Σε μια εποχή όπου τα οικογενειακά μοντέλα μετασχηματίζονται και οι λέξεις συχνά αποστειρώνονται, μια ξεχασμένη λέξη από την αρχαία ελληνική γλώσσα έρχεται να μας θυμίσει τη σημασία της παρουσίας — και όχι απλώς της συγγένειας. Η λέξη είναι ἀμφιθαλής και σημαίνει «εκείνος που έχει και τους δύο γονείς εν ζωή».
Πρόκειται για λέξη λεπτή, σχεδόν ποιητική, που απουσιάζει εντελώς από τη σύγχρονη καθομιλουμένη. Κι όμως, στην αρχαιότητα, είχε σαφή κοινωνική και συναισθηματική βαρύτητα. Να είσαι «ἀμφιθαλής» σήμαινε πως μεγαλώνεις με τη φροντίδα και των δύο γονιών σου — κάτι που δεν ήταν αυτονόητο, ούτε τότε ούτε τώρα.
Από πού προέρχεται
Η λέξη είναι σύνθετη:
ἀμφί = και από τις δύο πλευρές
θάλλω = ανθίζω, ευδοκιμώ
Άρα, ἀμφιθαλής είναι εκείνος που «ανθίζει και από τις δύο πλευρές» — από τον πατέρα και τη μητέρα του. Το παιδί που δεν έχει γνωρίσει απώλεια ή εγκατάλειψη, που τρέφεται από μια διπλή ρίζα.
Λέξη που κουβαλά μια εποχή
Ο Πλάτωνας τη χρησιμοποιεί στους «Νόμους» όταν μιλά για τις ευθύνες των γονέων απέναντι στα παιδιά. Οι ρήτορες την ανέφεραν για να τονίσουν είτε την τύχη είτε τη σκληρότητα της ζωής, όταν αναφέρονταν σε ορφανά ή παιδιά με τραυματικές οικογενειακές εμπειρίες.
Η ύπαρξη και μόνο της λέξης δείχνει μια πολιτισμική προτεραιότητα: η παρουσία και των δύο γονέων θεωρούνταν προϋπόθεση για την ευημερία ενός παιδιού. Όχι οικονομική, αλλά ψυχική.
Τι σημαίνει η απουσία της σήμερα;
Σήμερα δεν λέμε πια «ἀμφιθαλής». Δεν λέμε καν κάτι αντίστοιχο. Οι επίσημοι όροι είναι τεχνικοί — «τέκνο εξ’ αμφοτέρων», «ορφανός», «μονογονεϊκή οικογένεια». Στεγνοί, χωρίς συναίσθημα, χωρίς εικόνα. Κι όμως, η απώλεια της λέξης ίσως σηματοδοτεί και την απώλεια της ευαισθησίας απέναντι στην παιδική ανάγκη για σταθερότητα και διπλή φροντίδα.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Voucher 750 ευρώ: Εάν πήρες ΚΑΥΑΣ κλείδωσε το επίδομα εδώ με ένα κλικ στο ΕΚΕΚ
Αυτά είναι τα ελληνικά επώνυμα που προέρχονται από αλβανικές λέξεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ