Μια εξαιρετική επιστημονική έρευνα ρίχνει φως σε μια άγνωστη πτυχή της προϊστορικής ζωής στην Ευρώπη. Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές αρχαίου DNA, μια διεπιστημονική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης ανακατασκεύασε το πρόσωπο μιας γυναίκας που έζησε πριν από 10.500 χρόνια, στα μέσα της Μεσολιθικής Εποχής, στη σημερινή περιοχή του Βελγίου.
Μια γυναίκα του παρελθόντος παίρνει ξανά μορφή
Τα λείψανα της γυναίκας εντοπίστηκαν στη σπηλιά Margaux στο Dinant, κατά τη διάρκεια αρχαιολογικής αποστολής στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Αν και τα αποθέματα της εποχής δεν επέτρεπαν τότε τη γενετική ανάλυση, η πρόοδος της τεχνολογίας έδωσε σήμερα τη δυνατότητα για μια εκπληκτικά λεπτομερή ανακατασκευή της μορφής της.
Το DNA που ανακτήθηκε από το κρανίο της αποκάλυψε ότι είχε μπλε μάτια και σχετικά ανοιχτόχρωμο δέρμα — χαρακτηριστικά που δεν ήταν ομοιογενή σε όλους τους Μεσολιθικούς πληθυσμούς. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, προερχόταν από την ίδια γενετική ομάδα με τον γνωστό άνθρωπο Cheddar της Βρετανίας, αλλά με ελαφρώς διαφορετικά φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά, επιβεβαιώνοντας πως η ποικιλομορφία υπήρχε και στην προϊστορική Ευρώπη.
Αμφισβήτηση παλαιών υποθέσεων για τους Μεσολιθικούς πληθυσμούς
Μέχρι πρόσφατα, οι ερευνητές πίστευαν ότι οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες της Δυτικής Ευρώπης είχαν ομοιογενή γενετικά χαρακτηριστικά. Η συγκεκριμένη μελέτη αμφισβητεί αυτή την άποψη, επισημαίνοντας σημαντικές διαφορές στο χρώμα του δέρματος και σε άλλα μορφολογικά στοιχεία μεταξύ διαφόρων ομάδων της περιόδου.
Η Isabelle De Groote, αρχαιολόγος και επικεφαλής της μελέτης, τόνισε πως η συγκεκριμένη γυναίκα ήταν μεταξύ 35 και 60 ετών, είχε ψηλή ρινική γέφυρα και έντονα φρύδια, κάτι που υποδηλώνει ισχυρή φυσιογνωμία, παρά το φύλο της. Τα ευρήματα αποδίδουν μια πιο σύνθετη εικόνα των προϊστορικών κοινωνιών, από αυτήν που είχαμε έως σήμερα.
Τελετουργίες και κοινωνική δομή: Ένα ταφικό παζλ
Τα λείψανα της γυναίκας δεν βρέθηκαν μόνα τους. Μαζί της εντοπίστηκαν άλλες οκτώ γυναίκες, γεγονός που προκαλεί εντύπωση, καθώς οι ταφές εκείνης της εποχής ήταν συνήθως μικτές – περιλάμβαναν άνδρες, γυναίκες και παιδιά.
Πολλοί σκελετοί ήταν σκεπασμένοι με ώχρα, ένα υλικό που συνδέεται με συμβολική ή τελετουργική σημασία, ενώ ορισμένοι έφεραν σημάδια μεταθανάτιας κατεργασίας. Αυτές οι πρακτικές υποδηλώνουν πολύπλοκα ταφικά έθιμα και εγείρουν ερωτήματα για τη δομή και την πνευματική ζωή αυτών των κοινοτήτων.
Το DNA ως παράθυρο στο παρελθόν
Ο Philippe Crombé, επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας, επεσήμανε ότι το DNA που αναλύθηκε ήταν αρκετά υψηλής ποιότητας, κάτι που κατέστη δυνατό χάρη στη ραγδαία πρόοδο των γενετικών τεχνικών. Αυτό επέτρεψε όχι μόνο την ανακατασκευή της εξωτερικής εμφάνισης αλλά και την εξαγωγή πολιτισμικών πληροφοριών από αρχαιολογικά συμφραζόμενα, όπως:
Κοσμήματα και πιθανές μορφές τατουάζ
Εργαλεία καθημερινής χρήσης
Υπολείμματα τροφής
Η παρουσία οστών από άγρια ζώα, ψαριών και λίθινων εργαλείων μαρτυρά ότι οι κάτοικοι της περιοχής ήταν νομαδικοί και εξαρτώμενοι πλήρως από φυσικούς πόρους, γεγονός που καθόριζε την κινητικότητά τους και τον τρόπο ζωής τους.
Ένα πολιτισμικό παρελθόν υπό νέα ερμηνεία
Η ομάδα των επιστημόνων σκοπεύει να συνεχίσει την έρευνα στα λείψανα με στόχο να κατανοήσει:
Τις οικογενειακές σχέσεις ανάμεσα στους θαμμένους
Τη διατροφή και τη σημασία της κατανάλωσης ψαριών
Την κοινωνική οργάνωση και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις της εποχής
Η περίπτωση της γυναίκας αυτής δείχνει ότι ακόμη και μια μεμονωμένη ανακάλυψη μπορεί να ξαναγράψει την προϊστορία, προσφέροντας μια πιο πολύχρωμη και περίπλοκη εικόνα για τις πρώτες ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Βάζουν τους εκπαιδευτικούς να δουλεύουν... και στις διακοπές!
750 ευρώ σε 170.000 πολίτες - Πάρτε τα με μια μόνο αίτηση και όλα εξα αποστάσεως μέσω golearn
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 25/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ