Προς πλήρη απελευθέρωση του εμπορίου ΗΠΑ - Ε.Ε.

Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου

 

Την έναρξη διαπραγματεύσεων για την πλήρη απελευθέρωση του μεταξύ τους εμπορίου προανήγγειλαν χθες οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Βάσει του φιλόδοξου χρονοδιαγράμματος που έθεσαν Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον, οι συνομιλίες θα ξεκινήσουν έως τον Ιούνιο, με προοπτική να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2015, οπότε και λήγει η θητεία της Επιτροπής. Εάν τελεσφορήσουν, θα οδηγήσουν σε μια ιστορική συμφωνία που θα ξαναγράψει τον χάρτη του παγκόσμιου εμπορίου, αποτελώντας τη σημαντικότερη εξέλιξη από την ίδρυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) το 1995.

 

Θα δημιουργούσε δε τη μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών που θα αφορά το 50% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το ένα τρίτο των παγκόσμιων εμπορικών ροών. Υπολογίζεται δε ότι θα μπορούσαν να αυξήσουν το ΑΕΠ της Ε.Ε. και των ΗΠΑ κατά 0,5% και 0,4% αντίστοιχα σε ετήσια βάση έως το 2027, με τις δυο υπερδυνάμεις να δημιουργούν ενιαίο μέτωπο για να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό από την Κίνα και άλλες αναδυόμενες χώρες, όπως την Ινδία και τη Βραζιλία.

 

Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα για τη διαδικασία κατά την ομιλία του για την Κατάσταση του Έθνους (State of the Union) το βράδυ της Τρίτης, λίγες ημέρες αφότου έγινε γνωστό ότι το 2012 η Κίνα πήρε από τις ΗΠΑ την πρωτοκαθεδρία στο εμπόριο αγαθών. Η ιδέα μιας διατλαντικής εμπορικής συμφωνίας συζητείται εδώ και δεκαετίες, φαίνεται όμως ότι τώρα «ωριμάζει», καθώς οι κυβερνήσεις και στις δυο όχθες του Ατλαντικού αναζητούν απεγνωσμένα τρόπους να τονώσουν την ανάπτυξη και την απασχόληση. Ωστόσο, ο Επίτροπος Εμπορίου της Ε.Ε. προειδοποίησε ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι πολύπλοκες, καθώς δεν υπάρχουν απλά θέματα προς επίλυση: Οι δασμοί στο εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε. είναι ήδη σχετικά χαμηλοί (κυμαίνονται στο 4% κατά μέσο όρο) και τα εμπόδια αφορούν κυρίως μη δασμολογικές επιβαρύνσεις καθώς και την εναρμόνιση των προδιαγραφών ασφαλείας σε μια ευρύτατη γκάμα προϊόντων, από τα αυτοκίνητα έως τα φάρμακα.

 

Περιορισμοί 

 

Οι ΗΠΑ, για παράδειγμα, δυσανασχετούν εδώ και καιρό με τους ευρωπαϊκούς περιορισμούς σε αγροτικά προϊόντα τους, όπως τους γενετικά τροποποιημένους σπόρους και το κρέας από ζώα που έχουν τραφεί με αυξητικές ορμόνες.

Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο ήδη υπονόησε την ύπαρξη «κόκκινων γραμμών», υπογραμμίζοντας ότι σε καμία περίπτωση δεν θα γίνουν παραχωρήσεις σε ζητήματα που άπτονται της υγείας των καταναλωτών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Ε.Ε. δεν θα επηρεάσουν άμεσα στην παρούσα φάση τη μεγαλύτερη και μακροβιότερη σύγκρουση στην ιστορία του ΠΟΕ, δηλαδή τη διαμάχη μεταξύ Airbus και Boeing για τις κρατικές επιδοτήσεις που αμφότερες λαμβάνουν.

 

Οι Βρυξέλλες διαπραγματεύονται αυτή τη στιγμή συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με περισσότερες από 80 χώρες. Έχουν καταγράψει ορισμένες επιτυχίες, όπως η πρόσφατη συμφωνία με τη Σιγκαπούρη, οι συνομιλίες ωστόσο με σημαντικούς εταίρους, όπως ο Καναδάς και η Ινδία, συνεχίζονται, χωρίς να φαίνεται φως στο βάθος του τούνελ.

Οι ΗΠΑ θέλουν να αποφύγουν ατέρμονες συνομιλίες όπως αυτές του λεγόμενου «γύρου της Ντόχα» για την απελευθέρωση του παγκόσμιου εμπορίου (που ξεκίνησαν το 2001 και δεν τελείωσαν ποτέ?) και σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. προσκρούσουν σε σκοπέλους, είναι βέβαιο ότι θα στρέψουν την προσοχή τους στην Ασία.

Tο βράδυ της Τρίτης, άλλωστε, ο Ομπάμα ανέφερε το project της εμπορικής συνεργασίας των χωρών του Ειρηνικού προτού μιλήσει για το διατλαντικό deal. Τυχαίο; Μάλλον όχι...

 

Ημερησία