ωκυμορος
Η μαγεία της ελληνικής γλώσσας

Ωκύμορος, ον,  επίθ.

Αρχαίο επίθετο που αποτελείται από τις λέξεις «ωκύς»  (ταχύς) και «μόρος» (αφανισμός, θάνατος) που σημαίνει «ο ταχέως αποθνήσκων» (L&S),  ὁ βραχύβιος.  

Η λέξη μόρος προέρχεται από το αρχαίο ρήμα μείρομαι (συμμετέχω, συμμερίζομαι, λαμβάνω το μερίδιό μου). «Μόρος (ἐστὶν) ὀλέσθαι», είναι γραφτό στον καθένα να πεθάνει,  Ομήρ. Ιλ. και  «ὑπὲρ μόρον», επέκεινα του πεπρωμένου κάποιου, Όμηρ. Ιλ. 

Η λέξη ωκύμορος δηλώνει το προκαθορισμένο τέλος της ζωής των θνητών, την αναπόφευκτη  μοίρα, το πεπρωμένο, τον θάνατο, τον όλεθρο.

Ο Όμηρος στην Ιλιάδα προσδίδει στον Αχιλλέα το επίθετο «ωκύμορος» βάζοντας την Θέτιδα, την μητέρα του ήρωα, να προοικονομήσει για όλη την Ραψωδία το σύντομο τέλος του γιού της αρχίζοντας από το δίστιχο 95 – 96. «Τον δ ‘ αύτε προσέειπε Θέτις καταδακρυχέουσα ‘ Ωκύμορος δή μοι , τέκος , έσσεαι», Α’ Ραψ. Στ. 537. Και εδώ  η Θέτιδα, με δάκρυα στα μάτια, ομολογεί ότι ο γιος της είναι ὠκύμορος.

Συγγενικές λέξεις, μόριμος και μόρσιμος, η μορτή,  μορτός (ο θνητός), κ.α. Ο θάνατος στα Γαλλικά είναι  mort, στα Ιταλικά morte, στα Ισπανικά muerte και στα Γερμανικά η λέξη  mord σημαίνει τον φόνο, τη σφαγή.

Παρ’ ότι πέρασαν χιλιάδες χρόνια, όλες οι Ομηρικές λέξεις έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα. Μπορεί να μην διατηρήθηκαν ατόφιες, άλλα έχουν μείνει στην γλώσσα μας μέσω των παραγώγων τους.

Σε μία μελέτη του Νικολάου Γ. Πολίτη (Έλληνας λαογράφος και καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Θεωρείται ο πρόδρομος της επιστήμης της λαογραφίας στην Ελλάδα) συναντάμε τη λέξη «ωκυτόκια». Τα ωκυτόκια ήταν τρόποι οι οποίοι, σύμφωνα με την λαϊκή αντίληψη, διευκόλυναν και ελαχιστοποιούσαν τους κινδύνους του τοκετού.

Μία Ομηρική λέξη που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα σε ορισμένες περιοχές της πατρίδας μας, ενώνει τους ανθρώπους τεσσάρων, περίπου, χιλιάδων χρόνων.

Ηρώ Καραμανλή - proininews.gr

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ChatGpt για όλους: Παρέχεται σε 100.000 υποψήφιους πανελλαδικά ως 20/11

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ για Εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ μόρια 2ης ξένης γλώσσας

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 20/11

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ 

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

η γλώσσα των παιδιών
Η δύναμη του λόγου μας: οι λέξεις που χτίζουν κόσμους μέσα στα παιδιά
«Η γλώσσα δεν είναι απλώς ένα μέσο επικοινωνίας. Είναι το θεμέλιο της σκέψης και της αυτοαντίληψης. Ο Lev Vygotsky (1978) τόνισε πως η εσωτερική...
Η δύναμη του λόγου μας: οι λέξεις που χτίζουν κόσμους μέσα στα παιδιά
δίκη
Η δικαιοσύνη στα χέρια των μαθητών: Υποδειγματικές δίκες στα Χανιά
Μαθητές στα Χανιά «έντυσαν» τις σχολικές αίθουσες με αέρα δικαστικού μεγάρου, δικάζοντας… συμμαθητές τους. Και στο τέλος, καταχειροκροτήθηκαν.
Η δικαιοσύνη στα χέρια των μαθητών: Υποδειγματικές δίκες στα Χανιά
Copenhagen
5 μαθήματα ευτυχίας από την Κοπεγχάγη, την πόλη που «διδάσκει» ποιότητα ζωής
Πώς η Κοπεγχάγη –η πόλη που αναδείχθηκε η πιο ευτυχισμένη στον κόσμο για το 2025– διδάσκει βιωσιμότητα, ισορροπία και μια πιο συνειδητή...
5 μαθήματα ευτυχίας από την Κοπεγχάγη, την πόλη που «διδάσκει» ποιότητα ζωής
εκπαιδευτικοι
Όταν η προστασία μαθητή γίνεται… κατηγορία: Η υπόθεση της Κατερίνας Πανδή και το μήνυμα προς τον κόσμο της εκπαίδευσης
Μία εκπαιδευτικός αθώα στα δικαστήρια, ένοχη στα πειθαρχικά; Η υπόθεση που συγκλονίζει τον χώρο της παιδείας
Όταν η προστασία μαθητή γίνεται… κατηγορία: Η υπόθεση της Κατερίνας Πανδή και το μήνυμα προς τον κόσμο της εκπαίδευσης