Η Ανταρκτική, η πιο απομονωμένη και ψυχρή ήπειρος του πλανήτη, καλύπτεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από ένα παχύ στρώμα πάγου που αγγίζει το 98% της επιφάνειάς της. Κάτω όμως από αυτήν τη λευκή ασπίδα, κρύβεται ένας άγνωστος κόσμος, μια γεωγραφία γεμάτη αντιθέσεις, με βουνά, φαράγγια και κοιλάδες που παρέμεναν αθέατα για χιλιάδες χρόνια.
Ο πρώτος γυμνός χάρτης της Ανταρκτικής
Το 2013, η NASA και το British Antarctic Survey αποκάλυψαν τον Bedmap2, έναν επαναστατικό χάρτη που απεικόνισε για πρώτη φορά το ανάγλυφο κάτω από τους πάγους. Χρησιμοποιώντας δορυφορικά δεδομένα και τεχνολογία ραντάρ που διαπερνά το στρώμα πάγου, οι επιστήμονες κατάφεραν να δουν χιλιάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια.
Τα ευρήματα αποκάλυψαν μια Ανταρκτική τελείως διαφορετική από αυτό που φανταζόμασταν: μια ήπειρο με εκτεταμένες οροσειρές, βαθιά φαράγγια και τεράστιες λεκάνες βάθους. Το χαμηλότερο σημείο της, κάτω από τον παγετώνα Byrd στη Victoria Land, φτάνει σχεδόν τα 2.900 μέτρα κάτω από τη στάθμη της θάλασσας, το βαθύτερο σημείο οποιασδήποτε ηπειρωτικής μάζας στη Γη.
"Αποκαλύψαμε έναν ολόκληρο κόσμο κάτω από τον πάγο, με πολύπλοκη μορφολογία και απίστευτες λεπτομέρειες", εξηγεί ο ερευνητής Peter Fretwell του British Antarctic Survey.
Γιατί έχει σημασία τι κρύβεται κάτω από τον πάγο
Η μορφολογία του υπεδάφους καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο κινείται και λιώνει ο πάγος. Όπως εξηγεί η επιστήμονας της NASA Sophie Nowicki, οι παγετώνες συμπεριφέρονται σαν υγρό που απλώνεται πάνω σε ένα ανώμαλο έδαφος: οι κλίσεις και οι κοιλάδες καθορίζουν την κατεύθυνση και την ταχύτητα της ροής.
Η γνώση αυτών των δεδομένων είναι κρίσιμη για την κατανόηση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Bedmap2, η Ανταρκτική περιέχει 27 εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα πάγου. Αν αυτός ο όγκος έλιωνε, οι ωκεανοί θα ανέβαιναν κατά περίπου 58 μέτρα, καταποντίζοντας μεγάλες παράκτιες πόλεις και νησιωτικά κράτη.
Αν και ένα τέτοιο σενάριο δεν αναμένεται στο κοντινό μέλλον, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η απώλεια πάγου επιταχύνεται. Οι μετρήσεις δείχνουν πως η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει περίπου 4 χιλιοστά κάθε χρόνο, μια ανησυχητική ένδειξη που φέρνει τις προβλέψεις του ΟΗΕ όλο και πιο κοντά στην πραγματικότητα.
Η νέα εποχή χαρτογράφησης: Bedmap3
Οι έρευνες δεν σταματούν εδώ. Αυτή την περίοδο, η επιστημονική κοινότητα εργάζεται πάνω στο Bedmap3, έναν ακόμα πιο εξελιγμένο χάρτη που θα συνδυάζει δορυφορικά, εναέρια και υποθαλάσσια δεδομένα. Στόχος είναι να δημιουργηθεί το πιο ακριβές γεωλογικό μοντέλο της Ανταρκτικής μέχρι σήμερα.
Η νέα αυτή χαρτογράφηση δεν είναι απλώς επιστημονικό επίτευγμα· είναι ένα εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει στην πρόβλεψη του πώς θα αντιδράσει η ήπειρος στην κλιματική αλλαγή. Γιατί κάτω από τον πάγο της Ανταρκτικής, κρύβεται όχι μόνο ένα γεωλογικό θαύμα, αλλά και το κλειδί για το μέλλον των ωκεανών μας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Alfavita Newsroom