Είναι γλυκές ή αλμυρές, με έντονες γεύσεις και υφές που τις καθιστούν ακαταμάχητες. Οι υπερ-επεξεργασμένες τροφές, αν και φτωχές σε θρεπτικά συστατικά, παραμένουν ιδιαίτερα δημοφιλείς. Γιατί όμως συνεχίζουμε να τις καταναλώνουμε παρά τις γνωστές αρνητικές συνέπειες για την υγεία μας;
Μια νέα μεγάλη διεθνής μελέτη με περισσότερους από 30.000 συμμετέχοντες, δίνει ενδεχομένως την απάντηση: οι υπερ-επεξεργασμένες τροφές φαίνεται να μεταβάλλουν τη δομή του εγκεφάλου, επηρεάζοντας άμεσα τον έλεγχο της πείνας, της επιθυμίας για φαγητό και του αυτοελέγχου.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό npj Metabolic Health and Disease, ανέλυσε δεδομένα από 33.654 ενήλικες μέσης ηλικίας (μέσος όρος 64 έτη) στο πλαίσιο της UK Biobank.
Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν αναλυτικά διατροφικά ερωτηματολόγια και υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, επιτρέποντας στους επιστήμονες να εξετάσουν πώς οι διατροφικές συνήθειες σχετίζονται με τη δομή του εγκεφάλου.
Οι ερευνητές έλαβαν υπόψη παράγοντες όπως:
η συνολική πρόσληψη θερμίδων και θρεπτικών συστατικών (π.χ. ζάχαρη, νάτριο)
ο τρόπος ζωής (κάπνισμα, άσκηση, κατανάλωση αλκοόλ)
κοινωνικοοικονομικοί δείκτες (μορφωτικό επίπεδο, εισόδημα)
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι αλλαγές στον εγκέφαλο δεν σχετίζονταν απλώς με κακή διατροφή, αλλά συγκεκριμένα με την κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφών.
Ποιες περιοχές του εγκεφάλου επηρεάζονται;
Οι απεικονίσεις του εγκεφάλου έδειξαν αλλοιώσεις σε κρίσιμες περιοχές που σχετίζονται με τη διατροφική συμπεριφορά:
Υποθάλαμος
Ρυθμίζει την πείνα και τον μεταβολισμό.
Παρατηρήθηκε αυξημένη κυτταρικότητα, πιθανό σημάδι φλεγμονής και διαταραχής της φυσιολογικής λειτουργίας.
Πυρήνας του Accumbens
Κομβικό σημείο του εγκεφαλικού συστήματος ανταμοιβής.
Εντοπίστηκαν αλλαγές στην πυκνότητα των ιστών και στην περιεκτικότητα σε νερό, σχετιζόμενες με την αίσθηση ευχαρίστησης από το φαγητό.
Ωχρά σφαίρα (Pallidum) & Κέλυφος (Putamen)
Εμπλέκονται στον κινητικό έλεγχο και τη λήψη αποφάσεων.
Διαπιστώθηκαν διαρθρωτικές αλλαγές με την αυξημένη κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων.
Οι αλλαγές στον εγκέφαλο ενδέχεται να μειώνουν την ικανότητα αυτοελέγχου και αυξάνουν την επιθυμία για τα ίδια ανθυγιεινά τρόφιμα, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο εθισμού. Δεν πρόκειται απλώς για "έλλειψη δύναμης θέλησης", αλλά για βιολογικές μεταβολές που καθιστούν την αποχή από τέτοιες τροφές ακόμα πιο δύσκολη.
Τι είναι οι υπερ-επεξεργασμένες τροφές;
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν προϊόντα που:
περιέχουν συστατικά που δεν χρησιμοποιούνται στη μαγειρική (π.χ. χρωστικές, ενισχυτικά γεύσης)
έχουν υποστεί πολλαπλά στάδια επεξεργασίας
έχουν χαμηλή θρεπτική αξία και υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, νάτριο και λιπαρά
Παραδείγματα: τυποποιημένα σνακ, αναψυκτικά, fast food, επεξεργασμένα κρέατα, έτοιμα γεύματα, γλυκίσματα του εμπορίου.
Η μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει ότι ο εθισμός στις υπερ-επεξεργασμένες τροφές δεν είναι απλώς θέμα γεύσης ή συνήθειας – είναι πιθανό να σχετίζεται με νευροβιολογικές αλλαγές. Η συνειδητοποίηση αυτή μπορεί να αποτελέσει σημαντικό βήμα για την αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς και την εφαρμογή πολιτικών δημόσιας υγείας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Σχολεία: Επανέρχεται στο ωρολόγιο πρόγραμμα το αγαπημένο μάθημα των μαθητών με νέα θεματική
Νέο μάθημα στο Λύκειο από το νέο έτος - Ποιο είναι
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 20/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ