Εκπαίδευση 07.08.2017 - 17:07

Αναγκαία η άμεση εφαρμογή της διετούς υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης

Οι εμπειρίες των παιδιών στην προσχολική ηλικία δεν επηρεάζουν μόνο την κατοπινή σχολική διαδρομή τους, αλλά ολόκληρη τη ζωή τους.

Των ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΙΛΑΛΗ και ΜΑΡΙΑΣ ΣΠΑΝΟΥ, εκπαιδευτικών

Σήμερα γνωρίζουν πάρα πολλοί πως η προσχολική εκπαίδευση δεν είναι απλώς πρόδρομος του σχολείου, αφού στη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του το παιδί μαθαίνει και αναπτύσσεται σε όλους τους τομείς: φυσικό, κοινωνικό, συναισθηματικό, αισθητικό και νοητικό. Οι εμπειρίες των παιδιών στην προσχολική ηλικία δεν επηρεάζουν μόνο την κατοπινή σχολική διαδρομή τους, αλλά ολόκληρη τη ζωή τους

Η ∆ΙΧΡΟΝΗ υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση, την οποία ορθά παρουσίασε ως προτεραιότητα της κυβέρνησης ο υπουργός Παιδείας από την αρχή του Μαΐου, αποτελεί μεγάλη αναγκαιότητα για το συνολικό εκπαιδευτικό οικοδόμημα, για την ομαλή εξέλιξη και φοίτηση των παιδιών σε όλες τις βαθμίδες. Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, η φοίτηση στα Νηπιαγωγεία αφορά παιδιά τεσσάρων και πέντε ετών, δηλαδή προνήπια/νήπια ή αλλιώς νήπια Α’ και Β’ ηλικίας. Η κυβέρνηση θα εξασφαλίσει το υπέρτατο αγαθό της εκπαίδευσης για όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, θεμελιώνοντας τις ίσες εκπαιδευτικές αφετηρίες τους, όταν εφαρμοστεί πλήρως η δίχρονη υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση, που θα άρει την άνιση μεταχείριση νηπίων και προνηπίων (κληρώσεις προνηπίων). Αυτό, παρά τη σχεδιαζόμενη ολοκλήρωση της εφαρμογής του σε μία τριετία, μπορεί να ξεκινήσει από τη νέα σχολική χρονιά, με την ενεργοποίηση του ισχύοντος Ν. 1566/1985 και την άμεση εφαρμογή της διετούς υποχρεωτικής φοίτησης στα νησιά και στις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Εκεί δηλαδή όπου παρατηρείται μεγαλύτερη διαρροή παιδιών τεσσάρων ετών, τα οποία δεν φοιτούν κάπου.

ΓΙΑΤΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ δικαιοσύνη, που μεταξύ πολλών άλλων επιδιώκει η θεσμοθέτηση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης, μπορεί να επιτευχθεί μέσω της επιλεκτικότητας. Οπως, δηλαδή, εφαρμόζεται και με το ορθό μέτρο των Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας, χωρίς μείωση των κοινωνικών δαπανών, αλλά αξιοποιώντας τη φετινή αύξηση του προϋπολογισμού για την Παιδεία, μπορεί να υπάρξει ανακατανομή των πόρων,ώστε περισσότεροι να διοχετεύονται σε άτομα και πληθυσμιακέςομάδες με τις μεγαλύτερες ανάγκες. Ο ισχύων νόμος προβλέπει τη θεσμοθέτηση της υποχρεωτικότητας της φοίτησης στην Προσχολική Εκπαίδευση σταδιακά και κατά περιοχές. Το δε Ευρωπαϊκό Στρατηγικό Πλαίσιο «Εκπαίδευση και Κατάρτιση 2020», έθεσε συγκεκριμένα κριτήρια αναφοράς για το 2020, όπου, εκτός των άλλων, τίθεται ως στόχος ότι «τουλάχιστον το 95% των παιδιών (από 4 ετών μέχρι την ηλικία φοίτησης στο Δημοτικό Σχολείο) πρέπει να συμμετέχει στην προσχολική εκπαίδευση».

ΘΕΛΟΝΤΑΣ να στηρίξουμε επιστημονικά τη θέση αυτή και την αναγκαιότητα συνύπαρξης και από κοινού φοίτησης των παιδιών 4-6 ετών, μπορούμε μεταξύ πολλών άλλων να αναφέρουμε τη θεωρία του Piaget για την κατανόηση των κανόνων, σύμφωνα με την οποία τα προνήπια «παρατηρούν τα μεγαλύτερα παιδιά να παίζουν ομαδικά παιχνίδια και στη συνέχεια προσπαθούν να τα μιμηθούν». Τα προνήπια εγκαταλείπουν σταδιακά το εγωκεντρικό παιχνίδι και προσπαθούν να ενταχθούν στις ομάδες των μεγαλύτερων παιδιών και να ακολουθήσουν συγκεκριμένους κανόνες. Μέσα από αυτή τη διαδικασία τα προνήπια ωριμάζουν κοινωνικά, ενώ παράλληλα αναβαθμίζεται ποιοτικά ο τρόπος σκέψης τους. Επίσης, στην κοινωνικοπολιτισμική θεωρία του Vygotsky αναφέρεται, εκτός των άλλων, ότι καθώς τα παιδιά (και συγκεκριμένα τα προνήπια) συμμετέχουν ενεργά στο κοινωνικό περιβάλλον όπου ανήκει το καθένα, εσωτερικεύουν όλο και πιο ώριμους και αποτελεσματικούς τρόπους σκέψης και επίλυσης προβλημάτων που χρησιμοποιούν οι γονείς, οι δάσκαλοι και άλλα άτομα με τα οποία συναναστρέφονται στην καθημερινότητά τους. Επιπλέον, μιμούνται και επαναλαμβάνουν τις νέες δεξιότητές τους συνεχώς.

ΑΚΟΜΗ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ είναι η διετής υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση στα νήπια και προνήπια με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Γιατί έχουν ανάγκη από κατάλληλα δομημένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, που παρέχεται αποκλειστικά στα Τμήματα Ενταξης, τα οποία αποτελούν θεσμό της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ή από παράλληλη στήριξη συνδυαστικά με το πρόγραμμα που εφαρμόζεται στο Νηπιαγωγείο. Δεδομένου ότι το 2016-2017 δόθηκε voucher και έγιναν δεκτά σε παιδικούς σταθμούς 18.424 παιδιά τεσσάρων ετών (προνήπια), αριθμός που αναμένεται να είναι ο ίδιος ή αυξημένος το 2017-2018 το Νηπιαγωγείο με εξειδικευμένο προσωπικό, προγράμματα και δομές που δεν υπάρχουν αλλού, μπορεί να καλύψει την υποστήριξη των παιδιών τεσσάρων ετών (προνηπίων) με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (ΕΕΑ).

Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ που έχει ανοίξει ευρύτερα για το Νηπιαγωγείο με αφορμή τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, έχει αναδείξει πολλές πτυχές του ίσως άγνωστες σε μεγαλύτερα κομμάτια του πληθυσμού. Αλλωστε, για πολλά χρόνια το ζήτημα της προσχολικής εκπαίδευσης παρουσιάστηκε από πολλά ΜΜΕ μόνο για το κομμάτι της «φύλαξης» των παιδιών. Σήμερα γνωρίζουν πάρα πολλοί πως η προσχολική εκπαίδευση δεν είναι απλώς πρόδρομος του σχολείου, αφού στη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του το παιδί μαθαίνει και αναπτύσσεται σε όλους τους τομείς: φυσικό, κοινωνικό, συναισθηματικό, αισθητικό και νοητικό.

Οι εμπειρίες των παιδιών στην προσχολική ηλικία δεν επηρεάζουν μόνο την κατοπινή σχολική διαδρομή τους, αλλά ολόκληρη τη ζωή τους. Η υποχρεωτική εκπαίδευση της πρώιμης παιδικής ηλικίας αποτελεί θεμελιώδες μέτρο πρόληψης της σχολικής αποτυχίας και του λειτουργικού αναλφαβητισμού.

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ (έντυπη)