Ο λάθος τρόπος να διδάσκουμε γραμματική

Αυτό το εύρημα – επιβεβαιωμένο το 1984, το 2007 και το 2012 μέσα από αναλύσεις 250 και πλέον ερευνών – ισχύει για  τους μαθητές όλων των ηλικιών από το δημοτικό σχολείο μέχρι το πανεπιστήμιο. Μία έρευνα που χαίρει εκτίμησης, παραδείγματος χάρη, παρακολούθησε τρεις ομάδες μαθητών από την Γ’ γυμνασίου έως την Β’ λυκείου. Η μία ομάδα παρακολουθούσε παραδοσιακά μαθήματα βασισμένα στους κανόνες, η δεύτερη έλαβε μία εναλλακτική προσέγγιση στην διδασκαλία της γραμματικής και η τρίτη δεν έλαβε κανένα μάθημα γραμματικής, παρά μόνο λογοτεχνία και δημιουργική γραφή. Το αποτέλεσμα: δεν υπήρξε καμία σημαντική διαφορά ανάμεσα στις τρεις ομάδες, εκτός του οτι και οι δύο ομάδες γραμματικής εξεδήλωσαν μία ισχυρή αντιπάθεια για τα αγγλικά.

Υπάρχει ένα πραγματικό κόστος όταν αγνοούμε τέτοια ευρήματα. Στην δική μου δουλειά με ενήλικες που εγκατέλειψαν το σχολείο χωρίς να αποκτήσουν πτυχίο πανεπιστημίου συναντώ ξανά και ξανά άτομα να οτι διορθώνουν υπερβολικά τον εαυτό τους από τη στιγμή που ξεκινούν να γράψουν. Αναφέρουν σκέψεις, όπως “Είναι αυτό σωστό; Και αυτό;” και “Ω, Θεέ μου αν γράψω κάποια σύντμηση θα πατώσω”. Επικεντρωμένοι στο να είναι σωστοί, ποτέ δεν στον εαυτό τους μία ευκαιρία να εξερευνήσουν τις ιδέες τους ή τρόπους να εκφράσουν αυτές τις ιδέες. Το σημαντικό είναι ότι αυτή η, μερικές φορές, εξουθενωτική εμμονή στους “κανόνες” συναντάται τόσο σε μαθητές που παρακολουθούσαν ελίτ ιδιωτικά ινστιτούτα όπως επίσης και σε αυτούς που φοιτούσαν σε φτωχά σε υποδομές δημόσια σχολεία.

Πρέπει να διδάξουμε τους μαθητές να γράφουν γραμματικώς ορθά αφήνοντας τους να γράφουν.

Αυτοί οι μαθητές είναι θύματα της λανθασμένης πεποίθησης πως τα μαθήματα της γραμματικής πρέπει να προηγούνται του γραπτού λόγου, παρά ότι η γραμματική είναι κάτι που μαθαίνεται καλύτερα μέσω του γραπτού λόγου. Διαπίστωσα από πρώτο χέρι το υψηλό κόστος αυτού του φαινομένου στο Community College όπου δίδασκα γραπτό λόγο για 8 χρόνια (σημ. μετ.: δημόσιο διετές ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης. Μετά την ολοκλήρωση του οι απόφοιτοι μπορούν να εισαχθούν σε πανεπιστήμιο ή να στην αγορά εργασίας. βλ. community colleges in wikipedia), σε ένα ίδρυμα όπου πάνω από το 90% των σπουδαστών αποτυγχάνουν να ολοκληρώσουν ένα διετές πρόγραμμα μέσα σε τρία χρόνια. (Ο εθνικός μέσος όρος είναι μόνο ελάχιστα καλύτερος, περίπου στο 80%). Ένας βασικός λόγος για αυτό είναι ότι οι τάξεις που απαιτούν ανάπτυξη του γραπτού λόγου επικεντρώνονται στην παραδοσιακή διδασκαλία της γραμματικής. Διαπίστωσα, ξανά και ξανά, την απαγοήτευση να παίρνει την θέση της φιλοδοξίας. Σε αυτό το σύστημα 7 κολλεγίων, ένα περίπου 80% των μαθητών εξετάζονται σε τέτοια μαθημάτα περνώντας πάνω από ένα χρόνο οριν καν τους ζητηθεί να γράψουν περισσότερο από μία παράγραφο.  Σε εθνικό επίπεδο, οι μισοί και πλέον μαθητές πανεπιστημίων και κολλεγίων εγκατελείπουν σε εισαγωγικά μαθήματα πριν ακόμα προχωρήσουν. Ουσιαστικά εγκαταλείπουν πριν ξεκινήσουν καν.

Ευτυχώς, υπάρχουν λύσεις. Όπως διδάσκουμε τα παιδιά να κάνουν ποδήλατο βάζοντας τους πάνω σε ένα ποδήλατο, πρέπει να διδάξουμε τους μαθητές να γράφουν γραμματικώς σωστά με το να τους αφήνουμε να γράφουν. Μόλις οι μαθητές βάλουν ιδέες για τις οποίες ενδιαφέρονται πάνω στην σελίδα, είναι έτοιμοι για διδασκαλία -συμπεριλαμβανομένης και της γραμματικής- διδασκαλίας που θα τους βοηθήσει να επικοινωνήσουν αυτές τις ιδέες.Γνωρίζουμε πως η διδασκαλία της γραμματικής που λειτουργεί περιλαμβάνει διδασκαλία στρατηγικών για διόρθωση και επεξεργασία κειμένου, παρέχοντας στοχευμένα μαθήματα πάνω σε προβλήματα, τα οποία οι μαθητές άμεσα εφαρμόζουν στα δικά τους γραπτά και βάζοντας τους να παίζουν με προτάσεις, όπως με τα Lego, συνδυάζοντας βασικές προτάσεις σε πιο περίπλοκες. Συχνά και προς έκπληξη όλων, χρειάζεται λίγη τυπική διδασκαλία γραμματικής. Η ερευνήτρια Marcia Hurlow έδειξε πως πολλά λάθη “εξαφανίζονται” από τα γραπτά των μαθητών, όταν αυτοί επικεντρώνονται στις ιδέες τους και σταματούν “να προσπαθούν να γράψουν σωστά”.

Επίσης, υπάρχει ένα μακροπρόθεσμο και κρυφό τίμημα του να έχεις γενιές μαθητών που συνδέουν το γράψιμο αποκλειστικά και μόνο με την ορθότητα. Αναπόφευκτα, όταν οι άνθρωποι μαθαίνουν πως διδάσκω γραπτό λόγο, κάνουν τις “γραμματικές τους εξομολογήσεις”. Μου λένε με ντροπή πως “ποτέ δεν έμαθαν πραγματικά γραμματική” και δυστυχώς, αποδεικνύεται συχνά πως αποφεύγουν να γράψουν. Έχω πάρει συνέντευξη από ένα διευθυντικό στέλεχος που κλειδωνόταν στο γραφείο της και φώναζε τον γιό της όταν έπρεπε να γράψει κάποια αναφορά. ΌΠως επίσης και από γονείς οι οποίοι περιέγραψαν πως έγραφαν τις εργασίες του παιδιού τους, διότι αυτό παρέλυε από το άγχος του γραψίματος. Υπήρξαν ακόμα άνθρωποι που μου είπαν πως άφησαν επαγγελματικές ευκαιρίες, επειδή απαιτούσαν γραπτό λόγο.

Τα σχολεία που έχουν  αλλάξει την παραδοσιακή “αυτοτελή” γραμματική με τη διδασκαλία γραμματικής μέσω του γραπτού λόγου προσφέρουν απτές αποδείξεις ότι τέτοιες προσεγγίσεις αποδίδουν. Έχουν περισσότερους μαθητές και πιο γρήγορα σε μαθήματα κολλεγίου απ’ ότι πριν ήταν πιθανό. Ένα από αυτά είναι ένα πρόγραμμα στην πολιτεία της Αριζόνα στο οποίο οι μαθητές που εξετάζονται στη δεξιότητα του γραπτού λόγου πριν το επίπεδο του κολλεγίου ξεκινούν αμέσως να γράφουν δοκίμια για το κολλέγιο. Περισσότεροι από το 88% αυτών των μαθητών περνούν το επίπεδο του αρχαρίου στα αγλλικά -ένα ποσοστό που είναι υψηλότερο από αυτό των μαθητών που εισάγονται στο πανεπιστήμιο προερχόμενοι από το επίπεδο του κολλεγίου. Στο Community College της Βαλτιμόρης ένα πρόγραμμα στο οποίο αρχάριοι στο γραπτό λόγο μαθητές δέχονται πρόσθετη στήριξη ενώ παρακολουθούν μαθήματα γραπτού λόγου σε επίπεδο κολλεγίου έχει μειώσει τον χρόνο που περνούν σε εισαγωγικά μαθήματα ενώ έχει διπλασίασει τον αριθμό αυτών που περνούν το μάθημα της έκθεσης. Περισσότερα από 60 κολλέγια και πανεπιστήμια πειραματίζονται τώρα με προγράμματα αυτής της προσέγγισης.

Το 1984, ο George Hillocks ένας φημισμένος καθηγητής Αγγλικών και Παιδαγωγικής στο πανεπιστήμιο του Σικάγο δημοσίευσε μία ανάλυση έρευνας πάνω στη διδασκαλία γραπτού λόγου. Ολοκλήρωσε με το εξής: “Τα σχολικά συμβούλια, οι διευθυντές και οι δάσκαλοι που επιβάλλουν τη συστηματική μελέτη παραδοσιακής σχολικής γραμματικής στους μαθητές τους για μεγάλο χρονικό διάστημα στο όνομα της διδασκαλίας γραπτού λόγου τους προκαλούν μία κραυγαλέα βλάβη που δεν πρέπει να την ανέχεται όποιος ενδιαφέρεται για την αποτελεσματική διδασκαλία του καλού γραπτού”. Αν 30 χρόνια αργότερα, εσύ ή το παιδί σου συνεχίζει να διδάσκεται γραμματική ανεξάρτητα από το πραγματικό γραπτό λόγο έχει περάσει για τα καλά ο χρόνος για να απαιτήσουμε η διδασκαλία γραπτού λόγου να είναι στηριγμένη στην έρευνα και όχι στην νοσταλγία.

Πηγή: TheAtlantic μέσω Δικτύου Κριτικής στην Εκπαίδευση