Alfavita Newsroom Σήμερα, η ενσυναίσθηση θεωρείται λέξη-κλειδί στην ψυχολογία, την εκπαίδευση, τη δημοκρατία, την ανθρώπινη επικοινωνία.
Φράσεις όπως:
«Χρειάζεται περισσότερη ενσυναίσθηση»
«Μάθε να μπαίνεις στη θέση του άλλου»
«Η ενσυναίσθηση σώζει σχέσεις και κοινωνίες»
είναι πλέον κοινός τόπος.
Αλλά τι πραγματικά σημαίνει; Και πώς γεννήθηκε αυτή η τόσο φορτισμένη λέξη;
Η ετυμολογία της ενσυναίσθησης
Η λέξη «ενσυναίσθηση» είναι λόγιος νεοελληνικός σχηματισμός, μεταφραστικό δάνειο του γερμανικού Einfühlung, το οποίο εισήχθη στα τέλη του 19ου αιώνα.
Στη γερμανική αισθητική, το Einfühlung σήμαινε:
«Το να νιώθεις μέσα σε ένα έργο τέχνης ή σε ένα άλλο πρόσωπο».
Η ελληνική μεταφορά βασίστηκε στις ρίζες:
ἐν = μέσα
συναίσθησις < συν + αἴσθησις = η κοινή αίσθηση, η συμμετοχή στο βίωμα
Η λέξη συναίσθησις υπήρχε ήδη στην αρχαιότητα. Ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης και οι Στωικοί τη χρησιμοποίησαν για να περιγράψουν την κοινή επίγνωση του καλού και του κακού, μια ηθική αίσθηση με κοινωνική βάση.
Από την αρχαία σκηνή στο σύγχρονο συναίσθημα
Η αρχαία τραγωδία λειτουργούσε ως εργαστήριο ενσυναίσθησης.
Ο θεατής έβλεπε τον Οιδίποδα, την Αντιγόνη, την Ιφιγένεια…
Πονούσε, έκλαιγε, ένιωθε κάθαρση — είχε συναισθανθεί.
Ο Αριστοτέλης στην Ποιητική γράφει για τη δι’ ἐλέου καὶ φόβου κάθαρσιν:
Η τραγωδία δεν ηθικολογεί, συγκινεί μέσα από τη συμμετοχή στον ψυχικό κόσμο του άλλου.
Η ενσυναίσθηση στον Χριστιανισμό
Το ίδιο μοτίβο βρίσκουμε στον Χριστιανισμό.
Η συμπόνια του Χριστού, η θεία αγάπη, η πραότητα είναι πράξεις ριζικής ενσυναίσθησης:
«Χαίρειν μετὰ χαιρόντων, κλαίειν μετὰ κλαιόντων» (Προς Ρωμαίους 12:15)
Από τη θεωρία στην πράξη
Σήμερα, η ενσυναίσθηση έχει κεντρική θέση σε πολλούς τομείς:
Στην εκπαίδευση: κατανοείς τον μαθητή
Στην ηγεσία: ακούς πραγματικά
Στη δημοκρατία: συν-υπολογίζεις τον άλλον
Στη θεραπεία, τη ρητορική, τη διαμεσολάβηση
Μια λέξη με αρχαία καρδιά
Παρότι λόγιο δημιούργημα του 20ού αιώνα, η ενσυναίσθηση έχει ρίζες βαθιά στην ιστορία.
Δεν είναι απλώς:
«Το να νιώθεις για τον άλλον»
Αλλά:
Το να μπαίνεις μέσα στον άλλον χωρίς να χάνεις τον εαυτό σου.
Είναι μια λέξη-γέφυρα:
ανάμεσα στη λογική και στο πάθος
ανάμεσα στη θεωρία και στην πράξη
ανάμεσα στον εαυτό και τον κόσμο
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Οι «Σεϋχέλλες» της Αττικής: Η παραλία-έκπληξη μόλις 1,5 ώρα από την Αθήνα!
Προσοχή! Ανακαλείται εμφιαλωμένο νερό λόγω πιθανής μόλυνσης
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 11/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
