Γράφει ο Ηλίας Σελίμης*
Το τελευταίο διάστημα, στην επικαιρότητα εμφανίζονται ειδήσεις οι οποίες μας πληροφορούν για διάφορα περιστατικά βίας. Επιθέσεις, με τη μορφή εξύβρισης, ξυλοδαρμού, λεκτικής ή σωματικής κακοποίησης. Δυστυχώς, σε αυτή την κουλτούρα της βίας, υποπίπτουν, όλο και συχνότερα, και ανήλικοι, οι οποίοι, δρώντας κυρίως σε ομάδες-συμμορίες, επιτίθενται, χτυπούν, ληστεύουν. Μα πάντα συνέβαιναν αυτά, μπορεί να σχολιάσει κάποιος, πιστεύω όμως πως η συχνότητα και η σοβαρότητα εμφάνισης τέτοιων περιστατικών είναι ανησυχητική, και πρέπει να μας θορυβήσει όλους, από την οικογένεια και το σχολείο, μέχρι το πολιτικό σύστημα.
Οι αιτίες του φαινομένου είναι πολλές και σκοπός του παρόντος άρθρου δεν είναι να τις αναδείξει. Πάρα ταύτα, οι σκέψεις μου περιστρέφονται γύρω από μια λέξη: κοινωνία. Για να το θέσω με συγκεκριμένο τρόπο, θα έλεγα πως με απασχολεί έντονα το ενδεχόμενο να υπάρχει κάτι που δεν έχουμε κάνει ως κοινωνία για να ελαχιστοποιήσουμε τέτοιες βίαιες συμπεριφορές. Και καταλήγω στο συμπέρασμα πως αν υπήρχε ένα διδακτικό αντικείμενο στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, το οποίο θα μπορούσε να ονομάζεται Κοινωνιολογία, Κοινωνική Κουλτούρα, ή Πολιτισμός της Κοινωνίας, αναμφισβήτητα θα βοηθούσε ώστε να διδάσκονται οι μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου, στοιχειώδεις κανόνες κοινωνικής συνύπαρξης και συμπεριφοράς. Και τονίζω πως το μάθημα αυτό, κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε να τεθεί στο βασικό και υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα όλων των τάξεων Γυμνασίου και Λυκείου, ώστε η διδασκαλία του να είναι συνεχής και όχι αποσπασματική, κλιμακούμενης διαβάθμισης γνώσεων και δεξιοτήτων, και κυρίως να βασίζεται στη διαλογική συμμετοχή και αλληλεπίδραση των μαθητών.
Χαρακτηριστικά κεφάλαια-θεματικές ενότητες αυτού του αντικειμένου, θα πρότεινα να είναι τα εξής: οικογένεια, εκπαίδευση και ίσες ευκαιρίες, σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων, φυλές, γλώσσες, θρησκείες, υγεία-εθισμοί, πληθυσμοί και περιβάλλον, εργασία-ανεργία, παρεκκλίσεις και αντικοινωνικές συμπεριφορές, ψηφιακή εποχή, μέσα μαζικής ενημέρωσης, κοινωνικά δίκτυα, ομαδική εργασία (teamwork και groupthinking), επιστήμη και έρευνα, κοινωνική αλληλεπίδραση, παγκοσμιοποίηση, ακτιβισμός και κοινωνικά κινήματα.
Ένας έφηβος, ο οποίος πλέον αντιλαμβάνεται γύρω του τις κοινωνικές διεργασίες και μεταβολές, είμαι βέβαιος πως είναι ικανός και θα θέλει να εκφράσει τη γνώμη του σε όλα τα παραπάνω ζητήματα, να αφουγκραστεί τους ήχους και τους παλμούς της κοινωνίας, και να αισθανθεί συστατικό στοιχείο της. Η ανάπτυξη της περίφημης πια κριτικής σκέψης, που υποτίθεται όλοι ευαγγελίζονται, δεν θα προέλθει μέσα από την αποστήθιση αναμασημένων πληροφοριών, αλλά από την ενεργό συμμετοχή του μαθητή σε συζητήσεις με ειδικούς κοινωνικούς επιστήμονες, επισκέψεις σε σημεία ενδιαφέροντος, διενέργεια σχετικών ερευνητικών projects και ανάλυση ευρημάτων.
Το σχολείο, ως συστατικό κύτταρο της κοινωνίας και όχι ως εξεταστικό κέντρο, είναι το μόνο περιβάλλον που μπορεί να προσφέρει αυτού του είδους τις κοινωνικές δεξιότητες. Το σχολείο οφείλει να γίνει ένας χώρος, πρωτίστως, διαμόρφωσης ενός κοινωνικού πολιτισμού, μιας κουλτούρας σεβασμού και αποδοχής του συνανθρώπου, μιας κουλτούρας που δε θα ανέχεται την κάθε είδους βία. Το σχολείο μπορεί να ορίσει το πλαίσιο ενός οικουμενικού κοινωνικού υποδείγματος που θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας κοινωνικής ταυτότητας για κάθε νεαρό πολίτη, και κατ' επέκταση, στην ομαλή κοινωνική συνύπαρξη.
* Ηλίας Σελίμης, Δάσκαλος MSc, MBA, φοιτητής (τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ)
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
