Αυστηρότερες ποινές, συγκεκριμένες προθεσμίες και μηδενική ανοχή στις καθυστερήσεις θεσπίζει η νέα εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τα πειθαρχικά των φοιτητών στα ελληνικά πανεπιστήμια.
Η εγκύκλιος καθορίζει ενιαίο πλαίσιο λειτουργίας των πειθαρχικών συμβουλίων, με στόχο την ταχύτητα, τη διαφάνεια και την ασφάλεια δικαίου σε όλες τις διαδικασίες.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας, κάθε ΑΕΙ αποκτά ενιαίο Πειθαρχικό Συμβούλιο Φοιτητών, το οποίο θα εξετάζει όλες τις υποθέσεις που αφορούν παραπτώματα φοιτητών.
Παράλληλα, θεσπίζεται:
Αυστηρό χρονοδιάγραμμα για την έναρξη και ολοκλήρωση κάθε πειθαρχικής διαδικασίας.
Υποχρεωτική επιβολή της ποινής οριστικής διαγραφής σε περίπτωση αμετάκλητης καταδίκης για κακούργημα, σύμφωνα με το άρθρο 168 παρ. 6 του Ποινικού Κώδικα.
Μηχανισμός παρακολούθησης των πειθαρχικών υποθέσεων μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας που λειτουργεί στο ΥΠΑΙΘΑ.
Απολογιστική έκθεση που κάθε ΑΕΙ οφείλει να συντάσσει ετησίως για όλες τις πειθαρχικές υποθέσεις.
Πειθαρχικά παραπτώματα: Ποια αδικήματα τιμωρούνται
Η εγκύκλιος προβλέπει σαφή και περιοριστική λίστα πειθαρχικών παραπτωμάτων, τα οποία δεν επιδέχονται αυθαίρετες ερμηνείες. Οι βασικές κατηγορίες περιλαμβάνουν:
Παραβίαση του αδιάβλητου των εξετάσεων (αντιγραφή, αθέμιτα βοηθήματα κ.ά.)
Λογοκλοπή ή απόκρυψη συμβολής άλλων σε ερευνητικές εργασίες
Καταστροφή ή φθορά περιουσίας του ΑΕΙ
Παρεμπόδιση της εύρυθμης λειτουργίας του ιδρύματος
Παράνομη χρήση χώρων ή εξοπλισμού
Ρύπανση ή ηχορύπανση στους χώρους του campus
Χρήση ή διακίνηση απαγορευμένων ουσιών
Τέλεση πλημμελήματος ή κακουργήματος εντός του πανεπιστημίου
Το νομικό πλαίσιο διασφαλίζει ότι η πειθαρχία δεν λειτουργεί ως τιμωρητικός μηχανισμός αόριστων παραβάσεων, αλλά ως θεσμός προστασίας της ακαδημαϊκής ακεραιότητας.
Ποινές και διαβαθμίσεις – Από επίπληξη έως οριστική διαγραφή
Οι πειθαρχικές ποινές κατηγοριοποιούνται αναλογικά με τη βαρύτητα των παραπτωμάτων:
Έγγραφη επίπληξη
Απαγόρευση συμμετοχής σε εξετάσεις
Απαγόρευση χρήσης εγκαταστάσεων ή εξοπλισμού
Αναστολή φοιτητικής ιδιότητας (1 έως 24 μήνες)
Οριστική διαγραφή από το ίδρυμα
Για ελαφρότερα παραπτώματα, όπως η λογοκλοπή, μπορεί να επιβληθούν οι τέσσερις πρώτες ποινές.
Αντίθετα, για σοβαρές πράξεις —όπως καταστροφή περιουσίας ή χρήση ναρκωτικών— προβλέπεται τουλάχιστον αναστολή φοιτητικής ιδιότητας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, υποχρεωτική οριστική διαγραφή.
Χρονικά όρια και στάδια της πειθαρχικής διαδικασίας
Ένα από τα πιο κρίσιμα στοιχεία του νέου πλαισίου είναι η τήρηση αυστηρών προθεσμιών:
Άσκηση δίωξης: εντός 10 ημερών από το συμβάν από τον Πρόεδρο Τμήματος ή Κοσμήτορα.
Ανάκριση και απολογία: ολοκλήρωση εντός ενός μήνα, με δυνατότητα παράτασης ενός ακόμη.
Τελική απόφαση: εντός 90 ημερών από την έναρξη της διαδικασίας (με δυνατότητα παράτασης 60 ημερών).
Η παράλειψη ενεργειών εντός προθεσμιών αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα για τα αρμόδια όργανα.
Οι αποφάσεις των συμβουλίων είναι αιτιολογημένες και υπόκεινται σε δικαστικό έλεγχο – ο φοιτητής μπορεί να προσφύγει στο διοικητικό εφετείο, εκτός αν πρόκειται για απλή επίπληξη.
Το ενιαίο πειθαρχικό συμβούλιο κάθε ΑΕΙ θα αποτελείται από:
Τον Πρύτανη
Τον αρμόδιο Αντιπρύτανη
Τον Κοσμήτορα της Σχολής
Ένα μέλος ΔΕΠ (Καθηγητή ή Ομότιμο)
Έναν εκπρόσωπο των φοιτητών
Η θητεία των μελών είναι διετής, εκτός από τον φοιτητικό εκπρόσωπο (ετήσια θητεία).
Η μη εκλογή φοιτητικού εκπροσώπου δεν ακυρώνει τη νομιμότητα του συμβουλίου, αλλά παραμένει υποχρέωση η προκήρυξη εκλογών.
Το Υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να τερματίσει τις καθυστερήσεις και τις εκκρεμότητες που χαρακτήριζαν τις παλαιότερες πειθαρχικές διαδικασίες.
Η εγκύκλιος προβλέπει:
Αυστηρές προθεσμίες σε κάθε στάδιο.
Πειθαρχική ευθύνη των αρμοδίων για καθυστερήσεις.
Ετήσια απολογιστική έκθεση υποθέσεων από τα ΑΕΙ.
Ηλεκτρονική πλατφόρμα παρακολούθησης υποθέσεων από το ΥΠΑΙΘΑ.
Δυνατότητα ένδικης προσφυγής για κάθε φοιτητή.
Στόχος είναι να ενισχυθεί η λογοδοσία των διοικήσεων και η εμπιστοσύνη των φοιτητών στη θεσμική λειτουργία των πανεπιστημίων.
Σε περιπτώσεις καταστροφής ή φθοράς περιουσίας, η πειθαρχική διαδικασία συνδυάζεται με εκτίμηση και αποκατάσταση ζημιών.
Ο φοιτητής μπορεί να υποχρεωθεί σε αποζημίωση ή επιδιόρθωση, ανάλογα με την έκταση της ζημιάς.
Παράλληλα, τα ΑΕΙ οφείλουν να λάβουν προληπτικά μέτρα ασφαλείας (κάμερες, φύλαξη, έλεγχος πρόσβασης) έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2025, για την προστασία της περιουσίας τους.
Διασφάλιση δικαιωμάτων φοιτητών
Η εγκύκλιος προβλέπει ρητά δικαιώματα υπεράσπισης για τους φοιτητές:
Έγγραφη ειδοποίηση και εύλογος χρόνος απολογίας (τουλάχιστον 5 ημέρες).
Δικαίωμα ακρόασης και τεκμηριωμένη απόφαση.
Δυνατότητα προσφυγής σε διοικητικό εφετείο.
Εφαρμογή αρχών όπως τεκμήριο αθωότητας, αναλογικότητα ποινής, ευμενέστερος νόμος.
Με αυτό τον τρόπο, διασφαλίζεται ότι η πειθαρχία δεν μετατρέπεται σε αυθαίρετο μέσο καταστολής, αλλά λειτουργεί ως θεσμική διαδικασία δικαιοσύνης.
Για την πλήρη εφαρμογή του νέου πλαισίου, τα ΑΕΙ καλούνται να:
Ενημερώσουν την ακαδημαϊκή κοινότητα και να ενσωματώσουν την εγκύκλιο στους κανονισμούς τους.
Αναθεωρήσουν εσωτερικές διαδικασίες ώστε να είναι συμβατές με τη νομοθεσία.
Δημιουργήσουν μηχανισμούς διαφάνειας, απολογισμού και ηλεκτρονικής εποπτείας.
Θωρακίσουν τις υποδομές τους με μέτρα ασφαλείας και ελέγχου πρόσβασης.
Η νέα εγκύκλιος αποτελεί τομή για το πειθαρχικό δίκαιο των φοιτητών και φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα πιο δίκαιο και αξιόπιστο σύστημα λογοδοσίας στα ελληνικά πανεπιστήμια.
Η επιτυχία του, ωστόσο, θα εξαρτηθεί από την εφαρμογή στην πράξη — την τήρηση των προθεσμιών, την αντικειμενικότητα των αποφάσεων και τη συνέπεια των διοικήσεων.
Αν οι θεσμοί λειτουργήσουν σωστά, το νέο πλαίσιο μπορεί να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη της πανεπιστημιακής κοινότητας, ώστε κανείς να μη μένει ατιμώρητος, αλλά και κανείς να μην τιμωρείται άδικα.
Δείτε την εγκύκλιο ΕΔΩ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 13/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ