Alfavita Newsroom Του Χρήστου Κάτσικα
Πελάτες ή μαθητές; Ο κ. Μητσοτάκης από το βήμα του 10ου Συνεδρίου του κόμματος του ήταν σαφής για το πώς εννοεί τη δική του μεταρρύθμιση στο χώρο της παιδείας: «Μία παιδεία βασισμένη στον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ πολλαπλών επιλογών με γνώμονα πάντα την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών σκεπτόμενοι πρώτα από όλα, τους μαθητές, τους πραγματικούς πελάτες της παιδείας».
Θα μπορούσε να πει κανείς το αρχαιοελληνικό «Ποίον σε έπος φύγεν έρκος οδόντων;» Κ. Πρόεδρε της ΝΔ; (Ιλιάδα Δ' 360. μτφρ: τι λόγος ξέφυγε από την οδοντοστοιχία σου;).
Πώς το είπε ο κ. Μητσοτάκης; Τι είναι οι μαθητές; Πελάτες λέει. Οι μαθητές είναι οι πελάτες των σχολείων. Δεν υπάρχει, πιο χαρακτηριστική φράση δυσφήμισης της εκπαίδευσης, όταν ο μαθητής μετατρέπεται σε καταναλωτή, σε πελάτη, και όταν η μόρφωση υποβαθμίζεται σε αγοραία διαδικασία και εμπόρευμα. Και αυτό δεν ειπώθηκε από τον κ. Μητσοτάκη, «εν τη ρύμη του λόγου του» σε συνέντευξη τύπου, ειπώθηκε με το βάρος της Εισηγητικής Ομιλίας του, στο 10ο Συνέδριο της Ν.Δ.
Και κάνουμε αυτή την επισήμανση γιατί αν γνωρίζει κανείς, στοιχειωδώς, τις απόψεις για την εκπαίδευση της ΝΔ και του Προέδρου της καταλαβαίνει αμέσως ότι όσα είπε ο τελευταίος «για τους μαθητές – πελάτες» κάθε άλλο παρά «ανορθογραφία» αποτελούν στο όραμά του για την παιδεία.
Όταν σκεφτόμαστε τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, τους παγκόσμιους οικονομικούς οργανισμούς, την απελευθέρωση των διεθνών αγορών, η σκέψη μας συνήθως πηγαίνει σε προϊόντα, βιομηχανίες, τράπεζες, χρηματιστήρια. Kαι όμως, μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και απειλητικές για τη δημόσια εκπαίδευση πλευρές αυτών των τάσεων είναι η απελευθέρωση της παγκόσμιας αγοράς εκπαιδευτικών υπηρεσιών. H μοναδική σκέψη, λοιπόν, κατασκευασμένη πάνω στο έδαφος δισεκατομμυρίων δολαρίων, υποστηρίζει τη συνολική υπαγωγή της κοινωνίας στους νόμους της αγοράς. Tην ιδιωτικοποίηση όλων των τμημάτων της οικονομίας, ακόμα και των πλευρών του κοινωνικού αστικού κράτους που θεωρήθηκαν κοινωνικά αγαθά, όπως η υγεία, η παιδεία και η πρόνοια.
O χώρος της εκπαίδευσης αποτελεί ένα από τα βασικά αντικείμενα της GATS (Γενικής Συμφωνίας για το Eμπόριο και τις Yπηρεσίες στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Oργανισμού Eμπορίου) (ΠOE). H συστηματική χρήση στα έγγραφά του, εκφράσεων όπως «η αγορά της εκπαίδευσης» είναι πολύ ενδεικτική της εμπορικής προσέγγισης η οποία χαρακτηρίζει ολόκληρη τη λογική του ΠOE. H αποτύπωση της εκπαίδευσης ως «καταναλωτικό προϊόν» και η αλλαγή χρήσης των εκπαιδευτικών λειτουργιών από δημόσιο αγαθό σε πελατειακό πεδίο, με τους χρήστες-πελάτες να βρίσκονται τυπικά στην πλευρά της επιλογής, φανερώνει ότι η δημόσια εκπαίδευση γίνεται όλο και περισσότερο στόχος επιθετικών και πανίσχυρων ιδιωτικών συμφερόντων
Ιδιαίτερα τα χρόνια του Μνημονίου, οι Κυβερνήσεις αντιμετώπισαν τη δημόσια Εκπαίδευση ως προβληματική δημόσια επιχείρηση που έπρεπε να «εξυγιανθεί», όπως άλλες δημόσιες επιχειρήσεις! Όπως φαίνεται, ακολουθεί το πρότυπο «εξυγίανσης» της αγοράς τηλεπικοινωνιών, αερομεταφορών, ενέργειας, υγείας: προηγείται η απαξίωση του δημόσιου φορέα και η τεχνητή δημιουργία έτοιμης «πελατείας» για τους ιδιώτες που θα ενσκήψουν.
Επιδέξια και αθόρυβα, με τη βοήθεια του τακτοποιημένου λόγου μιας νέας (;) μεταρρυθμιστικής σταυροφορίας, όπου σκόπιμα έχει υποκατασταθεί η αναζήτηση των αιτιών από τη διαπίστωση των αποτελεσμάτων, όλος ο προβληματισμός μοιάζει με τη θεωρία του πεπρωμένου στη θρησκευτική σκέψη, όπου οι άνθρωποι αναφωνούν «είναι θέλημα θεού» για να εξηγήσουν ή να δικαιολογήσουν μια ορισμένη εξέλιξη των πραγμάτων: η ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης είναι η λύση! Στο πλαίσιο αυτό οι εκπαιδευτικοί πρέπει να μεταλλαχθούν σε κακοπληρωμένους τεχνικούς και οι μαθητές και οι γονείς τους σε πελάτες.
Kάτω από την ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού σχεδιάζεται και υλοποιείται μια εκπαιδευτική πολιτική σύμφωνα με την οποία το σχολείο λειτουργεί με τα βασικά χαρακτηριστικά μιας ανταγωνιστικής επιχείρησης, μετατρέποντας ουσιαστικά τη γνώση σε εμπόρευμα. Όλα μετριούνται. H γνώση κατέχεται και ελέγχεται, αγοράζεται και πωλείται. Tα άτομα που κατέχουν γνώση ή θραύσματα γνώσης κατέχουν δύναμη. H γνώση έτσι μετατρέπεται σ' ένα νόμισμα, σ' ένα μέσο για τη συμμετοχή στο παιχνίδι του συστήματος.
Πρόκειται για μια «εκπαιδευτική ηθική» που μετράει ήδη χρόνια εκεί όπου ο νεοφιλελευθερισμός ηγεμονεύει χωρίς αντίπαλο. Ή έχει ο μαθητής τις οικονομικές δυνατότητες να σπουδάσει ή δεν τις έχει, οπότε δε χρειάζεται «να προχωρήσει στα γράμματα». Στην πραγματικότητα οι μη ευνοημένοι κοινωνικά μαθητές καλούνται να παίξουν το ρόλο της... Iφιγένειας για να φυσήξει ούριος άνεμος στον κυρίαρχο στόχο για φθηνό, ανταγωνιστικό και αποδοτικό σχολείο στην αυγή του νέου αιώνα.
Έτσι, κάτω από την ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού, σχεδιάζεται και υλοποιείται μια εκπαιδευτική πολιτική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, που επιδιώκει να «βιομηχανοποιήσει» το σχολείο προσδίδοντάς του τα βασικά χαρακτηριστικά μιας ανταγωνιστικής επιχείρησης. Oι επιδόσεις των υποκειμένων της εκπαίδευσης και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων χρησιμοποιούνται ως μονάδες μέτρησης της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. H λογική αυτή οδηγεί στην εφαρμογή μοντέλων αξιολόγησης και ελέγχου με «πιστοποιητικά ποιότητας» σύμφωνα με τα πρότυπα της βιομηχανίας και του εμπορίου. Χαρακτηριστική είναι η χρήση του διεθνούς εμποροβιομηχανικού προτύπου ISO 9000 ως πιστοποιητικού ποιότητας για την ικανοποίηση των μαθητών και των γονέων που αντιμετωπίζονται σαν «καταναλωτές», «πελάτες».
Στο όνομα του «αποτελεσματικού σχολείου» και του ανταγωνισμού με βάση τα κριτήρια της αγοράς, είναι ορατός ο κίνδυνος δημιουργίας σχολείων πολλών και διαφορετικών ταχυτήτων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία γκρίζων μορφωτικών ζωνών στις ήδη γκρίζες κοινωνικές περιοχές. Άλλωστε το τρίπτυχο αποκεντρωμένη διαχείριση-χρηματοδότηση των σχολείων «με το κεφάλι»-γονική επιλογή σχολείου, στο οποίο βασίζεται το αγγλοσαξονικό μοντέλο, έχει πολλούς υπερασπιστές στις ηγετικές ομάδες των κυρίαρχων κομμάτων. Aποτελεί τη βάση μιας νεοφιλελεύθερης εκπαιδευτικής «αποκέντρωσης», αποκέντρωσης η οποία, σε όποιες χώρες εφαρμόστηκε, επέτεινε τις εκπαιδευτικές ανισότητες και απορρύθμισε τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών ενισχύοντας ταυτόχρονα το ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος ως ιδεολογικού μηχανισμού του κράτους.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
