Μαρία Δούση Η Ανταρκτική, η πιο απομονωμένη και παγωμένη ήπειρος του πλανήτη, παραμένει σε ποσοστό 98% σκεπασμένη από ένα στρώμα πάγου που κρύβει κάτω του έναν άγνωστο γεωλογικό κόσμο. Χάρη όμως στην τεχνολογική πρόοδο των τελευταίων ετών, οι επιστήμονες κατάφεραν να “δουν” πέρα από το λευκό πέπλο και να χαρτογραφήσουν ένα τοπίο που περισσότερο θυμίζει άλλον πλανήτη παρά το Νότιο Πόλο.
Ο χάρτης Bedmap2: Η πρώτη “απογύμνωση” της Ανταρκτικής
Το 2013, η NASA και το British Antarctic Survey παρουσίασαν τον Bedmap2, έναν επαναστατικό χάρτη που συνδύασε δορυφορικά δεδομένα, μετρήσεις πάχους πάγου και πληροφορίες για την τοπογραφία του υπεδάφους.
Με τη βοήθεια ραντάρ διείσδυσης πάγου, όπως το Multichannel Coherent Radar Depth Sounder, οι ερευνητές αποκάλυψαν χιλιάδες μέτρα κάτω από την παγωμένη επιφάνεια μια ήπειρο γεμάτη οροσειρές, φαράγγια, υψίπεδα και κοιλάδες.
Κάτω από τον φαινομενικά επίπεδο παγετώνα Byrd στη Victoria Land, εντοπίστηκε το βαθύτερο σημείο του υπεδάφους της Γης — 2.870 μέτρα κάτω από τη στάθμη της θάλασσας.
«Για πρώτη φορά βλέπουμε τη γεωγραφία της Ανταρκτικής με τόση λεπτομέρεια», δήλωσε ο ερευνητής Peter Fretwell του British Antarctic Survey, περιγράφοντας τον κόσμο κάτω από τον πάγο ως “σύνθετο και συναρπαστικό”.
Γιατί έχει σημασία τι υπάρχει κάτω από τον πάγο
Η μορφολογία της Ανταρκτικής καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο κινείται και λιώνει ο πάγος. Όπως εξηγεί η επιστήμονας της NASA Sophie Nowicki, οι παγετώνες “ρέουν” ανάλογα με τις κλίσεις και τα εμπόδια του εδάφους — όπως το μέλι που απλώνεται διαφορετικά ανάλογα με το σχήμα του πιάτου.
Αυτή η γνώση είναι κρίσιμη για την πρόβλεψη της ανόδου της στάθμης των θαλασσών. Σύμφωνα με τον Bedmap2, η Ανταρκτική περιέχει περίπου 27 εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα πάγου. Αν έλιωναν όλα, οι ωκεανοί θα ανέβαιναν κατά 58 μέτρα, πλημμυρίζοντας παράκτιες πόλεις και ολόκληρα νησιωτικά κράτη.
Αν και η πλήρης τήξη θεωρείται απίθανη στο άμεσο μέλλον, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ο ρυθμός απώλειας πάγου αυξάνεται ανησυχητικά. Η στάθμη των θαλασσών ανεβαίνει πλέον κατά 4 χιλιοστά τον χρόνο, πλησιάζοντας τα πιο απαισιόδοξα σενάρια της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC).
Το επόμενο βήμα: Bedmap3
Η νέα φάση της έρευνας βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Το Bedmap3, που αναπτύσσεται από διεθνείς ομάδες επιστημόνων, θα συνδυάζει δορυφορικά, εναέρια και υποθαλάσσια δεδομένα, δημιουργώντας το πιο λεπτομερές γεωλογικό μοντέλο της Ανταρκτικής μέχρι σήμερα.
Στόχος: να κατανοηθεί πώς θα αντιδράσει η ήπειρος στην παγκόσμια θέρμανση — και, κατ’ επέκταση, πώς θα αλλάξει ο κόσμος μας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
