Βιβλίο στο σχολείο
Γνωρίζετε τι σημαίνει «ωκύμορος» και «ωκυτόκια»;

Ωκύμορος, ον,  επίθ.

Αρχαίο επίθετο που αποτελείται από τις λέξεις «ωκύς»  (ταχύς) και «μόρος» (αφανισμός, θάνατος) που σημαίνει «ο ταχέως αποθνήσκων» (L&S),  ὁ βραχύβιος.  

Η λέξη μόρος προέρχεται από το αρχαίο ρήμα μείρομαι (συμμετέχω, συμμερίζομαι, λαμβάνω το μερίδιό μου). «Μόρος (ἐστὶν) ὀλέσθαι», είναι γραφτό στον καθένα να πεθάνει,  Ομήρ. Ιλ. και  «ὑπὲρ μόρον», επέκεινα του πεπρωμένου κάποιου, Όμηρ. Ιλ. 

Η λέξη ωκύμορος δηλώνει το προκαθορισμένο τέλος της ζωής των θνητών, την αναπόφευκτη  μοίρα, το πεπρωμένο, τον θάνατο, τον όλεθρο.

Ο Όμηρος στην Ιλιάδα προσδίδει στον Αχιλλέα το επίθετο «ωκύμορος» βάζοντας την Θέτιδα, την μητέρα του ήρωα, να προοικονομήσει για όλη την Ραψωδία το σύντομο τέλος του γιού της αρχίζοντας από το δίστιχο 95 – 96. «Τον δ ‘ αύτε προσέειπε Θέτις καταδακρυχέουσα ‘ Ωκύμορος δή μοι , τέκος , έσσεαι», Α’ Ραψ. Στ. 537. Και εδώ  η Θέτιδα, με δάκρυα στα μάτια, ομολογεί ότι ο γιος της είναι ὠκύμορος.

Συγγενικές λέξεις, μόριμος και μόρσιμος, η μορτή,  μορτός (ο θνητός), κ.α. Ο θάνατος στα Γαλλικά είναι  mort, στα Ιταλικά morte, στα Ισπανικά muerte και στα Γερμανικά η λέξη  mord σημαίνει τον φόνο, τη σφαγή.

Παρ’ ότι πέρασαν χιλιάδες χρόνια, όλες οι Ομηρικές λέξεις έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα. Μπορεί να μην διατηρήθηκαν ατόφιες, άλλα έχουν μείνει στην γλώσσα μας μέσω των παραγώγων τους.

Σε μία μελέτη του Νικολάου Γ. Πολίτη (Έλληνας λαογράφος και καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Θεωρείται ο πρόδρομος της επιστήμης της λαογραφίας στην Ελλάδα) συναντάμε τη λέξη «ωκυτόκια». Τα ωκυτόκια ήταν τρόποι οι οποίοι, σύμφωνα με την λαϊκή αντίληψη, διευκόλυναν και ελαχιστοποιούσαν τους κινδύνους του τοκετού.

Μία Ομηρική λέξη που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα σε ορισμένες περιοχές της πατρίδας μας, ενώνει τους ανθρώπους τεσσάρων, περίπου, χιλιάδων χρόνων.

Ηρώ Καραμανλή - proininews.gr

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Τι αλλάζει στα σχολεία από Σεπτέμβριο: Τα νέα μαθήματα του 2025-2026

750 ευρώ  σε 170.000 πολίτες - Πάρτε τα με μια μόνο αίτηση και όλα εξα αποστάσεως μέσω golearn

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 30/6

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

viasmos
Δίωξη για βιασμό σε 19χρονο μετά από καταγγελία ανήλικης στη Θέρμη Θεσσαλονίκης
Ο 19χρονος παραπέμφθηκε να απολογηθεί στον 1ο τακτικό ανακριτή Θεσσαλονίκης από τον οποίο πήρε 48ωρη προθεσμία και παραμένει υπό κράτηση
Δίωξη για βιασμό σε 19χρονο μετά από καταγγελία ανήλικης στη Θέρμη Θεσσαλονίκης
Παύλος Μαρινάκης
Μαρινάκης υπό πίεση: Εξαγγελίες για «εξαντλητικούς» ελέγχους στον ΟΠΕΚΕΠΕ μετά το σκάνδαλο
Αναζητούν το τελευταίο ευρώ, αλλά αποφεύγουν τις πολιτικές ευθύνες – Σε θέση άμυνας η κυβέρνηση μετά τις παραιτήσεις
Μαρινάκης υπό πίεση: Εξαγγελίες για «εξαντλητικούς» ελέγχους στον ΟΠΕΚΕΠΕ μετά το σκάνδαλο
4ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορωδιών
Η χορωδία εκπαιδευτικών Πιερίας στο 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορωδιών στο Βελβεντό Κοζάνης
Τη διοργάνωση ανέλαβε ο Σύλλογος Φίλων Μουσικής «Βελβεντινές Φωνές», φιλοξενώντας χορωδίες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας σε ένα πολιτιστικό...
Η χορωδία εκπαιδευτικών Πιερίας στο 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορωδιών στο Βελβεντό Κοζάνης