Μαρία Δούση Πολύ πριν οι δικαστικές αίθουσες οδηγήσουν στην ετυμηγορία, μια λέξη μπορεί να έχει ήδη αποκαλύψει την αλήθεια. Αυτό υποστηρίζει ο δικηγόρος και ειδικός στην ανθρώπινη επικοινωνία Jefferson Fisher, ο οποίος, μέσα από τις αναλύσεις του, εξηγεί γιατί ορισμένοι όροι που θεωρούνται καθημερινοί ίσως κρύβουν... ενοχή.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο δημοφιλές podcast Diary of a CEO του Steven Bartlett, ο Fisher αναφέρθηκε σε ένα γλωσσικό μοτίβο που παρατηρεί συχνά σε ανθρώπους που προσπαθούν να καλύψουν την αλήθεια: την υπερβολή.
«Οι άνθρωποι που ψεύδονται συχνά μιλούν σε ακρότητες», τόνισε, εξηγώντας ότι «χρησιμοποιούν απόλυτους όρους όπως "ποτέ" (never) και "πάντα" (always)" για να κάνουν την απάντησή τους να φαίνεται πιο πειστική».
Οι «απόλυτες» απαντήσεις και η υποψία ψεύδους
Όπως διευκρινίζει ο Fisher, οι δηλώσεις του τύπου «Ποτέ δεν στέλνω μήνυμα όταν οδηγώ» ενδέχεται να μην αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα. Η λογική του είναι απλή: ελάχιστοι άνθρωποι είναι τόσο συνεπείς ώστε να μην έχουν υποπέσει ούτε μία φορά σε μια τέτοια συμπεριφορά.
«Αν κάποιος σε ρωτήσει: "Μήπως έστειλες μήνυμα ενώ οδηγούσες;" και απαντήσεις αμέσως: "Όχι, ποτέ δεν στέλνω. Ποτέ δεν στέλνω όταν οδηγώ", τότε αυτή η έμφαση στο "ποτέ" μπορεί να είναι ένδειξη ψεύδους», αναφέρει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως «οι περισσότεροι άνθρωποι, κάποια στιγμή, έχουν στείλει μήνυμα κατά την οδήγηση, έστω και μία φορά».
Οι απόλυτοι χαρακτηρισμοί, σύμφωνα με τον ειδικό, δεν είναι απλώς μια γλωσσική υπερβολή. Είναι μηχανισμοί που αποσκοπούν στο να "κλείσουν" το θέμα, εμποδίζοντας τον συνομιλητή να ψάξει πιο βαθιά.
«Οι ακραίες δηλώσεις προσπαθούν να κλείσουν τη συζήτηση, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση της απόλυτης αλήθειας», εξηγεί.
«Όταν κάποιος λέει "ποτέ" ή "πάντα", προσπαθεί να φανεί πιο σίγουρος από ό,τι πραγματικά είναι».
Το «κόλπο» για να ξεσκεπάσεις το ψέμα
Ο Fisher προτείνει μια απλή αλλά αποδοτική τεχνική για να δοκιμάσει κανείς τη γνησιότητα μιας απόλυτης δήλωσης: την επανάληψή της. Αυτό, όπως λέει, προκαλεί αμφιβολία στον συνομιλητή και τον φέρνει συχνά σε αμηχανία.
«Ποτέ δεν στέλνεις μήνυμα όταν οδηγείς;» – με την ερώτηση αυτή, ο συνομιλητής καλείται να επιβεβαιώσει την υπερβολική του δήλωση, κάτι που ενδέχεται να τον οδηγήσει σε αναθεώρηση. «Αυτό τους κάνει να ιδρώσουν, να αναθεωρήσουν ή να αρχίσουν να μαλακώνουν τη θέση τους: "Ε, καμιά φορά μπορεί, αλλά σχεδόν ποτέ"», περιγράφει ο Fisher. Στο σημείο αυτό, προτείνει να προσφερθεί και μια διέξοδος:
«Αν έστειλες μήνυμα, δεν πειράζει», είναι μια φράση που, σύμφωνα με τον ίδιο, μπορεί να διευκολύνει τον άλλο να παραδεχτεί την αλήθεια, χωρίς να νιώσει ότι απειλείται.
Όταν η σιωπή λέει περισσότερα
Ο Jefferson Fisher – συγγραφέας του βιβλίου The Next Conversation: Argue Less, Talk More και οικοδεσπότης του The Jefferson Fisher Podcast – επισημαίνει ακόμη έναν ισχυρό σύμμαχο στην αποκάλυψη της αλήθειας: τη σιωπή.
«Η σιωπή είναι ένα ισχυρό όπλο κατά των ψευτών», υποστηρίζει. «Μια παύση στη συζήτηση μπορεί να τους αναγκάσει να ξανασκεφτούν τι είπαν ή να γεμίσουν οι ίδιοι το κενό με παραδοχές».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 3/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
