Νίκος Τσούλιας «Όταν ένα παιδί έχει όνειρα και στόχους, είναι σχετικά εύκολο να το μορφώσεις έστω και κοινωνικά. Αν έχει φόβους, μίσος, αναστολές, μαθησιακά κενά, ο εκπαιδευτικός έχει διάθεση να το βοηθήσει και να το στηρίξει»; Αυτή είναι μια καίρια και σημαντική ερώτηση ενός γονέα σε άρθρο μου για τον «διδακτικό σχεδιασμό των εκπαιδευτικών και για την παιδαγωγική τους αποστολή».
Πράγματι εδώ είναι ένα μείζον εκπαιδευτικό πρόβλημα. Σχεδόν όλοι οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουμε ότι δεν πρέπει να κινούμαστε γενικά μόνο με τους καλούς κλπ μαθητές αλλά να δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στους λεγόμενους «αδύνατους» μαθητές. Φυσικά, και παρά το γεγονός ότι αυτό είναι μια γνωστή βεβαιότητα, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι στην πράξη αναζητούμε και βρίσκουμε λύσεις.
Θυμάμαι πρωτοδιόριστος και με όλες τις φοβίες και τις αβεβαιότητες παρούσες γύρω από το μείζον ζήτημα του εκπαιδευτικού όχι απλά και μόνο για να τα καταφέρνω αλλά και να ξεχωρίζω από τους άλλους συναδέλφους μου, επιθυμούσα να γεύομαι την αποδοχή και την σιωπηλή επιβράβευση των μαθητών κάθε στιγμή… Και για να «κλέψω» αυτά τα στοιχεία η όλη σκέψη μου ήταν στους καλούς μαθητές, στους οποίους η εκπαιδευτική και παιδαγωγική άσκηση είναι σχετικά εύκολη! Αυτά στο πεδίο της γνώσης και των μαθησιακών εφοδίων.
Αλλά και στον ψυχολογικό τομέα τα πράγματα έχουν σχετικά ίδια αντιστοίχηση. Είναι πράγματι πολύ εύκολο μέσα στη σχολική αίθουσα να ενθαρρύνεις και να εμπνέεις τους μαθητές που έχουν ήδη στόχους για τη ζωή τους και έχουν ήδη κατακτήσει τα μέχρι τώρα γνωσιακά εφόδια και το κυριότερο που αισθάνονται αυτοπεποίθηση και νιώθουν όμορφα στο παιχνίδι της μάθησης. Είναι ενεργητικοί και αισιόδοξοι. Έχουν έφεση στη μάθηση, γιατί αισθάνονται ότι πηγαίνουν καλά…
Τι κάνουμε όμως με τους μαθητές των «πίσω θρανίων»; Τι γίνεται όταν οι μαθητές έχουν μεγάλο φορτίο «αρνητικών συναισθημάτων» (φόβο, μίσος, αναστολή κλπ) που τίθεται στο θέμα μας; Γιατί ο συναισθηματικός κόσμος των παιδιών και των εφήβων είναι καθοριστικός και για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς των και για την πνευματική τους καλλιέργεια αλλά και για την προαγωγή της γνώσης και της μάθησης. Οπότε αν το συναίσθημα έχει αρκετά πεδία γκρίζα, πώς μπορούμε να εκπαιδεύσουμε;
Όταν αυτοί οι μαθητές βιώνουν μια συνεχή κατάσταση σχολικής υστέρησης σε σχέση με τους άλλους συμμαθητές τους, όταν γεύονται διαρκώς ταπεινώσεις στις αξιολογήσεις και στις εξετάσεις, δεν θα επιλέξουν τη μη αποδοχή της όλης σχολικής πραγματικότητας αλλά και την απόρριψή της όταν αυτή η σχολική πραγματικότητα είναι που ήδη τους απορρίπτει; Προφανώς ο αρνητικός συναισθηματικός κόσμος αυτών των μαθητών μπορεί να έχει κοινωνική, οικογενειακή και σχολική αφετηρία. Οι εκπαιδευτικοί βλέπουμε το αποτέλεσμα στη στάση των μαθητών, νιώθουμε τη βαρύτητα του προβλήματος. Αλλά το σημαντικό δεν είναι οι διαπιστώσεις αλλά το αν έχουμε λύσεις για να το αντιμετωπίσουμε. Οπότε…
Η διδασκαλία μας δεν μπορεί παρά να είναι διαφοροποιημένη, να απευθύνεται σε όλους τους μαθητές. Να καλύπτουμε στο μέτρο του δυνατού κενά και ελλείψεις – και να τα θεωρούμε ως κάτι φυσιολογικό και όχι ως κατακριτέο και αποδοκιμαστέο. Να ξεδιπλώνουμε τις βασικές παιδαγωγικές αξίες της ουμανιστικής εκπαίδευσης, που βλέπουν τον άνθρωπο και το πρόσωπο και όχι τις γνώσεις και τις δεξιότητες και προφανώς να μην κατατάσσουμε τους μαθητές με τη βαθμολογική κλίμακα. Να καλλιεργούμε τη συναισθηματική ωρίμανσή τους, να προάγουμε την πρώτη των πρώτων αξιών, την αγάπη.
Να ενισχύουμε τη φιλία μεταξύ των μαθητών, γιατί η μη αποδοχή ή και η απόρριψη από τους συμμαθητές είναι το πιο σκληρό στοιχείο που μπορεί να συμβεί σε μαθητές που διατρέχονται από την αντίληψη της εχθρότητας. Η προσωπική συζήτηση μαζί τους σε ώρες εκτός διδασκαλίας με εκδηλούμενη την έντονη φροντίδα μας είναι στοιχείο που γκρεμίζει τείχη στις δύσκολες περιπτώσεις των μαθητών μας. Επιπλέον, η ανάδειξη άλλων δεξιοτήτων των μαθητών αυτών – πέραν των μαθησιακών – στην τέχνη, στον πολιτισμό, στον αθλητισμό κλπ και σε άλλες δραστηριότητες του σχολείου είναι βασική ευθύνη μας.
Μια φιλική εστίασή μας στο πρόσωπο και στη ζωή, στα άγχη και στις φοβίες, στα κρυφά όνειρά τους και στις ανομολόγητες φιλοδοξίες αυτών των μαθητών μπορεί να γίνει καταλύτης για να προαχθεί η αυτοεκτίμησή τους, να πιστέψουν στον εαυτό τους, να αρχίσουν να χαίρονται το παιχνίδι της μάθησης και της κοινωνικοποίησης…
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 11/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
