Μαρία Δούση Οι γάτες, εδώ και αιώνες, αποτελούν πηγή έμπνευσης, φόβου και θαυμασμού για τους ανθρώπους. Μαζί τους ταξιδεύει και μια σειρά από ιστορίες που περνούν από στόμα σε στόμα, με πιο διάσημη από όλες τον ισχυρισμό ότι έχουν πολλές ζωές.
Παρότι πρόκειται για μια γοητευτική αφήγηση, ο μύθος αυτός έχει βαθιές πολιτισμικές ρίζες και εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Σε διαφορετικούς λαούς, ο αριθμός των «ζωών» ποικίλλει, ωστόσο το βασικό μοτίβο παραμένει σταθερό: η γάτα θεωρείται ζώο με υπερφυσική αντοχή. Στην Ελλάδα επικρατεί η άποψη ότι οι γάτες είναι «εφτάψυχες», ενώ σε άλλες χώρες γίνεται λόγος για έξι ή εννιά ζωές.
Στην πραγματικότητα, οι γάτες διαθέτουν μία και μοναδική ζωή, όπως όλοι οι οργανισμοί. Ο μύθος όμως ενισχύθηκε λόγω της ικανότητάς τους να ξεφεύγουν συχνά από κινδύνους που για άλλα είδη θα είχαν σοβαρές συνέπειες. Το γεγονός ότι επιβιώνουν σε περιστάσεις που θα φαίνονταν ακραίες έχει συμβάλει στη διαμόρφωση της υπερφυσικής τους εικόνας.
Ο λόγος που οι γάτες μοιάζουν να γλιτώνουν από ατυχήματα είναι η μοναδική τους βιολογική κατασκευή. Το λεγόμενο «αντανακλαστικό ευθυγράμμισης» τούς επιτρέπει να στρέφουν το σώμα τους στον αέρα και να προσγειώνονται στα πόδια τους.
Η ευλυγισία της σπονδυλικής τους στήλης, ο χαμηλός σωματικός τους βάρος και η εξαιρετική αίσθηση ισορροπίας δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι «ξεγελάσουν τον θάνατο».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η δεξιότητα αυτή δεν είναι έμφυτη από τη γέννηση. Τα γατάκια αναπτύσσουν το αντανακλαστικό μετά τις πρώτες εβδομάδες ζωής, γεγονός που τα καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτα. Ακόμη και οι ενήλικες γάτες, όμως, μπορούν να τραυματιστούν σοβαρά – απλώς ξέρουν να κρύβουν τον πόνο τους καλύτερα.
Ο μύθος των πολλαπλών ζωών δεν είναι αποκλειστικά ελληνικός. Σε πολλές δυτικές χώρες συναντάται ο ισχυρισμός ότι οι γάτες έχουν εννιά ζωές, ένας αριθμός που για πλήθος πολιτισμών συνδέεται με τη μαγεία και το μυστήριο.
Η παλαιότερη τεκμηριωμένη αναφορά προέρχεται από μια αγγλική παροιμία, η οποία περιγράφει τις εννιά ζωές χωρισμένες σε τρεις φάσεις παιχνιδιού, περιπλάνησης και ξεκούρασης.
Παράλληλα, οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι λάτρευαν τις γάτες και τις συνέδεαν με την θεότητα Bastet, θεωρώντας τες προστάτιδες της οικίας και της γονιμότητας. Η βαθιά αυτή λατρεία συνέβαλε στη μυστικιστική τους εικόνα, ενώ αυστηρές ποινές επιβάλλονταν σε όποιον τις πείραζε, ακόμη και αν επρόκειτο για αδέσποτη.
Ανάλογα το μέρος του κόσμου, οι γάτες αποκτούν διαφορετικό αριθμό ζωών:
6 ζωές σε ορισμένες περιοχές της Τουρκίας
7 ζωές σε αρκετές ισπανόφωνες χώρες
9 ζωές σε ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και μεγαλύτερο μέρος της Δύσης
Παρά τη μεταβλητότητα των αριθμών, το κοινό σημείο είναι η αναγνώριση των γατών ως ανθεκτικών και χαρισματικών πλασμάτων, στοιχείο που γέννησε τον μύθο.
Η απάντηση είναι σαφής: όχι. Οι γάτες, όσο εντυπωσιακές και αν είναι, δεν είναι άτρωτες. Μπορεί να επιβιώσουν από μια πτώση ή μια μάχη, αλλά συχνά αφήνονται με τραυματισμούς που δεν γίνονται άμεσα αντιληπτοί.
Ο μύθος ίσως προέκυψε επειδή οι γάτες δείχνουν συχνά να επανέρχονται μετά από δυσάρεστες εμπειρίες, όμως η ανθεκτικότητά τους δεν είναι απεριόριστη.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
