Alfavita Newsroom Οι αρρώστιες στην αρχαία Ελλάδα σίγουρα δεν συμπεριελάμβαναν αυτές που έχουμε στο μυαλό μας σήμερα. Πανώλη, χολέρα και αφροδίσια είναι μερικές από τις ασθένειες που αντιμετώπιζαν οι αρχαίοι Έλληνες και κάποιες από τις οποίες πέθαιναν.
Οι πιο συνηθισμένες αιτίες θανάτου στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη είχαν κυρίως να κάνουν με την έλλειψη σοβαρής υγειονομικής περίθαλψης και γνώσεων γύρω από ασθένειες και μικρόβια. Σε μια αστική κοινωνία χωρίς κεντρικές υδραυλικές εγκαταστάσεις, με ακάθαρτο νερό που μετέδιδε βακτήρια και ανεπαρκείς ιατρικές γνώσεις, δεν προκαλεί καμία έκπληξη το γεγονός ότι το προσδόκιμο ζωής ήταν αρκετά χαμηλό.
Πανώλη
Η πανώλη ήταν παρούσα τόσο στην αρχαία Ελλάδα όσο και στη Ρώμη, παίζοντας καθοριστικό ρόλο σε σημαντικές ιστορικές στιγμές.
Ο Θουκυδίδης περιέγραψε εκτενώς το ξέσπασμα της πανώλης κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο που κράτησε από το 430 π.Χ. έως το 426 π.Χ., όταν η Αθήνα, κατάμεστη από πρόσφυγες, βίωσε τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων κατοίκων, συμπεριλαμβανομένου και του Περικλή.
Κύματα της πανδημίας έφεραν καταστροφικά αποτελέσματα και στην αρχαία Ρώμη. Ένα ξέσπασμα την εποχή του Μάρκου Αυρήλιου λέγεται ότι σκότωσε το ένα τρίτο του πληθυσμού σε ορισμένες από τις περιοχές που επλήγησαν (Ρώμη, Μικρά Ασία, Αίγυπτος, Ελλάδα και Ιταλία) επηρεάζοντας σοβαρά τη δύναμη του ρωμαϊκού στρατού. Αυτή η ασθένεια, που μεταδόθηκε από στρατιώτες που επέστρεφαν από μακρινά στρατιωτικά φυλάκια, παραλίγο να σκοτώσει ακόμη και τον ίδιο τον Μάρκο Αυρήλιο.
Τον έκτο αιώνα, πιστεύεται ότι μια μορφή της βουβωνικής πανώλης, ένα προοίμιο του μεσαιωνικού ‘Μαύρου Θανάτου”, εξάλειψε σχεδόν το μισό του ρωμαϊκού πληθυσμού.
Αφροδίσια νοσήματα
Τα αφροδίσια νοσήματα μαστίζουν την ανθρώπινη φυλή από τις πρώτες μέρες της στον πλανήτη. Εντούτοις, το πόσο μεγάλη επίδραση είχε στη θνησιμότητα των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων είναι κάπως αμφισβητήσιμο.
Την ίδια στιγμή η συζήτηση γύρω απ’ τη σύφιλη και την προέλευσή μαίνεται εδώ και αιώνες. Αρχικά, οι ερευνητές θεώρησαν ότι οι ταξιδιώτες που γύρισαν από τον Νέο Κόσμο -με πρώτον απ’ όλους τον Κολόμβο- έφεραν την ασθένεια μαζί τους. Ωστόσο, πολύ παλιότερες περιγραφές δείχνουν ότι η σύφιλη υπήρχε στην Ευρώπη πολύ πριν από την “ανακάλυψη” της Αμερικής από τους Ευρωπαίους. Για παράδειγμα, έχουν βρεθεί σκελετοί στην Πομπηία που υποδεικνύουν την παρουσία συγγενούς σύφιλης, ενώ και σε κείμενα του Ιπποκράτη μπορεί να βρει κανείς περιγραφές της νόσου στα πολύ προχωρημένα της στάδια.
Χολέρα
Το μέγεθος και η πυκνότητα της αρχαίας Ρώμης δημιουργούσαν τις ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση μολυσματικών ασθενειών. Μια τέτοια ασθένεια, η χολέρα, ήταν τόσο στενά συνδεδεμένη με τη ζωή και τον θάνατο στην αρχαία Ρώμη που η λέξη προέρχεται από τη λατινική λέξη “χολική ασθένεια”.
Η χολέρα εξαπλώθηκε εύκολα και γρήγορα σε ολόκληρο τον πληθυσμό λόγω ποικίλων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των κοινόχρηστων δημόσιων λουτρών -που βρίσκονταν συχνά δίπλα σε δημόσιες τουαλέτες-, της έλλειψης παροχής καθαρού νερού για τους φτωχούς και των συνηθειών κακής υγιεινής στις δημόσιες τουαλέτες.
Σκοτεινά, κοινόχρηστα δωμάτια με πολλές τρύπες στο έδαφος και χωρίς διαχωριστικά ενδιάμεσα, οι αρχαίες ρωμαϊκές τουαλέτες δεν φημίζονταν για την καθαριότητα και την υγιεινή τους. Χωρίς την πολυτέλεια του χαρτιού τουαλέτας, ο πληθυσμός χρησιμοποιούσε ένα κοινόχρηστο εργαλείο γνωστό ως ξυλοσπόγγιο (ένα σφουγγάρι πάνω σε ένα ραβδί) για να καθαριστεί μετά τη χρήση του αποχωρητηρίου, διευκολύνοντας την εξάπλωση της χολέρας που μεταδίδεται από τα βακτήρια.
Τοκετός
Στον αρχαίο κόσμο, η πράξη του τοκετού ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη τόσο για τη μητέρα όσο και για το παιδί, με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας και για τους δύο. Η έλλειψη υγιεινής και γνώσεων γύρω απ’ τους μικροοργανισμούς επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την υγεία και την επιβίωση τόσο της μητέρας όσο και του παιδιού.
Η παραδοσιακή ιατρική βασιζόταν στην καθοδήγηση μίας έμπειρης μαίας, στη χρήση ιατρικών βοτάνων και στην προσευχή στους θεούς. Και προφανώς όλα αυτά δεν ήταν αρκετά.
Λόγω των ελάχιστων γραπτών στοιχείων σχετικά με τα ποσοστά μητρικών θανάτων στην αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή εποχή, οι ερευνητές έχουν δημιουργήσει εκτιμήσεις βασισμένες σε συγκρίσεις με μεταγενέστερες κοινωνίες όπου διατηρήθηκαν γραπτά στοιχεία. Πιστεύεται, λοιπόν,. ότι τα ποσοστά στην Αρχαία Ρώμη μπορεί να ήταν συγκρίσιμα με αυτά της αγροτικής Αγγλίας του 18ου αιώνα, όπου το ποσοστό μητρικής θνησιμότητας ήταν κατά μέσο όρο 25 θάνατοι ανά 1000 γεννήσεις.
Με πληροφορίες από το news24/7
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Πανελλήνιες: Πανωλεθρία στα Τμήματα Φυσικής και Μαθηματικών με "βροχή" κενών θέσεων
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 26 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 26/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
