Τα δεδομένα έχουν γίνει ο νέος χρυσός. Στον ψηφιακό κόσμο που ζούμε, δεν είναι πλέον τα σύνορα, τα όπλα ή οι στρατοί που καθορίζουν τις απειλές, αλλά τα κλικ, τα email και οι αναπάντητες κλήσεις. Οι κυβερνοεγκληματίες — οργανωμένοι, τεχνολογικά εξοπλισμένοι και συχνά συνδεδεμένοι με διεθνή κυκλώματα — γνωρίζουν καλά την αξία της πληροφορίας.
Ο νέος εχθρός δεν κρατάει όπλο. Κρατάει πληκτρολόγιο. Και ο πόλεμος που διεξάγεται δεν έχει σύνορα. Είναι ο αόρατος πόλεμος του 21ου αιώνα.
Οι επιτήδειοι καλούν διάφορες ώρες της ημέρας και δεν σταματούν με τίποτα. Μάλιστα σχεδόν κάθε φορά καλούν από διαφορετικό αριθμό. Σε κάποιες περιπτώσεις ακούγεται κάτι σαν τηλεφωνητής. Το πιο ύποπτο όμως είναι να σας πάρουν τηλέφωνο και να το κλείσουν αμέσως
Το τελευταίο διάστημα, ολοένα και περισσότεροι πολίτες δέχονται ενοχλητικές κλήσεις και ηχογραφημένα μηνύματα που ισχυρίζονται ότι υπάρχει «πρόβλημα με λογαριασμό, από το εξωτερικό, σε διαφορετικές ώρες της ημέρας και κάθε φορά από διαφορετικό αριθμό. Οι κλήσεις φαίνεται να προέρχονται από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο (+44), η Τυνησία (+216), η Σερβία (+381), η Πολωνία (+48) και πολλές ακόμη.
Όμως η ένδειξη χώρας δεν λέει πάντα την αλήθεια. Ο απατεώνας μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε στον κόσμο. Τα κυκλώματα ρυθμίζουν υπολογιστές και αυτοματοποιημένα συστήματα ώστε να καλούν χιλιάδες αριθμούς καθημερινά, «σπέρνοντας» παγίδες μαζικά.

Το πιο ύποπτο σημάδι; Σας καλούν και το κλείνουν αμέσως.
Πρόκειται για έναν από τους πιο διαδεδομένους τύπους τηλεφωνικής απάτης παγκοσμίως. Η μέθοδος Wangiri — ιαπωνικός όρος που σημαίνει «ένα κουδούνισμα και κλείσιμο» — βασίζεται στην ανθρώπινη περιέργεια.
Οι επιτήδειοι αφήνουν το τηλέφωνό σας να χτυπήσει μία φορά και κλείνουν. Αν καλέσετε πίσω, συνδέεστε με αριθμό υψηλής χρέωσης, με υπέρογκα τέλη ανά λεπτό. Όσο περισσότερο παραμένετε στη γραμμή, τόσο περισσότερα χρήματα χάνονται, ενώ οι απατεώνες εισπράττουν προμήθεια.
Δεν πρόκειται πάντα για απάτη άμεσης χρέωσης. Ορισμένες εταιρείες χρησιμοποιούν διεθνείς αριθμούς για να παρακάμπτουν κανονισμούς και φίλτρα. Ακόμη και μία απλή απάντηση μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου: ο αριθμός σας ενδέχεται να καταγραφεί και να πωληθεί σε λίστες τηλεμάρκετινγκ, με αποτέλεσμα καταιγισμό ανεπιθύμητων κλήσεων.
Σε πιο εξελιγμένες περιπτώσεις, μια τηλεφωνική απάτη μπορεί να οδηγήσει σε εγκατάσταση κακόβουλου λογισμικού. Μέσω συνδέσμων ή «οδηγιών» που σας ζητούν να ακολουθήσετε, οι δράστες αποκτούν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα, κωδικούς και τραπεζικές πληροφορίες.
Δεν είναι τυχαίο ότι συχνά πίσω από τέτοιες επιθέσεις κρύβεται διαρροή δεδομένων: ο αριθμός σας μπορεί να έχει υποκλαπεί από παραβίαση βάσεων δεδομένων ιστοσελίδων ή λιστών αλληλογραφίας που χρησιμοποιήσατε στο παρελθόν.
Πώς να προστατευτείτε
Μην απαντάτε και μην καλείτε πίσω άγνωστους διεθνείς αριθμούς. Αν πρόκειται για νόμιμη κλήση, θα αφήσουν μήνυμα.
Μπλοκάρετε ύποπτους αριθμούς μέσω των ρυθμίσεων του τηλεφώνου ή ειδικών εφαρμογών.
Εγκαταστήστε λογισμικό ασφαλείας σε όλες τις συσκευές (antivirus, antispam, antispyware).
Μην ανοίγετε ποτέ ύποπτα email και μην πατάτε συνδέσμους μέσα σε αυτά.
Ελέγχετε πάντα τη διεύθυνση ιστοσελίδας: το ασφαλές «https» είναι απαραίτητο.
Επικοινωνήστε με τον πάροχό σας, καθώς σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να μπλοκάρει διεθνείς κλήσεις.
Αναφέρετε την απάτη στις αρμόδιες αρχές.
Στον αόρατο πόλεμο του κυβερνοχώρου, δεν χρειάζεται πανικός — χρειάζεται επίγνωση. Οι απειλές εξελίσσονται, αλλά το ίδιο μπορεί να κάνει και η άμυνά μας. Με ενημέρωση, προσοχή και ψηφιακή παιδεία, ο πολίτης μπορεί να μετατραπεί από εύκολο στόχο σε ανυπέρβλητο εμπόδιο.
Οι δεξιότητες επικοινωνίας & αυτοδιαχείρισης σε συνδυασμό με την σκέψη σχεδιασμού & καινοτομίας & την συνεργατική εργασία μπορούν να βοηθήσουν τους πολίτες όχι μόνο να είναι αποτελεσματικοί χρήστες της τεχνολογίας, αλλά και να γίνουν ενεργοί δημιουργοί και κατανοητές φωνές στον ψηφιακό κόσμο, γιατί σήμερα η ψηφιακή μας ασφάλεια ξεκινά από την οθόνη και το τηλέφωνό μας.
* Καθηγητής Οικονομίας & Νέων Τεχνολογιών, Ειδικός σε θέματα Καινοτομίας, Τεχνητής Νοημοσύνης & Ψηφιακού Μετασχηματισμού
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ