποκτούν δικαίωμα στην περιουσία του και με ποια προτεραιότητα; Ο Ελληνικός Αστικός Κώδικας δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις μέσω της λεγόμενης νόμιμης διαδοχής, δηλαδή ενός προκαθορισμένου συστήματος κατανομής της κληρονομιάς βάσει συγγένειας.
Όταν δεν υπάρχει διαθήκη, η περιουσία δεν μοιράζεται αυθαίρετα. Ο νόμος κατατάσσει τους συγγενείς σε διαδοχικές τάξεις, με βασικό κανόνα ότι η ύπαρξη κληρονόμων ανώτερης τάξης αποκλείει τις επόμενες.
Στην πρώτη τάξη ανήκουν ο ή η σύζυγος και τα παιδιά του θανόντος. Σε αυτή την περίπτωση, ο σύζυγος δικαιούται το ένα τέταρτο της περιουσίας, ενώ τα παιδιά μοιράζονται τα υπόλοιπα τρία τέταρτα ισόποσα. Αν κάποιο παιδί έχει αποβιώσει, το μερίδιό του περνά στα δικά του παιδιά, δηλαδή στα εγγόνια του θανόντος.
Εάν δεν υπάρχουν παιδιά, τότε ενεργοποιείται η δεύτερη τάξη, στην οποία περιλαμβάνονται οι γονείς, τα αδέλφια και οι απόγονοι των αδελφών. Σε αυτή την περίπτωση, αν υπάρχει σύζυγος, εκείνος ή εκείνη λαμβάνει το μισό της περιουσίας, ενώ το υπόλοιπο μοιράζεται στους συγγενείς της δεύτερης τάξης.
Όταν δεν ζουν ούτε γονείς ούτε αδέλφια, η κληρονομιά περνά στην τρίτη τάξη, δηλαδή σε παππούδες, γιαγιάδες, θείους και θείες. Εφόσον υπάρχει σύζυγος, δικαιούται τα δύο τρίτα της περιουσίας, ενώ το υπόλοιπο ένα τρίτο κατανέμεται στους συγγενείς αυτής της τάξης.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν συγγενείς των παραπάνω τάξεων, η περιουσία περνά σε πιο μακρινούς συγγενείς, όπως ξαδέλφια. Αν όμως δεν υπάρχει κανένας συγγενής ούτε σύζυγος, τότε η κληρονομιά περιέρχεται στο Ελληνικό Δημόσιο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση όπου κάποιος αποβιώσει χωρίς διαθήκη, χωρίς παιδιά και γονείς, αλλά αφήνει έναν αδελφό. Τότε ο αδελφός κληρονομεί το σύνολο της περιουσίας. Αν υπάρχει και σύζυγος, η περιουσία μοιράζεται ισόποσα μεταξύ τους.
Η γνώση της νόμιμης διαδοχής είναι κρίσιμη, καθώς σε πολλές περιπτώσεις η απουσία διαθήκης οδηγεί σε αποτελέσματα που δεν θα επέλεγε ο ίδιος ο κληρονομούμενος, γεγονός που καθιστά τη σύνταξη διαθήκης μια ουσιαστική πράξη πρόνοιας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Έκτακτο επίδομα έως 1.700 ευρώ σε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Λεωνίδας Βουρλιώτης