Μια αρχαία ελληνική λέξη, ξεχασμένη από τη σύγχρονη καθημερινότητα, επανέρχεται σαν ηχώ από έναν κόσμο που γνώριζε τον θάνατο και την παρακμή χωρίς φτιασιδώματα. Ο λόγος για τα "ἀποσεσηπότα" — μία λέξη που σημαίνει κάτι πολύ περισσότερο από "σαπισμένο".
Τα «ἀποσεσηπότα» είναι παρακείμενη μετοχή του ρήματος ἀποσήπομαι, που σημαίνει «σαπίζω εντελώς» ή «αποσυντίθεμαι πλήρως». Εμφανίζεται ήδη από τον 5ο αιώνα π.Χ., με πιο χαρακτηριστική χρήση στον Θουκυδίδη, όταν περιγράφει τον τρόμο και τη φυσική κατάρρευση που έφερε ο λοιμός στην Αθήνα:
«Τα πτώματα κείτονταν σωρηδόν, ἀποσεσηπότα, δίχως ταφή, δίχως τιμή...»
Η λέξη δεν περιορίζεται σε βιολογική σήψη. Οι φιλόλογοι, οι συγγραφείς και οι μεταφραστές την επαναφέρουν συχνά μεταφορικά: μια κοινωνία, μια ιδεολογία, μια πολιτική μπορεί να είναι ἀποσεσηπυία όταν έχει ξεπεράσει κάθε σημείο επιστροφής, όταν η φθορά της είναι μη αναστρέψιμη.
Από τα στρατόπεδα του λοιμού στον σύγχρονο λόγο
Αν και ξεχασμένη στις λέξεις του δρόμου, η ἀποσεσηπότα αναδύεται σε ιστορικά, φιλοσοφικά ή ακόμη και πολιτικά κείμενα ως τρόπος να αποδοθεί η ακραία παρακμή — όχι μόνο του σώματος, αλλά και των θεσμών, των συστημάτων, των αξιών.
Και πράγματι, το ίδιο το ηχητικό της φορτίο — με τα βαριά σύμφωνα και τη μοιραία ροή της — κουβαλάει σχεδόν ποιητικά τον απόηχο μιας κοινωνίας που καταρρέει αθόρυβα.
Σήμερα: γιατί να τη θυμηθούμε;
Σε μια εποχή που όλα επενδύονται με επιφανειακή αισιοδοξία, τα «ἀποσεσηπότα» λειτουργούν σαν λέξη-καθρέφτης. Μας υπενθυμίζουν πως υπάρχουν στιγμές που η παρακμή δεν διορθώνεται — πρέπει να ειπωθεί, να κατονομαστεί και να αναγνωριστεί για να υπάρξει κάθαρση.
Ετυμολογική ρίζα:
ἀπο- (μακριά, πλήρως) + σήπω (σαπίζω)
➝ ἀποσεσηπότα = «εκείνα που έχει σαπίσει εντελώς»
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Έκτακτο επίδομα έως 1.700 ευρώ σε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 6/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Alfavita Newsroom